Η κοινωνία των κλασμάτων

Στην καθημερινή ζωή των πολιτών στην Ελλάδα, τουλάχιστον στα μεγάλα αστικά κέντρα, παρατηρείται ένα αντιφατικό φαινόμενο. Από τη μια η ακρίβεια θερίζει (το σουβλάκι έχει φτάσει τα 4 ευρώ και ένας καφές από έξω προσεγγίζει τα 3 ευρώ), τα ενοίκια έχουν χτυπήσει limit up και κάθε μήνα χειροτερεύουν, ο πληθωρισμός επανακάμπτει (αντίθετα με ό,τι συμβαίνει στην Ευρωπαϊκή Ενωση), ενώ η κυβέρνηση πουλάει τρέλα επενδύοντας στο αφήγημα πως η οικονομία σημειώνει άλματα.

Την ίδια ώρα, επικρατεί μια σχεδόν μαγική εικόνα: τα περισσότερα μαγαζιά εστίασης είναι γεμάτα από ντόπιο πληθυσμό και τις καθημερινές και όχι μόνο στις τουριστικές περιοχές, η κίνηση των αυτοκινήτων αυξάνεται σμπαραλιάζοντας τα νεύρα μας, περισσότερα αυτοκίνητα κυκλοφορούν στους δρόμους κάθε μήνα, ενώ ακόμα και η φετινή έξοδος του Πάσχα αποδεδειγμένα ήταν μια από τις μεγαλύτερες των τελευταίων χρόνων.

Από την άλλη, σύμφωνα με την ΕΛΣΤΑΤ, o πληθυσμός που βρίσκεται σε κίνδυνο φτώχειας ή κοινωνικό αποκλεισμό ανέρχεται στο 26,1% του πληθυσμού (2.658.400 άτομα). Παράλληλα, έξι στους 10 ελεύθερους επαγγελματίες δηλώνουν εισοδήματα φτώχειας, το 45% δήλωσε μέχρι 5.000 ευρώ εισόδημα στην εφορία! Τα νούμερα και η εικόνα εκεί έξω δεν συμβαδίζουν. Οι εξηγήσεις είναι βέβαια πιο περίπλοκες: μείωση της κατανάλωσης σε όγκο, μαύρη οικονομία, δος ημίν σήμερον yolo (και ας μας φέρει ό,τι θέλει μετά...), δανεισμός, ξόδεμα αποταμιεύσεων, αρνητικές εθνικές αποταμιεύσεις (από τις χειρότερες στην Ε.Ε.), περισσότερες ώρες εργασίας και, το κυριότερο, αύξηση ανισοτήτων.

Μου το περιέγραφε τις προάλλες γνωστός οικονομολόγος με τον καλύτερο τρόπο: «Ζούμε σε μια κοινωνία κλασμάτων, υπάρχει ένα 30% που δεδομένα περνάει καλύτερα από ό,τι πριν από 5 χρόνια (μην ξεχνάτε ότι έπεσαν στη χώρα 60 δισ.). Υπάρχει ένα περίπου 30% το οποίο ακόμα αντέχει να αγοράσει ό,τι έπαιρνε πριν αλλά ρίχνει μπινελίκια καθημερινά και υπάρχει και ένα μεγάλο κομμάτι της ελληνικής κοινωνίας που είναι κάπως εξαφανισμένο. Αυτοί αισθάνονται την πίεση και δεν βγάζουν τον μήνα, αυτό το κομμάτι πολιτικά δεν εκφράζεται και φαίνεται πως συσσωρεύει καθημερινά θυμό». Πώς θα εκφραστεί άραγε αυτός ο θυμός;