Κόλαφος Παυλόπουλου για πολιτική ευθύνη Μητσοτάκη

Μετά την πρώτη παρέμβαση του Προκόπη Παυλόπουλου, με την οποία είχε αποδώσει την πολιτική ευθύνη για το σκάνδαλο των υποκλοπών στον πρωθυπουργό, είχαμε γράψει ότι ο τέως Πρόεδρος της Δημοκρατίας δεν φαινόταν ότι θα σταματούσε εκεί.

Και πράγματι έτσι έγινε. Με τη χθεσινή δεύτερη παρέμβασή του -που αυτή τη φορά έχει τη μορφή πολυσέλιδου άρθρου, στο οποίο με την ιδιότητα του συνταγματολόγου αναλύει διεξοδικά από επιστημονική και θεσμική σκοπιά το ζήτημα της πολιτικής ευθύνης- ο κ. Παυλόπουλος κλιμακώνει ακόμη περισσότερο τις ευθείες βολές του προς τον Κυριάκο Μητσοτάκη, καταρρίπτοντας με κρότο την προσπάθεια του τελευταίου να μεταθέσει τις ευθύνες του αλλού και ουσιαστικά καταλογίζοντάς του έλλειψη «πολιτικής ευαισθησίας» να αναλάβει την πολιτική ευθύνη, γεγονός που είναι σε βάρος της «στάθμης της ποιότητας της Αντιπροσωπευτικής μας Δημοκρατίας».

Αμετάθετη ευθύνη

Ειδικότερα ο τέως ΠτΔ, αφού αναφέρεται στις κυριότερες διατάξεις του Συντάγματος που ρυθμίζουν την πολιτική ευθύνη των μελών της κυβέρνησης, σημειώνει πως «η αντικειμενική πολιτική ευθύνη των μελών της κυβέρνησης [...] είναι αυστηρώς προσωπική. Αρα δεν μπορεί, κατ’ ουδένα τρόπο -επομένως ούτε και εμμέσως- να μετατεθεί και, εν συνεχεία, να «καταλογισθεί» σε άλλο μέλος της κυβέρνησης από εκείνο, στο οποίο οφείλεται η πράξη ή η παράλειψη που έχει ως έννομη συνέπεια τη δημιουργία της πολιτικής ευθύνης».

Τονίζει ακόμα ότι «για κάθε αρμοδιότητα που ασκεί ο ίδιος ο πρωθυπουργός, είτε σύμφωνα με το Σύνταγμα και την εκτελεστική του νομοθεσία είτε επειδή έχει, στο μέτρο που τούτο επιτρέπεται κατά νόμο, επιφυλάξει υπέρ αυτού τη συγκεκριμένη αρμοδιότητα και δεν την έχει εκχωρήσει σε άλλο μέλος της κυβέρνησης, η πολιτική ευθύνη κατά την άσκησή της βαρύνει αυτόν και μόνο. Περαιτέρω δεν μπορεί, καθ’ οιονδήποτε τρόπο, να την μεταθέσει σε άλλο μέλος της κυβέρνησης. A fortiori δε δεν μπορεί να την μεταθέσει σε μη μέλος της κυβέρνησης, με δεδομένο ότι η κατά το Σύνταγμα πολιτική ευθύνη νοείται μόνον εις βάρος της κυβέρνησης συλλογικώς ή εις βάρος μέλους της».

Και για όποιον δεν κατάλαβε γίνεται ακόμα πιο συγκεκριμένος, εστιάζοντας ρητά στην προσπάθεια του κ. Μητσοτάκη να μεταθέσει την πολιτική ευθύνη στον γενικό γραμματέα (και ανιψιό) του Γρηγόρη Δημητριάδη: «Αναφορικά με τα ζητήματα παραβίασης του κατά τις διατάξεις του άρθρου 19 του Συντάγματος απορρήτου του επικοινωνιών, εφόσον ο πρωθυπουργός, όπως είχε αρμοδιότητα να το πράξει, επιφύλαξε υπέρ αυτού την αρμοδιότητα ελέγχου λειτουργίας της ΕΥΠ -και, e contrario, δεν την εκχώρησε σε άλλο μέλος της κυβέρνησης, π.χ. στον υπουργό Προστασίας του Πολίτη- ουδόλως και καθ’ οιονδήποτε τρόπο νομιμοποιείται να μεταθέσει την ανακύπτουσα πολιτική ευθύνη, λόγω ελλιπούς άσκησης του προαναφερόμενου ελέγχου επί της ΕΥΠ, σε οποιοδήποτε άλλο μέλος της Κυβέρνησης. Πολύ δε περισσότερο σε μη μέλος της κυβέρνησης, όπως π.χ. στον Γενικό Γραμματέα του Πρωθυπουργού».

Επισημαίνει επίσης ότι «ανάλογα τόσο με τη βαρύτητα της ανακύπτουσας πολιτικής ευθύνης όσο και με το εκάστοτε επίπεδο της πολιτικής ευαισθησίας, την πολιτική ευθύνη μπορεί να την αναλάβουν, με δική τους αποκλειστικώς πρωτοβουλία, είτε η κυβέρνηση συλλογικώς είτε το βαρυνόμενο μέλος της κυβέρνησης, φθάνοντας έως και στην παραίτηση, η οποία συνιστά βεβαίως την κορύφωση της προσωπικής ανάληψης της ευθύνης αυτής».

Και καταλήγει σημειώνοντας με νόημα ότι «ο αντικειμενικός χαρακτήρας της ευθύνης αυτής καταδεικνύει και ότι η επίδειξη της απαιτούμενης πολιτικής ευαισθησίας, αναφορικά με την κατά περίπτωση ανάληψή της, καθορίζει και τη στάθμη της ποιότητας της λειτουργίας του Πολιτεύματός μας ως Προεδρευόμενης Κοινοβουλευτικής Δημοκρατίας. Επομένως και τη στάθμη της ποιότητας της Αντιπροσωπευτικής μας Δημοκρατίας.

Και η στάθμη αυτή φθάνει στο προσδοκώμενο και αναγκαίο επίπεδο όταν οι μηχανισμοί ενεργοποίησης της πολιτικής ευθύνης των μελών της κυβέρνησης αντιμετωπίζονται, στην πράξη, ως μέσα διευκόλυνσης της αποκάλυψής της και του μετέπειτα καταλογισμού της. Οχι δε ως «οχυρά» απομείωσης των επιπτώσεών της, και μάλιστα με την προσφυγή στα «προνόμια» της, καταλλήλως για τις περιστάσεις προετοιμασμένης και οργανωμένης, κυβερνητικής πλειοψηφίας». Με άλλα λόγια, η έλλειψη «πολιτικής ευαισθησίας» του κ. Μητσοτάκη να αναλάβει την πολιτική ευθύνη φθείρει την ποιότητα της δημοκρατίας στη χώρα.

Μετά τη νέα αυτή παρέμβαση του άλλοτε κορυφαίου υπουργού της κυβέρνησης Καραμανλή, τα βλέμματα στρέφονται στην προγραμματισμένη για σήμερα στις 8 μ.μ. ομιλία του Κώστα Καραμανλή στα Ανώγεια της Κρήτης ως κεντρικού ομιλητή σε εκδήλωση για τα 10 χρόνια από τον θάνατο του Ιωάννη Κεφαλογιάννη, καθώς μένει να δούμε αν ο πρώην πρωθυπουργός -ο οποίος έλειπε όπως και ο Αντώνης Σαμαράς από την ομιλία Μητσοτάκη στη Βουλή- θα αναφερθεί με κάποιο τρόπο στις εξελίξεις του σκανδάλου των υποκλοπών.

Δήλωση Ν. Κακλαμάνη

Πάντως ο αντιπρόεδρος της Βουλής Νικήτας Κακλαμάνης, μετά την παρέμβαση του Θ. Ρουσόπουλου, πήρε κι εκείνος σαφείς αποστάσεις από τη γραμμή του μεγάρου Μαξίμου στο ζήτημα των υποκλοπών (Kontra). Ουσιαστικά θέλησε να διαχωρίσει Μαξίμου και «γαλάζια» παράταξη, δηλώνοντας πως «αυτό το οποίο δεν δέχομαι είναι η προσπάθεια που κάνουνε συνάδελφοι μέσα από τον ΣΥΡΙΖΑ κι από την υπόλοιπη αντιπολίτευση να χρεώσουν ό,τι κακό ενδεχομένως έχει γίνει σε μια ολόκληρη παράταξη».

Επιπλέον διαφοροποιήθηκε καθαρά στο θέμα της κυβερνητικής τροποποίησης το 2021, με αναδρομική ισχύ, της σχετικής νομοθεσίας προκειμένου να απαγορευτεί η δυνατότητα γνωστοποίησης των υποκλοπών στους θιγόμενους που παρακολουθούνταν για λόγους «εθνικής ασφάλειας». Συγκεκριμένα σημείωσε: «Θεωρώ ότι η τροπολογία που εγώ αν παρακολουθούμαι δεν μπορώ πλέον να ενημερώνομαι πρέπει να μπει ξανά στο τραπέζι. Πρέπει να μπει ξανά στην κουβέντα. Υπήρχε ένα σκεπτικό που έγινε τότε, αλλά εν πάση περιπτώσει δεν μπορεί να μην έχω το δικαίωμα να μάθω γιατί παρακολουθούμαι, τι κακό ενδεχομένως έχω κάνει».

Και μπορεί να διαφώνησε με το ότι ο πρωθυπουργός είναι «ο διοργανωτής ενός δικτύου παρακολουθήσεων», όμως σημειώνοντας ότι «δεν έβαλα εγώ τον κ. Κοντολέοντα» δέχτηκε ότι «βεβαίως υπάρχει ευθύνη εκεί» του πρωθυπουργού. Και αναφορικά με την πρώτη παρέμβαση του Πρ. Παυλόπουλου, με την οποία απέδιδε την πολιτική ευθύνη στον κ. Μητσοτάκη, ο Ν. Κακλαμάνης δήλωσε ότι «εγώ σταματώ στη δήλωση του πρώην ΠτΔ, ο οποίος μίλησε όχι ως πρώην Πρόεδρος, μίλησε ως συνταγματολόγος. Και έδωσε την προσωπική του άποψη επ’ αυτού. Και δεν είμαι εγώ ως γιατρός που θα την αμφισβητήσω».