Μέτρα κατώτερα των περιστάσεων

Με ένα σαφώς κατώτερο των περιστάσεων πακέτο και με μέτρα περιορισμένης εμβέλειας επιχειρεί η κυβέρνηση να τιθασεύσει για το επόμενο τρίμηνο το τσουνάμι της ακρίβειας, του οποίου τις χειρότερες συνέπειες δεν τις έχουμε καν ακόμα δει. Αλλά βέβαια ο πρώτος που ξέρει ότι πρόκειται για μέτρα-«ασπιρίνες» είναι ο ίδιος ο πρωθυπουργός που τα εξήγγειλε χθες με τηλεοπτικό του μήνυμα. Εξού και το ύφος του ήταν απολογητικό. Εξού και έσπευσε να δικαιολογηθεί επικαλούμενος τα δημοσιονομικά όρια και τις «αντοχές της οικονομίας». Εξού και έσπευσε εκ των προτέρων να απαντήσει στην αντιπολίτευση:

«Ακούω από τώρα τις κραυγές της αντιπολίτευσης για “ψίχουλα” και “κοινωνική αναλγησία”. Αλλά σας βεβαιώνω ότι πρώτος εγώ θα αποφάσιζα ένα μεγαλύτερο πακέτο στήριξης αν ήμουν σίγουρος ότι αυτό δεν θα έθετε σε κίνδυνο τη δημοσιονομική σταθερότητα», είπε παραδεχόμενος έτσι τον περιορισμένο χαρακτήρα των μέτρων που ο ίδιος είχε φροντίσει να διαφημίσει την προηγούμενη εβδομάδα, επιχειρώντας να αμβλύνει την ασφυκτική πίεση που δέχεται η κυβέρνηση από την κοινή γνώμη για το ζήτημα της ακρίβειας.

Ποια είναι λοιπόν τα μέτρα που εξήγγειλε ο πρωθυπουργός και που σήμερα στις 8.30 π.μ. θα εξειδικεύσουν στη Γενική Γραμματεία Ενημέρωσης οι αρμόδιοι υπουργοί (Οικονομικών Χρήστος Σταϊκούρας, Ενέργειας Κώστας Σκρέκας, Αγροτικής Ανάπτυξης Γιώργος Γεωργαντάς και ο αναπληρωτής υπουργός Οικονομικών Θόδωρος Σκυλακάκης, υπό τον συντονισμό του κυβερνητικού εκπροσώπου Γιάννη Οικονόμου); Ο Κυρ. Μητσοτάκης εξήγγειλε ένα πακέτο μέτρων συνολικού ύψους 1,1 δισ. που, όπως είπε, «θα ανακουφίσουν 3,2 εκατομμύρια ευάλωτους πολίτες, αλλά και τα νοικοκυριά με εισόδημα έως 30.000 ευρώ τον χρόνο». Και για να έχουμε μια τάξη μεγέθους, πρόκειται για ένα τρίμηνο πρόγραμμα (Απρίλιος, Μάιος, Ιούνιος) που είναι βέβαια πολύ μικρότερο από τα 2,6 δισ. ευρώ που, σύμφωνα με τον κ. Μητσοτάκη, έχουν ήδη διατεθεί σε επιδοτήσεις ρεύματος και φυσικού αερίου από το φθινόπωρο μέχρι σήμερα και όταν ακόμα δεν υπήρχε και το καινούργιο μέτρο που ανακοινώθηκε χθες για τα καύσιμα.

Οσον αφορά το μέτρο αυτό για τα καύσιμα, ο πρωθυπουργός έκανε λόγο για «μερική απορρόφηση των αυξήσεων στα καύσιμα, με την κάλυψη 180 λίτρων για την κίνηση των οχημάτων». Κατά τους υπολογισμούς όμως στην πράξη μιλάμε για 15 με 20 λεπτά ανά λίτρο, το οποίο μεταφράζεται σε μόλις 9 έως 12 ευρώ τον μήνα. Και τα άλλα δυο μέτρα που εξήγγειλε ο Κυρ. Μητσοτάκης ήταν, όπως αναμενόταν, «ένα έκτακτο επίδομα στους χαμηλά αμειβόμενους και τους χαμηλοσυνταξιούχους», κάνοντας λόγο για «στήριξη των οικογενειών με παιδιά, που έχουν σήμερα και τα περισσότερα έξοδα», καθώς και η συνέχιση της επιδότησης των λογαριασμών ρεύματος την οποία χαρακτήρισε «γενναία».

Ο πρωθυπουργός μίλησε για «στοχευμένες και όχι οριζόντιες» ρυθμίσεις που «δίνουν ειδικότερη έμφαση στη στήριξη των πιο αδύναμων» και θέλοντας να δικαιολογηθεί για την περιορισμένη έκταση των μέτρων, έκανε λόγο για «συνετή δημοσιονομική πολιτική», για «μία επιλογή που συγκλίνει με τις ανάγκες της κοινωνίας, αλλά δεν αποκλίνει από τις αντοχές της οικονομίας» και για «μέτρα μετρημένα στο μέτρο της πραγματικότητας». Και συνέχισε στο ίδιο απολογητικό ύφος, λέγοντας ότι «δυστυχώς, η πατρίδα μας δεν έχει ακόμα πλήρως συνέλθει από τη 10ετή οικονομική κρίση» και ότι «δεν πρόκειται, για να φανώ προσωρινά ευχάριστος, να υπονομεύσω την αναπτυξιακή πορεία του τόπου μας».

Και θέλησε να πετάξει για άλλη μια φορά την μπάλα των προσδοκιών στο γήπεδο της Ευρώπης, λέγοντας ότι «η Κομισιόν επεξεργάζεται ήδη παρεμβάσεις στη διαμόρφωση των χονδρικών τιμών φυσικού αερίου ώστε να χτυπηθεί η διεθνής κερδοσκοπία που ανατροφοδοτεί τη γεωπολιτική κρίση, προκαλώντας αλυσιδωτές ανατιμήσεις». Την ώρα που ο ίδιος αρνείται να αναλάβει πρωτοβουλίες, αντίστοιχες των προτάσεών του των 6 σημείων, σε εθνικό επίπεδο, ενώ επιμένει να μην εξετάζει μείωση ειδικών φόρων και ΦΠΑ σε καύσιμα και βασικά αγαθά.

Αίσθηση προκαλεί η συνέχιση της ρητορικής κατά των αγορών και της κερδοσκοπίας που ξεκίνησε με την επιστολή 6 σημείων προς την ηγεσία της Ε.Ε., ρητορική που ξενίζει για έναν υπέρμαχο του νεοφιλελευθερισμού και της απορρύθμισης της οικονομίας. «Είναι ώρα η πολιτική να θέσει κανόνες στις αγορές. Και οι εταιρείες με υπερκέρδη από αυτήν τη συγκυρία να αναλάβουν μερίδιο στο κόστος υπέρβασής της. Ελπίζω ότι στο επόμενο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο θα συμφωνήσουμε για το θέμα», είπε ο πρωθυπουργός, αποδεχόμενος έτσι έμμεσα την ανάγκη να φορολογηθούν τα υπερκέρδη των ενεργειακών εταιρειών από την εκτίναξη των τιμών αερίου και πετρελαίου.

Κέρδη που κατά τον αρχηγό της αξιωματικής αντιπολίτευσης υπερβαίνουν το 1,5 δισ. ευρώ. Αλλά και γι’ αυτό ο Κυρ. Μητσοτάκης πέταξε την μπάλα στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο. Μίλησε, τέλος, για «αξιοποίηση των εθνικών κοιτασμάτων φυσικού αερίου με οικονομικό ενδιαφέρον», προαναγγέλλοντας σχετικές ανακοινώσεις, ξανανοίγοντας έτσι το θέμα των υδρογονανθράκων που παραμένει παγωμένο, από τότε που ο υπουργός Εξωτερικών Ν. Δένδιας δήλωσε πως «δεν σκοπεύουμε να μετατρέψουμε το Αιγαίο σε Κόλπο του Μεξικού», ενώ ξεκίνησε ένα ντόμινο αποχωρήσεων πολυεθνικών εταιρειών εξόρυξης από τα ελληνικά θαλάσσια και χερσαία «οικόπεδα» έρευνας.

Οι χθεσινές ανακοινώσεις του πρωθυπουργού προκάλεσαν έντονες αντιδράσεις από την αντιπολίτευση, με τον Αλέξη Τσίπρα να σημειώνει: «Πρώτη φορά βλέπω πρωθυπουργό να εξαγγέλλει μέτρα στήριξης μιλώντας για ψίχουλα. Βέβαια όταν ο ίδιος -και χωρίς κρίση ακρίβειας- είχε αποκαλέσει ψίχουλα τα κοινωνικά μερίσματα (800 εκατ.) και τη 13η σύνταξη που έκοψε (2,7 δισ. μέχρι σήμερα), λογικό είναι. Εχει τουλάχιστον αυτογνωσία...».

Ο ΣΥΡΙΖΑ ανέφερε πως «για μία ακόμη φορά ο πρωθυπουργός της δικαιολογίας εμφανίστηκε με διάγγελμα για να αποποιηθεί κάθε ευθύνη για την κοινωνική κρίση», προσθέτοντας πως «ακόμα και τώρα, τα όσα εξήγγειλε δεν είναι παρά μια επανάληψη της επιδότησης της αισχροκέρδειας για τις τεράστιες αυξήσεις στην ενέργεια, μια ανεπαρκής επιδότηση για κάλυψη μικρού μέρους των αυξήσεων στη βενζίνη για ένα τρίμηνο και ένα επίδομα που δεν μπορεί να καλύψει ούτε στο ελάχιστο την απώλεια αγοραστικής δύναμης των πολιτών».

«Τα μέτρα της κυβέρνησης έρχονται με μεγάλη καθυστέρηση και πάντως δεν αρκούν για την αντιμετώπιση των δυσμενών συνεπειών της ενεργειακής κρίσης», τόνισε ο εκπρόσωπος Τύπου του ΚΙΝ.ΑΛΛ. Δημήτρης Μάντζος. Το ΚΚΕ ανέφερε πως «το ελάχιστο, αυτή τη στιγμή, για να ανακουφιστούν οι εργαζόμενοι και τα λαϊκά στρώματα, είναι η κατάργηση του ΦΠΑ και των Ειδικών Φόρων σε καύσιμα και άλλα είδη λαϊκής κατανάλωσης, οι αυξήσεις στους μισθούς, ουσιαστικά μέτρα προστασίας για τους αυτοαπασχολούμενους, αγρότες και ανέργους». Το ΜέΡΑ25 σχολίασε ότι «ο κ. Μητσοτάκης αποδεικνύει καθημερινά το ταλέντο του να κάνει ακριβώς το αντίθετο εκείνου που επιβάλει το κοινωνικό συμφέρον».