«Γέφυρα» με την κοινή λογική

Ως ένα «μικρό, αλλά θετικό βήμα» χαρακτήριζαν τα κορυφαία στελέχη της κυβέρνησης τη χθεσινή ανακοίνωση του Γερούν Ντάισελμπλουμ. Σύμφωνα με την ανακοίνωση, ο Ελληνας πρωθυπουργός και ο πρόεδρος του Eurogroup συμφώνησαν να υπάρξουν τεχνικές επεξεργασίες ανάμεσα στους «θεσμούς» και τις ελληνικές αρχές, ώστε να βρεθεί «κοινός τόπος» ανάμεσα στο τρέχον πρόγραμμα και τα σχέδια της ελληνικής κυβέρνησης. Οι επεξεργασίες αυτές θα μεταβιβαστούν στη συνεδρίαση των υπουργών Οικονομικών της ευρωζώνης τη Δευτέρα, ώστε εκεί να ληφθούν οι δέουσες αποφάσεις.

Ο «προωθητικός» χαρακτήρας αυτής της απόφασης φάνηκε πάντως και από το γεγονός ότι το ζήτημα του ευρώ και της Ελλάδας απασχόλησε μόλις για λίγα λεπτά τους Ευρωπαίους ηγέτες. Ο πρόεδρος του Eurogroup παρουσίασε την κοινή απόφαση και οι υπόλοιπες τοποθετήσεις ήταν σύντομες και ευκρινείς.

Η κυβέρνηση κράτησε νηφάλια στάση, απορρίπτοντας τις όποιες διθυραμβικές αναφορές για «σύναψη συμφωνίας-γέφυρα». «Είμαστε ακόμα στην αρχή, μια σημαντική μετατόπιση σημειώθηκε από τους “σκληρούς”, αλλά ακόμα έχουν να γίνουν πολλά», έλεγε κυβερνητική πηγή. Αναδείκνυε δε χαρακτηριστικά το «κοντράστ» απόψεων ανάμεσα στο Eurogroup της Τετάρτης και την ελαφρά «υποχώρηση» της Πέμπτης.

«Οι διάφοροι προπαγανδιστές εντός και εκτός Ελλάδας μιλούσαν τις προηγούμενες ημέρες για κίνδυνο “καταστροφής”, αν λέγαμε “όχι” στα κάθε είδους και έντασης “τελεσίγραφα” για το προηγούμενο πρόγραμμα», συμπλήρωνε συνεργάτης του πρωθυπουργού και πρόσθετε με νόημα ότι «η Ελλάδα έχει σθεναρή στάση, υπερασπίζεται τις θέσεις της και τελικά πείθει, μακριά από εκατέρωθεν εκβιασμούς».

Ποια τρόικα;

Η δήλωση Ντάισελμπλουμ κινείται αντικειμενικά σε θετική κατεύθυνση, καθώς οι λεπτομέρειες της ανακοίνωσης υποδηλώνουν τις σημαντικές διαφοροποιήσεις. Δεν υπάρχουν στην ανακοίνωση οι λέξεις «τρόικα» ή «δανειστές», διαλύοντας κάθε σενάριο για συνέχιση αυτού του μηχανισμού και των ελέγχων του. Σημαντικό είναι επίσης το γεγονός ότι οι σχετικές επεξεργασίες θα πραγματοποιηθούν στις Βρυξέλλες και όχι στην Αθήνα, με την «αποικιακή λογική» που διέτρεχε τους δανειστές. Επιπρόσθετα, στη διατύπωση αυτή αναγνωρίζεται «υπόγεια» ότι πρέπει να εξεταστούν οι παράμετροι των δεσμεύσεων έναντι του ελληνικού λαού που έχει η νέα κυβέρνηση, ενώ δεν θεωρείται «ατόπημα» η μη τήρηση όρων του προηγούμενου προγράμματος.

Η ανακοίνωση να προχωρήσουν οι συζητήσεις ανάμεσα στην Ελλάδα και τους δανειστές είναι μια αμιγώς πολιτική απόφαση, που επικαθορίζει τελικά τις εξελίξεις στο οικονομικό επίπεδο. Ωστόσο, αυτές οι παρατηρήσεις κινούνται στο σημειολογικό επίπεδο και ακόμα έχουν να γίνουν πολλά. Η ανακοίνωση αυτή, άλλωστε, δεν δεσμεύει τους εταίρους να δεχτούν «αβρόχοις ποσί» τη συμφωνημένη ανακοίνωση.

Ισως τη Δευτέρα οι «φωνές» στο Eurogroup, που δεν επιθυμούν τη διαπραγμάτευση και τον σεβασμό της θέλησης του ελληνικού λαού, να ακολουθήσουν την ίδια τακτική «ρήξης». Αλλωστε, όπως υπογράμμιζε στέλεχος του Μαξίμου, μπορεί να υπάρξουν κάποιοι «οι οποίοι να ακολουθήσουν “περίεργες” τακτικές, όπως την Τετάρτη, προκειμένου να δημιουργηθούν τετελεσμένα».

Κυβερνητικές πηγές σημείωναν, πάντως, ότι αν ο πρωθυπουργός και η κυβέρνηση «πιεστούν» από τους εταίρους για το ζήτημα των ιδιωτικοποιήσεων, υπάρχει στη διάθεση της κυβέρνησης αναλυτική λίστα με τα ποσοστά συμμετοχής των υπόλοιπων ευρωπαϊκών κυβερνήσεων σε επιχειρήσεις στρατηγικού τομέα. «Η συμμετοχή του Δημοσίου σε άλλες χώρες είναι πολύ μεγαλύτερη από του Ελληνικού Δημοσίου, οπότε θα αναδειχθούν οι αντιφάσεις τους», ανέφερε κορυφαίο στέλεχος του Μαξίμου.

«Δεν υπάρχει Μνημόνιο, υπάρχει κατανόηση»

Ξεκινώντας την πολιτική ομιλία του επί των οικονομικών στη σύνοδο κορυφής με τη φράση «η Ελλάδα διεκδικεί και πείθει, δεν εκβιάζει και δεν εκβιάζεται», ο πρωθυπουργός επέλεξε να αναδείξει τις δομικές αδυναμίες της ευρωζώνης, οι οποίες ανατροφοδοτούν την κρίση και επιτείνουν φαινόμενα όπως ο αποπληθωρισμός. Απέφυγε να μπει σε «τεχνικά χωράφια» και διατυπώσεις και τόνισε τη βούληση της ελληνικής κυβέρνησης να οικοδομηθεί μια αμοιβαία επωφελής συμφωνία.

Με θετικά λόγια για την Ελλάδα μίλησαν ο Ιταλός Ματέο Ρέντσι, ο Βέλγος Σαρλ Μισέλ, ο Κύπριος Νίκος Αναστασιάδης και ο Αυστριακός Βέρνερ Φάιμαν, με άλλα λόγια όλοι οι ηγέτες που συναντήθηκαν με τον Αλέξη Τσίπρα μετά τις εκλογές. Ιδιαίτερα επικριτικός προς τη νέα ελληνική κυβέρνηση και τα αιτήματά της ήταν, σύμφωνα με πληροφορίες, ο Ισπανός Μαριάνο Ραχόι, ο οποίος φέρεται να είπε, την ώρα που μιλούσε ο πρωθυπουργός: «Κι εμείς τι είμαστε που εφαρμόσαμε μνημόνια;». Ο Αλέξης Τσίπρας τον αγνόησε και στη συνέντευξη Τύπου είπε ότι ο κ. Ραχόι θα έπρεπε να είναι «λιγότερο ανήσυχος», καθώς δεν πρέπει να εξωτερικεύει τα εσωτερικά του προβλήματα.

Είπε άλλωστε ότι οι χώρες που αντιδρούν δεν πρέπει να νομίζουν ότι θα λυθούν τα πολιτικά τους προβλήματα αν δεν πετύχει η ελληνική κυβέρνηση. «Προσερχόμαστε με καθαρές θέσεις», συμπλήρωσε και υπογράμμισε ότι «κάναμε σημαντικά βήματα, αλλά δεν καλύψαμε όλη την απόσταση». Σημείωσε επίσης ότι δεν αισθάνθηκε απομονωμένος και ότι πρέπει και οι υπόλοιποι εταίροι να φέρουν προτάσεις. Αναφερόμενος στα ζητήματα της τρομοκρατίας, είπε ότι τα όποια μέτρα πρέπει να εξασφαλίζουν τα ανθρώπινα δικαιώματα και για τη συμφωνία του Μινκ εμφανίστηκε ικανοποιημένος, επειδή αποτελεί ευκαιρία για ειρήνη και συνεννόηση στην Ουκρανία.