Πιο κοντά στα F-35 η Αγκυρα

H είδηση πως ο Αμερικανός πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ εξετάζει το ενδεχόμενο άρσης των κυρώσεων κατά της Τουρκίας και επανένταξής της στο πρόγραμμα των μαχητικών αεροσκαφών F-35 έχει προκαλέσει προβληματισμό στην ελληνική διπλωματία, που παρακολουθεί στενά το ζήτημα. Ειδικότερα, απαντώντας σε σχετικό ερώτημα το Στέιτ Ντιπάρτμεντ έκλεισε το μάτι στη γείτονα, αφήνοντας ανοιχτό το ενδεχόμενο της άρσης των κυρώσεων. «Η Τουρκία είναι ένας σημαντικός σύμμαχος και συνεχίζουμε να αναζητούμε πιθανές ευκαιρίες για την ενίσχυση της σχέσης μας σε μια σειρά τομέων», ανέφερε χθες, ο εκπρόσωπος του αμερικανικού υπουργείου Εξωτερικών.

Την έντονη φημολογία γύρω από το ζήτημα είχε ενισχύσει τις τελευταίες ημέρες και ο αμερικανικός μιντιακός κολοσσός Fox News, που απηχεί σε μεγάλο βαθμό τις θέσεις της διοίκησης Τραμπ, ο οποίος υποστήριξε πως κατά τη διάρκεια της πρόσφατης τηλεφωνικής συνομιλίας με τον Τούρκο πρόεδρο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν ο Ντόναλντ Τραμπ εξέφρασε τη διάθεσή του να επανεντάξει την Τουρκία στο πρόγραμμα των μαχητικών F-35, εφόσον η Αγκυρα συμφωνήσει να εξουδετερώσει τα ρωσικής κατασκευής αντιαεροπορικά συστήματα S-400 — ενδεχομένως μέσω αποσυναρμολόγησης ή μεταφοράς τους σε βάση υπό αμερικανικό έλεγχο στην Τουρκία.

Σύμφωνα με πληροφορίες, το θέμα τέθηκε και στην προχθεσινή συνάντηση του Αμερικανού ΥΠΕΞ με τον Τούρκο ομόλογό του Χακάν Φιντάν στην Ουάσινγκτον όπου, σύμφωνα με τον τουρκικό Τύπο, πίεσε για άμεση άρση των κυρώσεων του νόμου CAATSA και επανεξέταση του αποκλεισμού της Τουρκίας από το πρόγραμμα των F-35. Ωστόσο, ανώτατη διπλωματική πηγή μιλώντας στην «Εφ.Συν.» υποστήριξε πως μια ενδεχόμενη άρση των κυρώσεων ενάντια στην Τουρκία δεν είναι εύκολη υπόθεση, καθώς οποιαδήποτε τροποποίηση της συγκεκριμένης νομοθεσίας οφείλει πρώτα να εγκριθεί από το Κογκρέσο όπου οι συσχετισμοί, όπως σχολίασε, δεν είναι ευνοϊκοί για τη γείτονα.

Σε αυτό το πλαίσιο, διπλωματικές πηγές υπενθύμιζαν στην «Εφ.Συν.» πως στο πρόσφατο ταξίδι του Γιώργου Γεραπετρίτη δόθηκε έμφαση στη σύσφιγξη των σχέσεων της ελληνικής διπλωματίας με τους κυρίαρχους δρώντες εντός του ανώτατου αμερικανικού νομοθετικού σώματος. Ο επικεφαλής της ελληνικής διπλωματίας είχε συναντήσει τότε, στο περιθώριο της επίσκεψής του σε Ουάσινγκτον και Νέα Υόρκη, τον Ρεπουμπλικανό πρόεδρο της επιτροπής Διεθνών Σχέσεων της Γερουσίας, Τζιμ Ρις, την επικεφαλής των Δημοκρατικών Τζιν Σαχίν, τον Ρεπουμπλικανό βουλευτή Μπράιαν Μαστ που προεδρεύει στην επιτροπή Εξωτερικών Υποθέσεων στη Βουλή, καθώς και τον Δημοκρατικό αντιπρόεδρο Γκρέγκορι Μικς.

Αξίζει ακόμη να σημειωθεί πως στο ίδιο κλίμα το Ελληνοαμερικανικό Ινστιτούτο (AHI) παρενέβη χθες στη δημόσια συζήτηση για το ζήτημα. Το AHI με επιστολή του προς τον ένοικο του Λευκού Οίκου, εξέφρασε την αντίθεσή του στην επανένταξη της Τουρκίας στο πρόγραμμα των F-35, επισημαίνοντας την αντισυμμαχική συμπεριφορά της Τουρκίας και την απόκτηση των S-400 από τη Ρωσία. H ελληνοαμερικανική κοινότητα επενδύει σημαντικά και στη στάση που πρόκειται να εκδηλώσει το Ισραήλ που παγίως δηλώνει αντίθετο σε μια ενδεχόμενη προμήθεια των F-35 από την Τουρκία. Μάλιστα πηγές από την ομογένεια υποστήριζαν ότι το Ισραήλ, μέσω της αντίθεσής του στην πώληση F-35 στην Τουρκία, συμβάλει στη διαμόρφωση της στάσης του αμερικανικού πολιτικού συστήματος απέναντι στην Τουρκία. Η απόφαση για την προμήθεια F-35 στην Τουρκία θα επηρεαστεί από τις γεωπολιτικές και αμυντικές ανησυχίες του Ισραήλ, καθώς και από τις ευρύτερες διεθνείς σχέσεις και πιέσεις, κατέληγαν με νόημα.

Τέλος, υπενθυμίζεται πως ο Ελληνας πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης την ερχόμενη Κυριακή θα επισκεφτεί το Ισραήλ όπου στην ατζέντα των συζητήσεων θα βρεθούν η ηλεκτρική διασύνδεση Ελλάδας-Κύπρου-Ισραήλ αλλά και η αμυντική συνεργασία των δύο χωρών. Συνεπώς, όπως γίνεται εύκολα αντιληπτό, στο επίκεντρο των συζητήσεων θα είναι και οι προθέσεις του Τελ Αβίβ απέναντι στο ζήτημα της άρσης των αμερικανικών κυρώσεων που θα ανοίξουν τον δρόμο της απόκτησης των F-35 από την Αγκυρα.