Kαι τώρα το χρέος και... γρήγορα

Στην πιο κομβική και επίπονη διαπραγματευτική διαδικασία εισέρχονται Ελλάδας και δανειστές, όπως και επισήμως επιβεβαιώθηκε από τις επαφές που είχε στο Νταβός ο Αλέξης Τσίπρας.

Τόσο η Κριστίν Λαγκάρντ όσο και ο Πιερ Μοσκοβισί συμφώνησαν με τον Ελληνα πρωθυπουργό πως ένα από τα βασικά θέματα της 4ης αξιολόγησης είναι η παραμετροποίηση των μεσοπρόθεσμων μέτρων για το χρέος, ενώ δόθηκε παράλληλα το έναυσμα για τις συζητήσεις για το μεταμνημονιακό πεδίο στο οποίο θα βαδίζει η ελληνική οικονομία.

Αναφορικά με το χρέος, η σημαντικότερη πτυχή της συμφωνίας Τσίπρα και Λαγκάρντ ήταν πως πρέπει να γίνουν πιο εντατικές οι τεχνικές συζητήσεις τόσο για την επιτυχή ολοκλήρωση του τρίτου προγράμματος τον ερχόμενο Αύγουστο, όσο και για τη ρύθμιση του ελληνικού χρέους. Ιδιαίτερα σημαντικό ήταν το γεγονός πως ο Ελληνας πρωθυπουργός και η επικεφαλής του ΔΝΤ συμπίπτουν στην άποψη πως οι τελικές αποφάσεις για το χρέος πρέπει να ληφθούν πριν από το τέλος του προγράμματος, απαντώντας έτσι εμμέσως σε ορισμένους παράγοντες που δεν τοποθετούνται με σαφήνεια για το θέμα.

Το χρονοδιάγραμμα

Βάσει των χρονοδιαγραμμάτων, οι αποφάσεις για το χρέος πρέπει να ληφθούν το αργότερο τον Ιούνιο, δύο μήνες πριν από την τυπική ολοκλήρωση του προγράμματος, ώστε να δοθεί ο απαραίτητος χρόνος προκειμένου να υλοποιηθούν τα όσα αποφασιστούν. Αυτό πρακτικά σημαίνει πως το Ταμείο τον Φεβρουάριο θα επαναλάβει τη θέση του για «καταρχήν συμφωνία» επί του ελληνικού προγράμματος.

Εάν οι αποφάσεις για το χρέος ληφθούν μέχρι τις αρχές του καλοκαιριού, τότε το Ταμείο θα έχει τη δυνατότητα την επόμενη φορά να αποτιμήσει τα μέτρα ελάφρυνσης του χρέους και να δώσει θετική έγκριση. Αυτή η χρονική συγκυρία θεωρείται θετική για την Ελλάδα, καθώς οι ανακοινώσεις του ΔΝΤ θα συμπέσουν με την ολοκλήρωση του προγράμματος, οπότε δεν θα χρειάζεται εκταμίευση κάποιου ποσού προς τη χώρα μας.

Με αυτόν τον τρόπο το πρόγραμμα της Ελλάδας με το Ταμείο στην πράξη θα είναι αχρείαστο και έτσι θα διευκολυνθεί οποιοδήποτε πιθανό «βελούδινο διαζύγιο».

Υπάρχουν όμως και άλλα σημαντικά ζητήματα στις προσεχείς διαπραγματεύσεις. Σημαντικότατες πρόκειται να είναι οι αποφάσεις σχετικά με τη μορφή της εξόδου της Ελλάδας στις αγορές. Η μέχρι τώρα διαδικασία που έχει ακολουθηθεί προβλέπει τη δημιουργία ενός «μαξιλαριού», που το διαχειρίζεται η Ελλάδα και θα αποτελεί στο μέλλον εξασφάλιση για περίπτωση απρόσμενων εξωγενών εξελίξεων.

Αυτή τη διαδικασία απέχει παρασάγγας από τα όσα προβλέπει το θεσμοθετημένο σενάριο της «προληπτικής γραμμής», το οποίο επιδίωκε η κυβέρνηση Σαμαρά.

Ετσι, αντικειμενικά μειώνονται δραστικά οι πιθανότητες να έχουμε επανάληψη ενός τέτοιου σεναρίου σήμερα. Επιπρόσθετα, η «προληπτική γραμμή» δεν έχει χρησιμοποιηθεί ποτέ ξανά, οπότε και οι Ευρωπαίοι επιθυμούν να κινηθούν σε γνωστά μονοπάτια που περιλαμβάνουν όσο το δυνατόν «καθαρές» λύσεις.

Στην όλη εξίσωση των διαπραγματεύσεων θα παίξει σημαντικό ρόλο η πορεία των δημοσιονομικών. Εάν τα αποτελέσματα των εσόδων φανεί πως είναι ευοίωνα για το 2018, τότε θα αυξηθούν τα επιχειρήματα της ελληνικής πλευράς για τη δημιουργία ενός μηχανισμού που θα αποκλείει τη χρήση του πακέτου «μέτρα-αντίμετρα».

Μέτρα του ΔΝΤ

Η ελληνική πλευρά δεν θεωρεί πως είναι δύσκολο να επιτευχθεί κάτι τέτοιο, δεδομένου πως Ευρωπαίοι αξιωματούχοι επαναλαμβάνουν εμμονικά τον τελευταίο καιρό πως «τα μέτρα για το 2019 και το 2020 δεν τα θέλαμε εμείς, τα ήθελε το ΔΝΤ». Το βέβαιο είναι πως η Αθήνα παρακολουθεί με ικανοποίηση την πορεία των επιτοκίων των ελληνικών ομολόγων, που διαρκώς μειώνονται, αλλά και τις αναβαθμίσεις διεθνών οίκων αξιολόγησης.

Με αυτό τον τρόπο εκτιμάται ότι μια νέα δοκιμαστική έξοδος στις αγορές τον Φεβρουάριο θα έχει εξαιρετικά αποτελέσματα, κάτι που με τη σειρά του θα δράσει κατευναστικά και θα αυξήσει την αξιοπιστία της χώρας στα μάτια των αγορών. Για όλα αυτά θα έχει την ευκαιρία να συζητήσει το οικονομικό επιτελείο και ο Αλέξης Τσίπρας στις αρχές Φεβρουαρίου, όταν θα επισκεφθεί τη χώρα μας ο Ευρωπαίος επίτροπος Οικονομικών Υποθέσεων.