Οι προτάσεις του Ποταμιού για το μεταναστευτικό

Έντεκα προτάσεις για τη φύλαξη των συνόρων, την πάταξη του δουλεμπορίου, την αντιμετώπιση μεταναστών και προσφύγων, που υπογράφουν οι υπεύθυνοι του τομέα Μεταναστευτικής Πολιτικής, Ζωή Αποστολοπούλου και Γιώργος Τσαούσης, κατέθεσε το Ποτάμι.

Συγκεκριμένα, οι προτάσεις κινούνται γύρω από τέσσερις άξονες:

Φυλάμε τα σύνορα, χτυπάμε τους δουλεμπόρους

1. Συστηματική φύλαξη των συνόρων για αποτροπή παράνομης εισόδου. Διεκδίκηση αύξησης της συνεισφοράς της Frontex σε χρήματα και εξοπλισμό. Τα ελληνικά σύνορα είναι ευρωπαϊκά και η συνεισφορά των άλλων χωρών της Ε.Ε. στη φύλαξη τους πρέπει να είναι καθοριστική. Πίεση προς την Τουρκία για από κοινού αποφασιστικό χτύπημα στους διακινητές, ως προϋπόθεση για την ενεργοποίηση της συμφωνίας Ε.Ε. – Τουρκίας που καταργεί τη visa (βίζα) για τους Τούρκους πολίτες.

2. Άμεση πραγματοποίηση από την Ε.Ε. ενημερωτικής καμπάνιας στις χώρες προέλευσης οικονομικών μεταναστών, ώστε να μην πέφτουν θύματα των ψεύτικων υποσχέσεων των διακινητών (το κάνουν ήδη οι Αυστραλοί).

Δίκαιη και ανθρώπινη μεταχείριση

3. Επαναλειτουργία των Κέντρων Πρώτης Υποδοχής που «πάγωσε» η παρούσα κυβέρνηση (Έβρος, Μυτιλήνη, Σάμος) σε όλα τα σημεία εισόδου παράτυπων μεταναστών και δημιουργία νέων με εκταμίευση εκτάκτων κονδυλίων από τα ευρωπαϊκά ταμεία (Ταμείο Ασύλου, Μετανάστευσης και Ένταξης, ΤΑΜΕ και Ταμείο Εσωτερικής Ασφάλειας, ΤΕΑ της ΕΕ). Τα κέντρα αυτά παρέχουν πρώτες βοήθειες, κάλυψη στοιχειωδών αναγκών, καταγραφή και ταυτοποίησή των μεταναστών και διακρίβωση περαιτέρω αναγκών τους (π.χ. υποβολή αίτησης ασύλου, νοσηλεία, εντοπισμός ασυνόδευτων ανηλίκων και άλλων ευάλωτων ατόμων).

4. Δημιουργία κλιμακίων της Υπηρεσίας Ασύλου και περαιτέρω ενίσχυση των υφιστάμενων στα νησιά και τον Έβρο, ώστε οι αλλοδαποί που διασώζονται ή συλλαμβάνονται να έχουν την δυνατότητα να ζητούν άσυλο επί τόπου και να τους παρέχεται θετική ή αρνητική απάντηση εντός 60 ημερών.

5. Πίεση προς τις άλλες χώρες της Ε.Ε. και τους ευρωπαϊκούς θεσμούς για θέσπιση Ευρωπαϊκού Ασύλου και Ευρωπαϊκής Υπηρεσίας Ασύλου, ώστε οι αλλοδαποί να ζητούν άσυλο από την Ε.Ε. συνολικά και να κατανέμονται αναλογικά στα κράτη μέλη.

6. Ενίσχυση του εθελοντικού επαναπατρισμού παράτυπων οικονομικών μεταναστών με αντάλλαγμα της παροχή αμειβόμενης επαγγελματικής κατάρτισης μετά την επιστροφή στην πατρίδα τους σε συνεργασία με Διεθνείς Οργανισμούς (Διεθνής Οργανισμός Μετανάστευσης κ.α.), την Ε.Ε. και κράτοι-δωρητές (Μ. Βρετανία, Νορβηγία κ.α.).

7. Βελτίωση των συνθηκών διαβίωσης στα προαναχωρησιακά κέντρα κράτησης, έως ότου πραγματοποιηθεί η επιστροφή προς απέλαση μεταναστών στην πατρίδα τους.

Φιλοξενία και παιδεία 

8. Δημιουργία ανοικτών κέντρων φιλοξενίας με ευρωπαϊκά και εθνικά κονδύλια για όσους αναμένουν την ολοκλήρωση της διαδικασίας εξέτασης της αίτησης ασύλου, καθώς και για τις ευάλωτες ομάδες μεταναστών (ασυνόδευτοι ανήλικοι, μονογονεϊκές οικογένειες, ηλικιωμένους κλπ).

9. «Το Σχολείο του Μετανάστη». Τα ανοικτά κέντρα φιλοξενίας θα διαθέτουν δημόσιες μονάδες εκμάθησης ελληνικής γλώσσας και επαγγελματικής κατάρτισης για αναγνωρισμένους πρόσφυγες και νόμιμους μετανάστες.

Ιθαγένεια στα παιδιά των μεταναστών

10. Παροχή της ελληνικής ιθαγένειας στα παιδιά των μεταναστών που γεννιούνται και μεγαλώνουν στην Ελλάδα, με την προϋπόθεση συμπλήρωσης εξαετούς εκπαίδευσης σε ελληνικό σχολείο. Ιθαγένεια και στα παιδιά που γεννήθηκαν αλλού, αλλά μεγαλώνουν στην Ελλάδα με τη συμπλήρωση του 18ου έτους της ηλικίας με εννιαετή εκπαίδευση ή δευτεροβάθμια εκπαίδευση ή απολυτήριο Λυκείου και απόκτηση πτυχίου ΑΕΙ/ΤΕΙ. Προϋπόθεση για τη χορήγηση ιθαγένειας είναι να διαμένουν οι γονείς νόμιμα στη χώρα.

Το Ποτάμι θεωρεί απαραίτητο τον εκσυγχρονισμό του θεσμικού και νομικού πλαισίου που αφορά την καθημερινότητα της παραμονής στη χώρα των μεταναστών και των προσφύγων (περίθαλψη, εργασία, διαμονή).

11. Άμεση Σύσταση Διαχειριστικής Αρχής, που έπρεπε να είχε γίνει ήδη από το 2014, και γρήγορη ολοκλήρωση των διαδικασιών για εκταμίευση κονδυλίων από τα προγράμματα του Ταμείου Ασύλου, Μετανάστευσης και Ένταξης (ΤΑΜΕ) και του Ταμείου Εσωτερικής Ασφάλειας (ΤΕΑ) της ΕΕ. Τα προγράμματα αυτά διαθέτουν πάνω από 1,8 δισ. ευρώ για τα έτη 2014-2020, και η Ελλάδα δεν έχει υποβάλει ακόμη προγράμματα προς ένταξη. Εάν δε το πράξει μέχρι τον Ιούνιο, θα παγώσει κάθε χρηματοδότηση από τη Ε.Ε. για τη μετανάστευση.