Οι καλλιτέχνες για την τέχνη του εφικτού

Η τέχνη είναι πολλές φορές πολιτική, η πολιτική σπάνια όμως είναι τέχνη. Ακόμα κι αν αρχηγός κόμματος μπορεί να είναι ένας ηθοποιός. Και δεν εννοούμε φυσικά τον Σταύρο Θεοδωράκη, όσο κι αν ήταν ο... πρωταγωνιστής στις εκπομπές του, αλλά τον Απόστολο Γκλέτσο. Μην μπερδεύεστε. Είναι πολλοί, άλλωστε, οι καλλιτέχνες που κατεβαίνουν στις εκλογές ως υποψήφιοι βουλευτές. Από τον ηθοποιό Γιώργο Πάντζα του ΣΥΡΙΖΑ έως τον συγγραφέα Πέτρο Τατσόπουλο που θέλει να εκλεγεί (από τη μισή Αθήνα;) με το Ποτάμι. Eως και ο Oμηρος Ευστρατιάδης, ο γνωστός σκηνοθέτης της Αννίτας Πάνια και δημοφιλών «καλλιτεχνικών» φιλμ σε βιντεοταινίες της δεκαετίας του 1980, ζητάει την ψήφο μας. Με τους Ανεξάρτητους Eλληνες, το κόμμα του Πάνου Καμμένου, ο οποίος, ειρήσθω εν παρόδω, απέδειξε στη διαφήμιση με το τρενάκι πως διαθέτει ατόφιο ταλέντο ηθοποιού. Σε αντίθεση με τον Αντώνη Σαμαρά που ούτε καν αυτό δεν μπορεί να κάνει σωστά.

Και είναι κι άλλοι υποψήφιοι από τον χώρο των τεχνών. Καλοί και κακοί. Η Κάτια Γέρου ας πούμε με τον ΣΥΡΙΖΑ. Η Αντζελα Γκερέκου με το ΠΑΣΟΚ, συγγνώμη, τη Ν.Δ. θέλαμε να πούμε. Ο Βασίλης Βασιλικός, επικεφαλής στο ψηφοδέλτιο επικρατείας Πράσινοι - ΔΗΜΑΡ. Η Λίλα Καφαντάρη με το ΚΚΕ. Η Κατερίνα Στανίση -φυσικά- με την Τελεία. Αρκετοί, έτσι; Προσέξτε επομένως τι ψηφίζετε. Εμείς στην «Εφ.Συν.», δύο μέρες πριν από τις εκλογές, ζητήσαμε από τρεις ανθρώπους των τεχνών να μας μιλήσουν για πολιτική. Ιδού λοιπόν τι μας είπαν ο Φοίβος Δεληβοριάς, ο Βαγγέλης Θεοδωρόπουλος και η Αγλαΐα Παππά.

Φοίβος Δεληβοριάς (τραγουδοποιός)

«Θα χαρώ αν τιμωρηθεί η απάνθρωπη κυβέρνηση Σαμαρά»

Οταν μου λένε να μιλήσω για την τρέχουσα πολιτική, τρομοκρατούμαι. Οχι ως μπούλης που δεν θέλει να εκτεθεί και να δυσαρεστήσει. Ως καλλιτέχνης, που εμπιστεύεται μόνο το αμφίσημο, και ως άνθρωπος, που έχει αποφασίσει σε όλη του τη ζωή να μην επωφεληθεί υλικά ή ηθικά από κανένα κόμμα. Ετσι και σ’ αυτές τις εκλογές. Τα πράγματα είναι επιτακτικά, η χώρα βρίσκεται στα χέρια μιας ανόητης, μισάνθρωπης Ακροδεξιάς που δεν σέβεται παρά ένα πολύ συγκεκριμένο μέρος των Ελλήνων, αυτό που ανήκει στην κομματική της πελατεία. Για τους υπόλοιπους δεν αρκεί που δείχνει με κάθε τρόπο την αδιαφορία της, τους δαιμονοποιεί κιόλας, βγάζοντας απ’ το χώμα τσεκουράκια και δίνοντάς τα στους εθελοντές.

Τι να κάνω, λοιπόν; Να βγω να λέω στον κόσμο τι να ψηφίσει, όπως κάνουν χρόνια τώρα συνάδελφοι, οι περισσότεροι με πολύ συγκεκριμένα σχέδια για την επικράτηση του δικού τους «πολιτισμού» (που –όλως τυχαίως– τον πλασάρουν σε διάφορες κυβερνήσεις); Δεν μπορώ – και ούτε θέλω τέτοιο ρόλο. Θα κάνω, λοιπόν, αυτό που κάνω από την αρχή της κυβέρνησης αυτής: θα δηλώσω την απόλυτη αηδία μου απέναντι στην απανθρωπιά της –που έφτασε στο αποκορύφωμα με τις δηλώσεις Σαμαρά μπροστά στον φράχτη του Εβρου–, την απόλυτη χαρά μου για τη δημοκρατική τιμωρία που θα υποστεί αν χάσει και την απόλυτη συμπαράστασή μου σε όσους πολίτες τής εναντιωθούν.

Για την επόμενη τώρα κυβέρνηση –όποια και απ’ όσους κι αν αποτελείται αυτή– ανοίγω ήδη τα μάτια μου αυστηρά και παίρνω εξαρχής τις αποστάσεις μου. Ελπίζω για το καλύτερο, όχι όμως επειδή σε μερικές στάσεις λεωφορείων βλέπω με τεράστια γράμματα τη λέξη «ελπίδα». Αλλά επειδή ακριβώς οι αποστάσεις θα με κάνουν και στο μέλλον να ξεχωρίζω το κακό και την απάτη. Και ξέρω πως το ίδιο ισχύει και για πολλούς συμπολίτες μου. Δεν ξέρω πόσοι είναι, ξέρω όμως πως είναι οι μόνοι ανιδιοτελείς. Αυτοί που στη δύσκολη στιγμή θα με βοηθούσαν όπως κι αν είχαν τα πράγματα. Μ’ αυτούς θέλω να βρίσκομαι πάντοτε και σ’ αυτούς θέλω να τολμήσουν να απευθυνθούν οι από δω και πέρα (μεταμεταπολιτευτικές) κυβερνήσεις.

Βαγγέλης Θεοδωρόπουλος (σκηνοθέτης)

«Στον νου μου και στην καρδιά μου έχω τους αριστερούς της αλληλεγγύης»

Με τους γιατρούς και τους εθελοντές που λειτουργούν τα κοινωνικά ιατρεία. Με τους καθηγητές που όλα αυτά τα χρόνια κάνουν μαθήματα ελληνικών στους μετανάστες. Μαθήματα σε άπορους μαθητές. Με τους ανθρώπους που μαγειρεύουν για τις δομές αλληλεγγύης. Με τους καθηγητές που κάνουν εθελοντικά θέατρο στα σχολεία, από το περίσσευμα του ελεύθερου χρόνου τους. Μ’ αυτούς που συνοδεύουν στο θέατρο αλληλεγγύης γκρουπάκια παιδιών. Με τις γυναίκες που στέκονται πλάι στις οροθετικές. Με τους ανθρώπους που δουλεύουν στην απεξάρτηση. Με όλους τους ανθρώπους που κράτησαν στην πλάτη τους ένα σημαντικό κομμάτι της κοινωνικής πρόνοιας τα τελευταία χρόνια. Ολους αυτούς που συναντώ στις διαμαρτυρίες και τις διαδηλώσεις σαράντα χρόνια τώρα. Που αγωνίζονται για το ψωμί, τη δημοκρατία, την ελευθερία, τα δικαιώματα. Για όλα όσα προχωράνε την κοινωνία ένα βήμα πιο μπροστά.

Μέσα από τη δουλειά μου, το θέατρο, έχω γνωρίσει αναρίθμητους ανθρώπους αυτής της Αριστεράς, με μεγάλες ευαισθησίες, με σεβασμό στους ανθρώπους κάθε χρώματος, στη φύση, ανθρώπους που αγαπούν τις ομορφιές αυτού του τόπου και τον πολιτισμό του. Ανθρώπους που έχουμε τραγουδήσει, έχουμε κολυμπήσει σε ερημικές παραλίες, έχουμε ονειρευτεί μαζί. Ολους αυτούς τους ανθρώπους έχω στον νου και στην καρδιά μου τώρα που έρχεται η ώρα της αριστεράς.

Ναι, ξέρω, ζούμε σε καπιταλισμό. Ξέρω τι σημαίνει αυτό. Αλλά ζούμε μια φορά μονάχα. Δεν μπορούμε να περιμένουμε τη Δευτέρα Παρουσία. Πρέπει να επουλωθούν κάποιες πληγές, να απαλύνει ο πόνος των ανθρώπων. Να αλλάξουν κάποια πράγματα που τα έχει ανάγκη η κοινωνία, καθώς οι νοοτροπίες αλλάζουν κι αυτές. Και μπορούμε. Η κυβέρνηση της αριστεράς είναι ένα μεγάλο βήμα. Τα υπόλοιπα θα εξαρτηθούν από τη δική μας εγρήγορση και συμμετοχή, από την υπομονή και την επιμονή μας.

Αγλαΐα Παππά (ηθοποιός)

«Δεν αντέχουμε άλλο έτσι»

Η εκλογική διαδικασία είναι άμεσα συνδεδεμένη με το δημοκρατικό πολίτευμα. Είναι η δύναμη των πολιτών να διαλέγουν ελεύθερα το πώς και σε ποιους θα αναθέσουν τη διακυβέρνηση των ατομικών και εθνικών τους συμφερόντων. Το επίπεδο και η ποιότητα της δημοκρατίας όμως εξαρτάται από τον πολιτισμό που φέρουν οι πολίτες της. Ατομικά και συλλογικά. Και ο πολιτισμός είναι συνυφασμένος με την παιδεία ενός λαού. Μόνο ένα πεπαιδευμένο άτομο γνωρίζει τα δικαιώματά του αλλά και τις υποχρεώσεις του. Είναι πολίτης ενός κράτους που δεν είναι εχθρός του, γιατί γνωρίζει ότι είναι μέρος αυτού του κράτους.

Μην περιμένουμε, λοιπόν, αλλαγές και θαύματα όταν εμείς παραμένουμε οι ίδιοι. Γιατί, μην ξεχνάμε, κάθε λαός έχει τους ηγέτες που του αξίζουν. Κανείς δεν μπορεί να αμφισβητήσει ότι σήμερα στην Ελλάδα υπάρχει δημοκρατία. Οπως και κανείς δεν μπορεί να αμφισβητήσει ότι η Ελλάδα είναι θύμα μέτρων που την απομακρύνουν από αυτήν. Η δημοκρατία και η ελευθερία είναι αλληλένδετες και στη φάση που βρισκόμαστε βλέπω περισσότερο εμπόδια και αδιέξοδα παρά αισιόδοξα ανοίγματα. Μήπως, λοιπόν, είναι μια δημοκρατία που της έχουν φορέσει χειροπέδες; Αν είναι έτσι, μακάρι αυτές οι εκλογές ν’ ανοίξουν λίγο τα μάτια σε όσους κρατούν τα κλειδιά τέτοιων δεσμών. Δεν μπορούμε να συνεχίσουμε άλλο έτσι. Δεν αντέχουμε άλλο.