Στον εισαγγελέα ο αμαρτωλός κλάδος

Αντιμέτωπος με τις εισαγγελικές αρχές βρίσκεται για πολλοστή φορά ο αμαρτωλός κλάδος των υγρών καυσίμων στην Ελλάδα λόγω των πανάκριβων τιμών στις οποίες συνεχίζει να πωλείται στη χώρα μας η βενζίνη και το πετρέλαιο, παρά την κατακρήμνιση των διεθνών τιμών τους τελευταίους έξι μήνες.

Οσες φορές στο παρελθόν μπήκε στον κόπο να ασχοληθεί η Δικαιοσύνη με την κερδοσκοπία στις τιμές των καυσίμων, άκρη δεν έβγαλε και οι υποθέσεις τέθηκαν στο αρχείο, αφού στα τελευταία χρόνια της κρίσης η αισχροκέρδεια από τους επιτήδειους δεν γίνεται μέσα από τις ονομαστικές λιανικές τιμές που τις βλέπουν όλοι, αλλά με το «κλέψιμο» της αντλίας, τη νοθεία ή τις αδήλωτες ποσότητες και τις κρυφές συμβάσεις.

Μικρό καλάθι

Στο αρχείο άλλωστε έχουν μπει πολύ πιο σοβαρές υποθέσεις με λαθρέμπορους και οργανωμένα κυκλώματα, για τις οποίες οι έρευνες δεν κατέληξαν πουθενά ή έκλεισαν με απαλλακτικά βουλεύματα. Υπό το πρίσμα αυτό η εισαγγελική εντολή να διενεργηθεί προκαταρκτική εξέταση από τον εισαγγελέα Πρωτοδικών Δημήτρη Γκύζη για το πλημμέλημα της αισχροκέρδειας δημιουργεί μεν εντυπώσεις αλλά, αν κρίνει κανείς από την προϊστορία, θα πρέπει να κρατά μικρό καλάθι για τα αποτελέσματα.

Η πραγματικότητα των αριθμών για τον καταναλωτή δείχνει πάντως πως, ενώ οι τιμές του αργού στις διεθνείς αγορές έχουν καταρρεύσει σε ποσοστό 40% από τα υψηλά των 115 δολαρίων τον περασμένο Ιούνιο και οι τιμές της βενζίνης έχουν μειωθεί κατά 35% το ίδιο διάστημα (από τα 1.044 ευρώ ο τόνος στα 722 ευρώ), στην Ελλάδα οι λιανικές τιμές των καυσίμων έχουν μειωθεί λιγότερο από 10%, ενώ οι πρατηριούχοι και οι εταιρείες εμπορίας πετρελαιοειδών φαίνεται πως το ίδιο διάστημα έχουν καρπωθεί ένα μέρος της μείωσης για τον εαυτό τους, προκειμένου να τονώσουν τα περιθώρια κέρδους τους.

Ενα λίτρο αμόλυβδη κοστίζει σήμερα 1,55 ευρώ με βάση τη μέση πανελλαδική τιμή που δίνει το υπουργείο Ανάπτυξης, όταν στα μέσα Ιουνίου και σχεδόν όλο το καλοκαίρι, με το πετρέλαιο πάνω από τα 110 δολάρια και με την τιμή διυλιστηρίου της βενζίνης στα 630 ευρώ το κυβικό, η τιμή στην αντλία διαμορφωνόταν στα 1,70 ευρώ.

Η κοινή λογική λέει πως θα έπρεπε η μείωση να είναι αρκετά μεγαλύτερη, όμως στη συγκεκριμένη αγορά δεν ισχύει η αρχή της αναλογικότητας ώστε να περιμένει κανείς ότι αφού οι διεθνείς τιμές έπεσαν 40% άλλο τόσο θα πρέπει να πέσουν και οι λιανικές. Αυτό συμβαίνει για δύο βασικούς λόγους: εξαιτίας των φόρων που επιβαρύνουν κατά 63% τις τιμές των καυσίμων και συνεπώς περιορίζουν το όποιο όφελος της πτώσης των διεθνών τιμών μόνο στο υπόλοιπο 37% της τιμής και παράλληλα εξαιτίας της διαφοράς στην ισοτιμία ευρώ-δολαρίου που λόγω της πτώσης του ευρωπαϊκού νομίσματος κατά 10% από τον Ιούνιο (από το 1,36 στο 1,23 δολάρια), το κέρδος για τον καταναλωτή έχει ψαλιδιστεί ισόποσα.

Πρακτικά η πτώση κατά 30% της τιμής διυλιστηρίου επηρεάζει μόνο το ένα τρίτο της τελικής τιμής, αφού το υπόλοιπο είναι φόροι και περιθώρια.

Πρώτος και κύριος υπεύθυνος ωστόσο για τη μεγάλη απόκλιση μεταξύ διεθνών τιμών και τιμών λιανικής είναι το υπουργείο Οικονομικών που με την υπερφορολόγηση στα καύσιμα είναι ο μεγαλύτερος κλέφτης στην αντλία. Οσο μάλιστα πέφτει η τιμή τόσο μεγαλώνει η φορολογική επιβάρυνση. Ετσι σήμερα για κάθε 1,55 ευρώ που πληρώνει κανείς για ένα λίτρο αμόλυβδης τα 0,9720 ευρώ είναι ΦΠΑ, Ειδικός Φόρος Κατανάλωσης και τέλη. Με λίγα λόγια το 62,64% της λιανικής τιμής είναι φόροι. Το ποσοστό της φορολογικής επιβάρυνσης έχει μάλιστα αυξηθεί, ενώ οι τιμές έχουν πέσει. Τον Ιούνιο του 2014 οι φόροι ήταν σε απόλυτο νούμερο 1,0042 ευρώ στα 1,71 ευρώ της αμόλυβδης, δηλαδή αντιστοιχούσαν στο 58,7% της τιμής.

Το μικτό κέρδος

Αυτό που έχει αυξηθεί επίσης σε σχέση με τον Ιούνιο είναι το μικτό περιθώριο κέρδους των βενζινοπωλών και των εταιρειών εμπορίας πετρελαιοειδών.

Στο 1,55 ευρώ της τιμής οι έμποροι κερδίζουν σήμερα μικτά 0,0946 λεπτά ή ποσοστό 6,1% επί της τιμής. Με την αμόλυβδη στο 1,71 ευρώ το κέρδος τους ήταν 0,0803 ευρώ ή 4,7% επί της τιμής. Πρακτικά αυτό σημαίνει ότι ο κλάδος τους κερδίζει σήμερα περίπου 30% περισσότερα από ό,τι τον Ιούνιο έχοντας παρακρατήσει σημαντικό μερίδιο από το όφελος των καταναλωτών.

Ο τρίτος βασικός πυλώνας στη διαμόρφωση της τιμής των καυσίμων, τα διυλιστήρια, ευθύνονται για το υπόλοιπο 31,3% της τελικής τιμής. Σήμερα η τιμή διυλιστηρίου διαμορφώνεται σε 0,4854 λεπτά για κάθε 1,55 ευρώ, όταν τον Ιούνιο ήταν 0,6266 ευρώ και αντιστοιχούσε στο 36,6% επί της τελικής τιμής των 1,72 ευρώ.