Στα πρόθυρα νευρικής κρίσης

Με την τιμή του ελαιολάδου να πετάει ήδη στα ουράνια, και σε αναμονή νέων ανατιμήσεων καθώς η φετινή σοδειά αναμένεται μειωμένη έως και 50%, η ελληνική αγορά εμφανίζει σημάδια νευρικής κρίσης, σε όλα τα στάδια της διατροφικής αλυσίδας, από το χωράφι στο ράφι και από εκεί στο πιάτο του καταναλωτή.

Μετά τα πρώτα κρούσματα κλοπής ελαιολάδου, με «ριφιφί» σε αποθήκες συνεταιρισμού της Χαλκιδικής που κατέληξε σε απώλεια δεκάδων τόνων αξίας εκατοντάδων χιλιάδων ευρώ, και κατόπιν από ελαιοτριβείο στη Μεσσηνία, ξεκίνησαν οι αντιδράσεις από παραγωγούς, υπό τον φόβο μήπως οι κλοπές πολλαπλασιαστούν, όπως γίνεται στην Ισπανία. Την αρχή έκανε ο πρόεδρος του Συνδέσμου Ελαιουργών Ηρακλείου Κρήτης Βαγγέλης Πρωτογεράκης, δηλώνοντας σε τηλεοπτικά ρεπορτάζ ότι ομάδες παραγωγών στη Μεσσαρά εξετάζουν την πρόσληψη σεκιούριτι για να εξασφαλίζουν ότι η συγκομιδή θα γίνεται από τους ιδιοκτήτες και όχι από «επιτήδειους» ή τη σύσταση νυχτερινών περιπολιών στα λιόφυτα από τους ίδιους τους ελαιουργούς.

Η εναλλακτική ιδέα, για την οποία ο πρόεδρος των Ελαιουργών Ηρακλείου ζήτησε να δοθεί επιδότηση από το υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης, είναι η τοποθέτηση ενός καμουφλαρισμένου τσιπ RFID (ταυτοποίησης μέσω ραδιοσυχνοτήτων) με σχήμα ελιάς, που θα τοποθετηθεί απευθείας πάνω στα ελαιόδεντρα, για να αποτρέψει τους επίδοξους ληστές. Πρόκειται για μία μέθοδο που δοκιμάστηκε από το 2018 στην Ισπανία και χρησιμοποιείται κυρίως για την ψηφιακή «ιχνηλασιμότητα» της κάθε σοδειάς, καθώς περιλαμβάνει τα ακριβή στοιχεία του παραγωγού αλλά και για τον εντοπισμό του ιδιοκτήτη, σε περίπτωση που η αστυνομία κατάσχει κλεμμένες ποσότητες. Δεν πρόκειται δηλαδή για GPS γεωεντοπισμού, όπως λανθασμένα γράφτηκε, που θα ανιχνεύει και θα εντοπίζει τα κλοπιμαία, αλλά προϋποθέτει ένα ολοκληρωμένο σύστημα, με μηχανές «ανάγνωσης» των μικροτσιπ, κλιμάκια ελέγχου, αλλά και συνεννόηση με τις αστυνομικές αρχές. Ακόμα όμως και σαν «ψηφιακό σκιάχτρο», οι παραγωγοί θεωρούν ότι μπορεί να κάνει τη δουλειά του, ενόψει της έναρξης της ελαιοκομικής περιόδου την 1η Νοεμβρίου.

«Εχω μεταφέρει την ιδέα για να τοποθετήσουμε τσιπάκια στα ελαιόδεντρα στον κ. Αυγενάκη. Ηταν πολύ πιεσμένος, και από εβδομάδα θα το συζητήσουμε πιο αναλυτικά», λέει ο πρόεδρος του Συνδέσμου Ελαιουργών Ηρακλείου στην «Εφ.Συν.». Ο ίδιος είπε ότι έχουν ξεκινήσει έρευνα αγοράς και καθώς το κόστος είναι σχετικά προσιτό, από 3 ευρώ το κάθε τσιπάκι σε σχήμα ελιάς, σκέφτονται να το προμηθευθούν ούτως ή άλλως. Τα κρούσματα κλοπής από τα χωράφια ή τις αποθήκες δεν είναι καινούργιο φαινόμενο, υπενθυμίζει, εξάλλου πρόσφατα υπήρξε κλοπή βρώσιμης ελιάς, όμως η μειωμένη φετινή παραγωγή σε συνδυασμό με τις υψηλές τιμές, εντείνει τις ανησυχίες.

Ο ίδιος αρνείται ότι υπάρχει αισχροκέρδεια στο λάδι, αφού οι τιμές καθορίζονται με βάση και τη διεθνή αγορά. «Δεν σημαίνει ότι κάποιος έχει κρυμμένο λάδι σε αποθήκες και περιμένει. Κανείς δε ρισκάρει να το φυλάξει γιατί δεν ξέρει αν θα έχει κέρδος. Ξέραμε εμείς ότι το λάδι θα πάει τον Ιούλιο 8 ευρώ; Το 50%-60% της περσινής παραγωγής έχει φύγει σε τιμές κάτω των 6 ευρώ», προσθέτει. Προς το παρόν υπάρχει στάση αναμονής εν όψει της ελαιοκομιδής, με τις εκτιμήσεις να συγκλίνουν στο ότι η σεζόν θα ανοίξει με τιμή παραγωγού από 9 ευρώ το λίτρο – γεγονός που παρασύρει την τιμή στο ράφι πιθανόν πάνω από 15 ευρώ. «Ολα δείχνουν ότι οι τιμές θα κρατηθούν ψηλά, όμως πάντα υπάρχει το ενδεχόμενο συμπίεσης της τιμής λόγω μειωμένης ζήτησης», καταλήγει η κ. Πρωτογεράκης.