Ο κεφαλαιακός ελέγχος, αν επιβληθεί, αποτελεί ένα από τα έσχατα μέτρα για την αποφυγή κινδύνων που μπορεί να απορρυθμίσουν το χρηματοπιστωτικό σύστημα -και όχι μόνο- καθώς, για όσο διαρκεί, η πραγματική οικονομία «παγώνει» εν πολλοίς. Και για τον λόγο αυτόν αποτελεί μια πολύ δύσκολη απόφαση.
Τον Μάρτιο του 2013 η Ευρωπαϊκή Επιτροπή έδωσε στην Κύπρο το «πράσινο φως» για να επιβάλει περιορισμούς, αναγνωρίζοντας ότι υπήρχε κίνδυνος πλήρους αποσταθεροποίησης του χρηματοπιστωτικού συστήματος.
Η μαζική φυγή καταθέσεων τους τελευταίους μήνες (σύμφωνα με εκτιμήσεις, μόνο χθες, νωρίς το απόγευμα, είχαν «φύγει» από τα ΑΤΜ πάνω 500 εκατ. ευρώ) έστειλε στην «εντατική» τις ελληνικές τράπεζες, που τις τελευταίες ημέρες έφτασαν να αντλούν ρευστότητα μέσω ELA ακόμα και δύο φορές την ημέρα.
Διοικητικοί φραγμοί
Τι σημαίνει «επιβολή κεφαλαιακών ελέγχων» ή capital controls; Πρόκειται για δέσμη διοικητικών φραγμών με στόχο την αποτροπή του κύματος φυγής των καταθέσεων από τη χώρα. Οι καταθέτες μπορούν μεν να κάνουν συναλλαγές, αλλά με συγκεκριμένους περιορισμούς, δηλαδή όρια αναλήψεων μετρητών σε νοικοκυριά και επιχειρήσεις. Οσοι έχουν ανάγκη μεταφοράς κεφαλαίων στο εξωτερικό (κατά κύριο λόγο επιχειρήσεις) θα πρέπει να αποδεικνύουν με έγγραφα τον σκοπό (αγορά πρώτων υλών κ.ά.).
Στην περίπτωση που η επιβολή περιορισμών στους κεφαλαιακούς ελέγχους γίνει καθημερινή, οι τράπεζες μένους κλειστές για 24-48 ώρες μέχρι να προετοιμαστεί το σύστημα. Αν αυτό συμβεί μέσα στο Σαββατοκύριακο, τότε είναι πιθανόν οι τράπεζες να ανοίξουν κανονικά τη Δευτέρα, το αργότερο την Τρίτη, και να λειτουργούν με μειωμένο ωράριο. Τι πρέπει να γνωρίζετε για τα capital controls, στην απευκταία περίπτωση που επιβληθούν.
1. Οι καταθέσεις δεν χάνονται, δεν «κουρεύονται».
2. Βάσει της εμπειρίας της Κύπρου -αποτελεί ουσιαστικά τον ευρωπαϊκό οδικό χάρτη για το συγκεκριμένο θέμα- το πλαφόν στις αναλήψεις θα καθοριζόταν ανά πρόσωπο και ανά τράπεζα στα 100-200 ευρώ ημερησίως.
3. Οι προθεσμιακές καταθέσεις δεν θα μπορούσαν να «σπάσουν» πριν από την καθορισμένη ημερομηνία λήξης τους, παρά μόνο στην περίπτωση που τα χρήματα θα κατευθύνονταν στην αποπληρωμή δανείου στην ίδια τράπεζα. Στην ημερομηνία λήξης μιας προθεσμιακής κατάθεσης, το μεγαλύτερο ποσό της θα μεταφερόταν σε λογαριασμό όψεως/τρεχούμενο ή σε νέα κατάθεση προθεσμίας του καταθέτη στην ίδια τράπεζα.
4. Για τις επιχειρήσεις και οι συναλλαγές στις τράπεζες θα είχαν ημερήσιο πλαφόν π.χ. 3.000 ή 5.000 ευρώ. Θα απαγορευόταν κάθε χωρίς μετρητά πληρωμή ή και μεταφορά χρημάτων εκτός Ελλάδας ή ακόμη και προς λογαριασμό σε άλλο πιστωτικό ίδρυμα πλέον του επιτρεπόμενου πλαφόν, εκτός από πληρωμή για εμπορική συναλλαγή που εμπίπτει στη συνήθη επαγγελματική δραστηριότητα του πελάτη με την παρουσίαση δικαιολογητικών εγγράφων και με την έγκριση επιτροπής της ΤτΕ. Πρακτικά μια επιχείρηση θα μπορούσε να εξυπηρετήσει μόνο ανειλημμένες υποχρεώσεις της πριν από την επιβολή των περιοριστικών μέτρων, με προτεραιότητα στην κάλυψη υποχρεώσεων από εισαγωγές, με έμφαση σε είδη ευπαθή ή πρώτης ανάγκης (π.χ. φάρμακα, καύσιμα).
5. Οι επιταγές δεν θα μπορούσαν να εξαργυρωθούν. Θα μπορούσαν, όμως, να εκδοθούν νέες επιταγές οι οποίες θα εναπόκεινται στα περιοριστικά μέτρα. Για παράδειγμα, είναι πιθανό να γίνονται πληρωμές για συναλλαγές και για μισθολόγιο, αλλά με όριο. Σημαντικό είναι ότι θα μπορούσαν να κατατεθούν επιταγές στην ίδια τράπεζα από την οποία θα αναληφθούν τα ποσά χωρίς περιορισμούς. Αν η επιταγή κατατεθεί σε άλλη τράπεζα, τότε εξαρτάται από τα περιοριστικά μέτρα και θα χρειάζονται σχετικά αποδεικτικά στοιχεία.
6. Η μισθοδοσία θα εκτελείται κανονικά, αφού δεν υπάρχουν περιορισμοί στις μεταφορές κεφαλαίων από τράπεζα σε τράπεζα, εφόσον προσκομίζονται τα απαραίτητα δικαιολογητικά έγγραφα. Δεν θα υπάρχει δυνατότητα ανάληψης ολόκληρου του μηνιαίου μισθού με μια συναλλαγή.
7. Απαγόρευση κάθε χωρίς μετρητά πληρωμής ή και μεταφοράς χρημάτων εκτός της Ελλάδας ή προς λογαριασμό που διατηρείται σε άλλο πιστωτικό ίδρυμα, με κάποιες εξαιρέσεις, π.χ. για πληρωμές εμπορικών συναλλαγών για τις οποίες θα απαιτούνταν έγγραφα δικαιολογητικά.
8. Τα περιοριστικά μέτρα θα ίσχυαν για όλους τους λογαριασμούς, πληρωμές και μεταφορές χρημάτων, ανεξαρτήτως του νομίσματος.
Η efsyn.gr θεωρεί αυτονόητο ότι οι αναγνώστες της έχουν το δικαίωμα του σχολιασμού, της κριτικής και της ελεύθερης έκφρασης και επιδιώκει την αμφίδρομη επικοινωνία μαζί τους.
Διευκρινίζουμε όμως ότι δεν θέλουμε ο χώρος σχολιασμού της ιστοσελίδας να μετατραπεί σε μια αρένα απαξίωσης και κανιβαλισμού προσώπων και θεσμών. Για τον λόγο αυτόν δεν δημοσιεύουμε σχόλια ρατσιστικού, υβριστικού, προσβλητικού ή σεξιστικού περιεχομένου. Επίσης, και σύμφωνα με τις αρχές της Εφημερίδας των Συντακτών, διατηρούμε ανοιχτό το μέτωπο απέναντι στον φασισμό και τις ποικίλες εκφράσεις του. Έτσι, επιφυλασσόμαστε του δικαιώματός μας να μην δημοσιεύουμε ανάλογα σχόλια.
Σε όσες περιπτώσεις κρίνουμε αναγκαίο, απαντάμε στα σχόλιά σας, επιδιώκοντας έναν ειλικρινή και καλόπιστο διάλογο.
Η efsyn.gr δεν δημοσιεύει σχόλια γραμμένα σε Greeklish.
Τέλος, τα ενυπόγραφα άρθρα εκφράζουν το συντάκτη τους και δε συμπίπτουν κατ' ανάγκην με την άποψη της εφημερίδας