Τα «ορφανά» του Κτηματολογίου

Σε περιπέτειες οδηγεί το Κτηματολόγιο τους αμελείς ιδιοκτήτες. Πάνω από 200.000 ακίνητα «αγνώστου ιδιοκτήτη» σε 112 περιοχές της χώρας θα αρχίσουν να περνούν σταδιακά από την 1η Αυγούστου και έως το τέλος του 2016 στην κυριότητα του ελληνικού Δημοσίου.

Πρόκειται για ιδιοκτησίες οι οποίες βρίσκονται σε δήμους που είχαν ενταχθεί στα δύο πρώτα προγράμματα κτηματογράφησης της περιόδου 1996-98, αλλά οι ιδιοκτήτες τους για άγνωστους λόγους δεν υπέβαλαν δηλώσεις.

Η εφαρμογή του μέτρου, εκτός απροόπτου, θα ξεκινήσει από το Πολύκαστρο και το Πευκόδασος Κιλκίς, όπου το 2003 ιδρύθηκε το πρώτο κτηματολογικό γραφείο της χώρας.

Στις δύο οικιστικές ενότητες έχουν καταγραφεί περίπου 10.000 δικαιώματα και τα «αγνώστου ιδιοκτήτη» αρχικά ήταν 1.500, αλλά με την ενημέρωση που ακολούθησε μειώθηκαν σε 1.000.

Η «καυτή πατάτα» βρίσκεται στα χέρια της πολιτικής ηγεσίας του υπουργείου Περιβάλλοντος, καθώς η κρατική εταιρεία του Κτηματολογίου από το τέλος του 2014 είναι χωρίς διοίκηση και ο απερχόμενος πρόεδρος διεκπεραιώνει μόνον τα τρέχοντα ζητήματα.

Το 3% του συνόλου τα αδήλωτα

Πηγές της εταιρείας πάντως διευκρίνισαν στην «Εφ.Συν.» ότι με τα δύο πρώτα προγράμματα δηλώθηκαν 6,2 εκατ. δικαιώματα επί των ακινήτων σε 340 δήμους.

Τα αδήλωτα αποτελούν κατά μέσο όρο το 3% του συνόλου, αλλά στην πραγματικότητα το 2% ανήκει στο Δημόσιο, το οποίο με βάση τον τότε ισχύοντα νόμο δεν όφειλε να υποβάλει δηλώσεις ιδιοκτησίας.

Το υπόλοιπο 1% χαρακτηρίζεται ιδιωτική περιουσία και εκτιμάται ότι ανήκει κυρίως σε άτομα που πέθαναν, χωρίς κληρονόμους.

Ελάχιστες είναι οι περιπτώσεις ιδιοκτητών που από άποψη ή αμέλεια δεν υπέβαλαν δήλωση, δεδομένου ότι στα πρώτα προγράμματα οι ιδιοκτήτες δεν όφειλαν να πληρώσουν «κτηματόσημο» 35 ευρώ, που θεσμοθετήθηκε το 2005.

Από το σύνολο των αδήλωτων ακινήτων υπολογίζεται ότι τα 160.000 είναι οικόπεδα και αγροτεμάχια, ενώ τα υπόλοιπα 40.000 κτίρια, διαμερίσματα και καταστήματα.

Με βάση τον νόμο 2308/1995, με τον οποίο έπειτα από καθυστέρηση δεκαετιών ξεκίνησε το Κτηματολόγιο στη χώρα μας, προβλέφθηκε ότι ιδιωτικά ακίνητα που δεν δηλώνονται περιέρχονται στο Δημόσιο μετά την παρέλευση πενταετίας.

Υπήρχε περιθώριο άλλων δύο χρόνων, αλλά μόνο για μόνιμους κατοίκους εξωτερικού. Ακολούθησαν τα γνωστά «παρατράγουδα» με το έργο και με τον νόμο 3310 του 2005 δόθηκε περιθώριο 10 χρόνων για τους αμελείς.

Επειτα από συνεχείς παρατάσεις, η προθεσμία εκπρόθεσμης δήλωσης στο Κτηματολόγιο για 20 περιοχές λήγει στο δεύτερο εξάμηνο του 2015 και για τους κατοίκους εξωτερικού το 2017.

Οι υπόλοιποι οικισμοί

Μετά το Πολύκαστρο και το Πευκόδασος Κιλκίς, θα ακολουθήσουν άλλοι 18 οικισμοί και συγκεκριμένα: Λαίικα και Ασπρόχωμα (Μεσσηνία), Αστρος και Παράλιο Αστρος (Αρκαδία), Μαρτίνο (Φθιώτιδα), Μεσιά, Φιλοθέη (Αρτα), Γλίνος (Τρίκαλα), Αγία Βαρβάρα (Ημαθία), Μεθώνη (Πιερία), Αγία Τριάδα (Θεσσαλονίκη), Καλαμπάκι και Μέγας Αλέξανδρος (Δράμα), Αγιος Ανδρέας και Πηγές (Καβάλα), Αβατο και Εράσμιος (Ξάνθη) και Αίγειρος (Ροδόπη).

Μέσα στο 2016 θα ακολουθήσουν άλλες 92 περιοχές, μεταξύ των οποίων περιλαμβάνονται οκτώ δήμοι στην Αττική (Νέα Πέραμος, Ελευσίνα, Νέα Σμύρνη, Γέρακας, Αγιος Ιωάννης Ρέντης, Νέο Ψυχικό, Βριλήσσια, Μελίσσια), άλλοι οκτώ στη Θεσσαλονίκη (Εξοχή, Νέο Ρύσιο, Θέρμη, Περαία, Νέοι Επιβάτες, Πλαγιάρι, Ταγαράδες, Νέα Ραιδεστός), μεγάλες πόλεις, όπως η Πάτρα, η Καλαμάτα και η Νέα Αγχίαλος, καθώς και νησιά, όπως η Πάτμος, η Σύρος και η Σίφνος.

Με βάση το ισχύον θεσμικό πλαίσιο, οι αμελείς ιδιοκτήτες έχουν μια τελευταία ευκαιρία. Στο διάστημα που απομένει έχουν δικαίωμα να υποβάλουν διορθωτική δήλωση, πληρώνοντας όμως «κτηματόσημο» 35 ευρώ.

Η σχετική αίτηση υποβάλλεται στον κτηματολογικό δικαστή, που εδρεύει στα κατά τόπους πρωτοδικεία.

Οσοι χάσουν και την τελευταία ευκαιρία, θα δουν το ακίνητό τους να περιέρχεται στο Δημόσιο και έχουν μόνο δικαίωμα να καταθέσουν αγωγή διεκδικώντας αποζημίωση.

Σε περίπτωση που θα δικαιωθούν το ποσό θα υπολογιστεί με βάση τις αντικειμενικές αξίες της περιοχής.

Γιάννης Τσιρώνης: «Τα χρήματα του Κτηματολογίου δεν έχουν δεσμευτεί»

Δεν είναι δεσμευμένα τα χρήματα του Κτηματολογίου, διαβεβαίωσε από το βήμα της Βουλής ο αναπληρωτής υπουργός Γ. Τσιρώνης.

Πρόκειται για τα έσοδα από το περίφημο «κτηματόσημο», το «χαράτσι» επί των ακινήτων που είχε θεσμοθετηθεί το 2005. Οι ιδιοκτήτες σε 107 μεγάλους δήμους της χώρας μαζί με τη δήλωση κατέβαλαν συνολικά 240 εκατ. ευρώ.

Ενα μικρό μέρος διατέθηκε για τη χρηματοδότηση του έργου, αφού οι περισσότερες μελέτες έχουν μπλοκαριστεί.

Χαρακτηριστικότερη είναι η περίπτωση του Δήμου Αθηναίων, όπου ύστερα από χρόνια δικαστικών διενέξεων για τον διαγωνισμό, ακυρώθηκε πέρυσι και αναμένεται να επιλεγεί νέος ανάδοχος.

Σήμερα, με βάση τα στοιχεία του υπουργείου, 139 εκατ. ευρώ βρίσκονται στην Τράπεζα της Ελλάδος και 54,227 εκατ. έχουν κατατεθεί σε ιδιωτικές τράπεζες.

Υπάρχουν επίσης 10 εκατ. ευρώ για τις τρέχουσες ανάγκες του Κτηματολογίου.