Αμηχανία για το νέο ασφαλιστικό

Αμηχανία έχει προκαλέσει στην κυβέρνηση και την ηγεσία του υπουργείου Εργασίας η αποκάλυψη της «Εφ.Συν.» για το «μπλόκο» που βάζουν οι δανειστές σε ένα νέο ασφαλιστικό επικουρικών συντάξεων, το κόστος των οποίων θα θέσει σε αμφισβήτηση τη βιωσιμότητα του δημόσιου χρέους και κυρίως τη δυνατότητα αποπληρωμής των δανείων την κρίσιμη -για την ωρίμανσή τους- δεκαετία 2030-2040.

Την ίδια ώρα η απάντηση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, με το γνωστό διπλωματικό της λόγο, στην «Εφ.Συν.» επιβεβαιώνει τους φόβους της: «Το θέμα είναι υπό παρακολούθηση» δήλωσε στην ανταποκρίτριά μας στις Βρυξέλλες.

Η αμηχανία είναι έκδηλη τόσο στις δημόσιες-τηλεοπτικές δηλώσεις του υπουργού Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων, Κ. Χατζηδάκη ο οποίος, υπό την πίεση των ερωτήσεων στην πρωινή εκπομπή του ΣΚΑΪ «Οι αταίριαστοι» για το εάν οι δανειστές πιέζουν να εξασφαλιστούν πρόσθετοι πόροι ακόμη και με νέο πόρο για τη μετάβαση στο νέο σύστημα επικουρικών συντάξεων, έριξε ουσιαστικά το μπαλάκι στον υφυπουργό του, καθηγητή Πάνο Τσακλόγλου, όσο και στο εσωτερικό της Ν.Δ. όπου έχουν αρχίσει τα «καρφώματα».

Ενδεικτική ως προς την αμηχανία είναι κατ’ αρχάς η τοποθέτηση του υπουργού Εργασίας. «Πιέζουν οι δανειστές για πρόσθετο φόρο;» ρωτά ένας εκ των δημοσιογράφων της εκπομπής τον κ. Χατζηδάκη. «Οχι» απαντά ο υπουργός και προσθέτει: «Ο κ. Τσακλόγλου έκανε συνάντηση μαζί τους (με τους δανειστές). Δεν ειπώθηκε κάτι τέτοιο, όπως μου είπε. Είναι πολύ σοβαρός άνθρωπος. Δεν μπορούμε να αμφισβητούμε την αξιοπιστία του. Και τουλάχιστον είναι πολύ πιο αξιόπιστος από τον ΣΥΡΙΖΑ».

Με λίγα λόγια, από την απάντηση του κ. Χατζηδάκη προκύπτει ότι αν έχει προκύψει θέμα με τους δανειστές, την ευθύνη έχει ο κ. Τσακλόγλου που δεν το είπε. Αλλά αφού είναι σοβαρός... μάλλον μας είπε την αλήθεια.

Και στο εσωτερικό της Ν.Δ. όμως οι ψίθυροι κατά του νέου ασφαλιστικού αρχίζουν να δυναμώνουν. Ορισμένοι εκ των επιφανών κοινοβουλευτικών στελεχών που σήκωσαν στην πλάτη τους μόλις πριν από έναν μήνα το εργασιακό, αναρωτιούνται τώρα τι νόημα έχει να βάλουν ξανά πλάτη σε ένα νέο ακριβό κεφαλαιοποιητικό σύστημα συντάξεων που, ενώ κοστίζει 75 δισ. ευρώ τον χρόνο, σε βάθος χρόνου μόλις που εξασφαλίζει αύξηση... 11,5% στις επικουρικές συντάξεις, δηλαδή ένα ποσό της τάξης των 20 ευρώ!

Πάντως οι ενδοιασμοί και οι φόβοι των δανειστών για το υψηλό κόστος μετάβασης από το παλαιό στο νέο σύστημα ούτε δημοσιογραφική επινόηση είναι, ούτε φανταστικό σενάριο της αντιπολίτευσης. Και φυσικά δεν διατυπώθηκαν στο πλαίσιο των χαμηλόβαθμών τεχνικών κλιμακίων. Η Ε.Ε. και ειδικότερα οι εκπρόσωποι του ESM αγωνιούν για το εάν θα πάρουν πίσω και στην ώρα τους τα δάνειά τους.

Το ακαταδίωκτο

Η κανονικότητα αποπληρωμής του τεράστιου δανεισμού με τον οποίο επιβαρύνθηκε η χώρα μέχρι το έτος 2060 γίνεται άκρως επισφαλής με το νέο ασφαλιστικό, για το οποίο το υπουργείο Εργασίας εγγυάται μόνο οφέλη σε νυν και μελλοντικούς συνταξιούχους, ακόμη κι αν υπάρξουν αρνητικές αποδόσεις στην επένδυση των εισφορών. Εφτασε μάλιστα στο σημείο να θεσμοθετήσει ακαταδίωκτο για τις απώλειες του τζόγου που, αντί να τις επιβαρύνονται οι διαχειριστές, θα τις πληρώνει ο Κρατικός Προϋπολογισμός, ήτοι οι φορολογούμενοι.

Δηλαδή από τη μια πλευρά του νεοφιλελεύθερου νομίσματος την κερδοφορία την εξασφαλίζει η ελεύθερη αγορά και από την άλλη τη χασούρα των επενδυτών την εξασφαλίζει το κράτος. Τρίζουν τα κόκαλα του Φρίντμαν για την αλλοίωση της θεωρίας του.

Αν για κάποιους αυτά είναι ψιλά γράμματα, δεν ισχύει το ίδιο για το σύνολο των ασφαλισμένων, οι οποίοι θα κληθούν εν τέλει μέσω της φορολογίας ή της περικοπής των συντάξεων να εξασφαλίζουν την κάλυψη των 2,5 δισ. ευρώ τον χρόνο μετά το 2040 (1 δισ. μετά το 2030) που απαιτείται από τον Κρατικό Προϋπολογισμό για την απρόσκοπτη λειτουργία του νέου συστήματος. Ακόμη κι αν δαπανηθεί σε αυτήν τη μετάβαση όλος ο κουμπαράς του ΑΚΑΓΕ (περίπου 10 δισ. ευρώ), δεν αρκεί για να καλύψει το κόστος μετάβασης μιας τετραετίας.

Κι αυτά είναι μεγέθη που απασχολούν πολύ σοβαρά το υπουργείο Οικονομικών που έχει επωμιστεί τη δημοσιονομική διαχείριση της πανδημικής κρίσης, η οποία θα αυξήσει υπέρμετρα το δημόσιο χρέος καθώς η αποπληρωμή του θα επιβαρυνθεί τουλάχιστον κατά 40%. Η ιστορία, και δη αυτή των δραματικών μνημονιακών χρόνων, σε ένα συμπέρασμα οδηγεί: κάθε φορά που διογκώνεται η δανειακή επιβάρυνση και το χρέος, ο μόνος τρόπος αποφυγής νέας βαρύτερης φορολογίας είναι οι περικοπές των συντάξεων και η λιτότητα.

Δυστυχώς για την κοινωνία η κυβέρνηση ασχολείται μόνο με τα αισιόδοξα σενάρια. Αλλά όπως και στον τομέα της πανδημίας, έτσι και στην οικονομία ισχύει αυτό που τουίταρε πρόσφατα ο ευρωβουλευτής της Ν.Δ. Γ. Κύρτσος, ο οποίος κάθε άλλο παρά μπορεί να κατηγορηθεί για αριστερή απόκλιση: «Στον αέρα πάλι ο σχεδιασμός του «επιτελικού κράτους». Το επαναλαμβανόμενο λάθος των επιτελών είναι ότι υιοθετούν πάντα το καλύτερο σενάριο, προεξοφλώντας θετικές εξελίξεις. Πέφτουν έξω από την άνοιξη του 2020 & συνεχίζουν».