Σαθρό το ελληνικό μοντέλο

Στις εισαγωγές για την αυτάρκειά της εξακολουθεί να στηρίζεται η ελληνική οικονομία ύστερα από επτά χρόνια κρίσης και βαθιάς ύφεσης, με τη διαφορά ότι σήμερα πληρώνουμε λιγότερα λεφτά για να φέρουμε σχεδόν τις ίδιες ποσότητες προϊόντων από όσα στον καιρό της καταναλωτικής ευμάρειας.

Παρότι από το 2008 μέχρι το 2014 οι ελληνικές εξαγωγές ελληνικών προϊόντων αυξήθηκαν αισθητά σε ποσοστό 27% ως αποτέλεσμα της μεγάλης εσωτερικής υποτίμησης, στον αντίποδα η εξάρτηση της χώρας από εισαγόμενα προϊόντα ελάχιστα περιορίστηκε, με ό,τι μπορεί αυτό να μαρτυρά για το σαθρό παραγωγικό μοντέλο που συνεχίζει να ακολουθεί η χώρα.

Στην επταετία της κρίσης και ενώ η αξία των εισαγωγών μειώθηκε κατά 27% -από τα 64 δισ. ευρώ το 2008 στα 47 δισ. ευρώ το 2014- ο όγκος των εισαγόμενων προϊόντων υποχώρησε πολύ λιγότερο: μόνο κατά 13,9%, σύμφωνα με τα στοιχεία έρευνας του Πανελλήνιου Συνδέσμου Εξαγωγέων, καθώς η Ελλάδα εισάγει σήμερα περίπου 46 εκατ. τόνους προϊόντων για τα οποία υπάρχει ελλειμματική παραγωγή ή δεν παράγει καθόλου, όσα σχεδόν και το 2009 και μέχρι σήμερα.

Το ρεκόρ για τις εισαγωγές ήταν το 2008 όταν εισήχθησαν 54,8 εκατ. τόνοι προϊόντων. Από το 2008 μέχρι και το 2014 η Ελλάδα πλήρωσε για εισαγωγές συνολικά 350 δισ. ευρώ και από τα σύνορά της πέρασαν προς κατανάλωση 335 εκατομμύρια τόνοι προϊόντων.

Τα στοιχεία του όγκου των εισαγόμενων προϊόντων αποτυπώνουν μια πιο «καθαρή» εικόνα για την κατάσταση της οικονομίας καθώς «απομακρύνουν» τον θόρυβο από τις διακυμάνσεις των συναλλαγματικών ισοτιμιών και αποδεικνύουν πως η εξάρτηση της Ελλάδας από εισαγωγές βασικών αγαθών διατροφής (κρέας, γαλακτοκομικά, σιτάρι, όσπρια, ζάχαρη), βιομηχανικών ειδών και κυρίως καυσίμων παραμένει αναλλοίωτη στη διάρκεια της κρίσης.

Παρ’ όλα αυτά η Ελλάδα εμφανίζεται να έχει μειώσει σημαντικά στη διάρκεια της κρίσης το εμπορικό της έλλειμμα. Σύμφωνα με την ανάλυση του ΠΣΕ, το έλλειμμα έχει υποχωρήσει συνολικά κατά 53,8% από το 2008 και διαμορφώνεται σήμερα στα 19,8 δισ. ευρώ έναντι 42,9 δισ. ευρώ το 2008 λόγω της ενίσχυσης των εξαγωγών και της παράλληλης μείωσης των δαπανών για εισαγωγές.

Στο μέτωπο των εξαγωγών, η αλλαγή του τρόπου υπολογισμού των πετρελαιοειδών από το 2010 έχει κάνει τη μεγάλη (θετική) διαφορά, ενώ πλήγμα δέχτηκαν οι εξαγωγές της βιομηχανίας. Οι ελληνικές εξαγωγές αυξήθηκαν στο σύνολό τους κατά 27,2% από το 2008 και φτάνουν σήμερα στα 26,9 δισ. ευρώ από 21,14 δισ. ευρώ. Η συνολική αξία των εξαγωγών ανήλθε στην επταετία 2008-2014 σε 164,7 δισ. ευρώ, ο όγκος κατά 19,82%.

Κλειδί για τις εξαγωγές αποτελεί ο κλάδος των καυσίμων που αντιστοιχεί στο 38,52% των συνολικών εξαγωγών της χώρας έναντι ποσοστού 21,64% το 2008. Η αξία των εξαγωγών καυσίμων, μετά και την ενσωμάτωση σχετικών κοινοτικών οδηγιών περί υπολογισμού εξαγωγών πετρελαιοειδών στο εθνικό δίκαιο (2010), αυξήθηκε την ίδια περίοδο κατά 126,45%. Θετική είναι η πορεία των χημικών (+10,09%), των τροφίμων (+22,63%) και των πρώτων υλών (+23,22%).

Στον αντίποδα, το ισχυρότερο πλήγμα από την κρίση δέχθηκε η ελληνική βιομηχανία, οι εξαγωγές της οποίας μειώθηκαν κατά 11,19% σε αξία, ενώ η συμμετοχή του βιομηχανικού κλάδου περιορίστηκε στο 13,83% του συνόλου των εξαγωγών, από το 19,82% το 2008.