Ολυμπιακά ρεκόρ ζάχαρης και... λίπους

Επίθεση εναντίον των χορηγών που μετατρέπουν για ακόμη μία φορά τους Ολυμπιακούς σε πεδίο μάρκετινγκ του πρόχειρου -και ιδιαίτερα βλαβερού για την υγεία- φαγητού, εξαπέλυσαν τις τελευταίες ημέρες Μη Κυβερνητικές Οργανώσεις που μάχονται για την καλύτερη διατροφή των παιδιών και τα δικαιώματα των καταναλωτών.

Στους σπόνσορες των Ολυμπιακών Αγώνων του Ρίο που ξεκίνησαν το περασμένο Σάββατο, περιλαμβάνονται μερικές από τις κορυφαίες εταιρείες τροφίμων και εστίασης του κόσμου, όπως η Coca-Cola, η McDonald’s ή η Procter&Gamble, οι οποίες χρησιμοποιούν εδώ και δεκαετίες το κορυφαίο αθλητικό γεγονός προκειμένου να προβάλλουν αρκετά από τα ανθυγιεινά και υψηλής περιεκτικότητας σε λίπη και ζάχαρη προϊόντα τους.

Εκτός από τους επίσημους χορηγούς, τους Αγώνες της Βραζιλίας εκμεταλλεύονται όμως και μια σειρά από άλλες εταιρείες που κερδίζουν από ανάλογης ποιότητας προϊόντα.

Χορηγός της ολυμπιακής ομάδας του Ηνωμένου Βασιλείου, για παράδειγμα, είναι η γνωστή παραγωγός δημητριακών για πρωινά Kellogg’s, που ονόμασε μάλιστα τη διαφημιστική της καμπάνια για τους Ολυμπιακούς του Ρίο «Great Starts», δηλαδή μεγάλα ξεκινήματα.

Ομως αρκετά από τα έτοιμα πρωινά που η Kellogg’s προωθεί για το ξεκίνημα της ημέρας των καταναλωτών (π.χ. τα Coco Pops και τα Frosties), είναι όπως καταγγέλλει η Children’s Food Campaign (CFC) τίγκα στη ζάχαρη.

«Γνωρίζουμε από πρώτο χέρι, από τους Ολυμπιακούς του Λονδίνου το 2012 τι καρναβάλι μάρκετινγκ τζανκ φουντ είναι οι Ολυμπιακοί», καγχάζει σε πρόσφατο δημοσίευμα του Guardian ο συντονιστής της καμπάνιας που μάχεται για την καλύτερη διατροφή των παιδιών, Μάλκολμ Κλαρκ.

«Βλέπουμε και αυτή τη φορά ξανά όλο σχεδόν το μάρκετινγκ της Kellogg’s για τους Αγώνες να προωθεί υψηλά σε περιεκτικότητα ζάχαρης και λιγότερο υγιεινά προϊόντα.

»Βλέπουμε την Coca-Cola να προωθεί στην αντίστοιχη διαφημιστική της εκστρατεία περισσότερο την παραδοσιακή, κόκκινη και γεμάτη σε ζάχαρη έκδοση του αναψυκτικού της και λιγότερο όσες έχουν χαμηλότερες θερμίδες ή μηδενική περιεκτικότητα σε ζάχαρη.

»Βλέπουμε όμως και την ανάδυση μια σειράς νέων ζαχαρωτών -όπως τα Μ&Μ's στα χρώματα της βραζιλιάνικης σημαίας- εταιρειών που θέλουν να συσχετίσουν εαυτούς και προϊόντα τους με τους Αγώνες», σημειώνει.

Ολοι προσπαθούν να πάρουν ένα κομμάτι από την τεράστια πίτα, αφού οι Ολυμπιακοί Αγώνες: α) είναι η μεγαλύτερη επιχείρηση catering στον κόσμο σε περίοδο ειρήνης, και β) προσελκύουν το μεγαλύτερο στον κόσμο τηλεοπτικό κοινό για αθλητικό γεγονός.

Τα αποκλειστικά δικαιώματα χορηγίας που προστατεύονται διά ροπάλου από τον νόμο αποφέρουν τεράστιες ευκαιρίες εκτόξευσης πωλήσεων και κερδών.

Στους Ολυμπιακούς Αγώνες του Λονδίνου, μόνο στο Ολυμπιακό Πάρκο εκτιμάται ότι καταναλώθηκαν περί τους 10 τόνους χάμπουργκερ Big Mac, τηγανητές πατάτες που θα μπορούσαν να καλύψουν 1.015 γύρους του Ολυμπιακού Σταδίου και 150... μπανιέρες γεμάτες με μιλκ-σέικ. Δικαίως η McDonald’s χαρακτηρίζει τους Αγώνες το «μεγαλύτερο περιουσιακό στοιχείο» των χορηγών.

Τι γίνεται όμως με τα παιδιά, με τις πιο ευάλωτες υπάρξεις αυτής της τεράστιας εμπορικής και διαφημιστικής εκστρατείας;

Η CFC μιλά για σοβαρή διατροφική κρίση στις μικρές ηλικίες. Υπογραμμίζει ότι το τζανκ φουντ είναι εθιστικό και υπαίτιο της παχυσαρκίας και της επιδημίας διαβήτη που ταλανίζει αρκετές χώρες στον πλανήτη.

Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις της, η πλειονότητα των παιδιών στην ηλικία των επτά ετών τρώει καθημερινά στη Βρετανία -κατά μέσο όρο- μισό κιλό τυποποιημένων ζαχαρούχων τροφίμων.

Οταν τελειώνει το δημοτικό σχολείο, ένα στα τρία παιδιά είναι υπέρβαρο ή παχύσαρκο.

Αυτή η ανθυγιεινή και γεμάτη ζάχαρη σίτιση αυξάνει τους κινδύνους για την υγεία τους τόσο στην παιδική όσο και στη ενήλικη ζωή τους.

Ολα αυτά είναι βέβαια γνωστά στην επιστημονική κοινότητα και στην πλειονότητα των ανθρώπων σε όλον σχεδόν τον κόσμο.

Εν τούτοις, ο γενικός διευθυντής της βρετανικής ομοσπονδίας εταιρειών τροφίμων και ποτών (FDF) υπερασπιζόμενος τις Coca-Cola και McDonald’s υποστήριξε ότι αυτές είναι πολύ υπεύθυνες εταιρείες και η οποιαδήποτε αντίδραση εναντίον τους προέρχεται μόνον από τις δυτικές χώρες.

«Οι χώρες της Ασίας και της Λατινικής Αμερικής δεν έχουν κάποιο πρόβλημα με αυτές τις εταιρείες, που φέρονται υπεύθυνα», έγραψε σε άρθρο του στον Τύπο. Και φυσικά προκάλεσε σάλο.

Ειδικοί της δημόσιας υγείας απ’ όλο τον κόσμο και ειδικά τη Λατινική Αμερική τού τα έψαλαν για τα καλά.

«Η ανακοίνωση της FDF είναι εξωφρενική και λάθος», τόνισε ο Βραζιλιάνος τοπικός σύμβουλος σε θέματα δημόσιας διατροφής του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας, δόκτωρ Φάμπιο Γκόμες.

«Αν αυτές οι εταιρείες ήταν πραγματικά υπεύθυνες δεν θα διαφήμιζαν τα προϊόντα τους σε παιδιά, δεν θα έστελναν τους κλόουν τους και τους γελωτοποιούς στα σχολεία της Βραζιλίας προκειμένου να ψαρέψουν παιδιά για τις μάρκες και τα προϊόντα τους, δεν θα προωθούσαν ποτά γεμάτα ζάχαρη και θερμίδες που δεν συστήνονται επίσημα από το βραζιλιάνικο κράτος».

Ακόμη πιο καυστικός ο εκπρόσωπος της μεξικανικής ΜΚΟ El Poder del Consumidor Αλεχάντρο Καλβίγιο Ούνα χαρακτήρισε τις δηλώσεις της βρετανικής FDF προσβλητικές.

«Στη Λατινική Αμερική, αυτές οι δύο εταιρείες –Coca-Cola και McDonald’s– αντιπροσωπεύουν τους βασικούς υπαίτιους παχυσαρκίας και επιδημίας διαβήτη.

»Απορρίπτουν τις επιστημονικές αποδείξεις για τη ζημιά που προκαλούν τα προϊόντα τους, χειραγωγούν τα παιδιά, χρησιμοποιούν παραπλανητική διαφήμιση και επενδύουν εκατομμύρια δολάρια σε λόμπι προκειμένου να εμποδίσουν την ανάπτυξη πολιτικής για την αντιμετώπιση της παχυσαρκίας και των χρόνιων ασθενειών», τόνισε.

Η Kellogg’s από την πλευρά της επισήμανε ότι διαθέτει μεγάλη ποικιλία προϊόντων της, αρκετά εκ των οποίων δεν περιέχουν πολλή ζάχαρη και ότι εστιάζει σε όσα απαιτούν οι καταναλωτές και όχι σε όσα δεν θέλουν.