«Τζούφιο» το σχέδιο Γιούνκερ

Η ευρωπαϊκή οικονομία δεν… περπατάει, αφού το γνωστό «μπαζούκας του Μάριο Ντράγκι» αποδεικνύεται μικρού βεληνεκούς, ενώ το διαβόητο σχέδιο επενδύσεων 315 δισ. ευρώ του Ζαν-Κλοντ Γιούνκερ βγαίνει... τζούφιο.

Η Eurostat ανακοίνωσε νωρίτερα αυτήν την εβδομάδα ότι ο ρυθμός ανάπτυξης της ευρωζώνης υποχώρησε στο 0,3% το γ’ τρίμηνο του 2015 από 0,4% το β’ τρίμηνο και 0,5% το α’ τρίμηνο, ενώ στην Ε.Ε. των «28» το ΑΕΠ υποχώρησε στο 0,4% από 0,5% το προηγούμενο τρίμηνο.

«Η ανάπτυξη της Ευρώπης είναι αργή» σημειώνει η τελευταία έκθεση («The independent Annual Growth Survey group - iAGS») 4 ευρωπαϊκών οικονομικών ινστιτούτων -Vienna Chamber of Labour (Αυστρία), ECLM (Δανία), IMK (Δανία), OFCE (Γαλλία)- που δόθηκε προχθές στη δημοσιότητα και καλεί θεσμούς και κυβερνήσεις της Ευρώπης να κάνουν επενδύσεις προκειμένου να διασφαλιστεί η οικονομική ανάκαμψη της Γηραιάς Ηπείρου.

Η έκθεση προειδοποιεί ότι, παρά τη μικρή βελτίωση που έχει επιτευχθεί, «η κρίση συνεχίζει να εξελίσσεται “κάτω από τα σκεπάσματα” με κίνδυνο να αφήσει βαθιές ουλές στον κοινωνικό ιστό της Ε.Ε.».

Τα τέσσερα ινστιτούτα σημειώνουν ότι η ευρωπαϊκή οικονομία υπολείπεται των υπόλοιπων ανεπτυγμένων οικονομιών, ενώ προειδοποιούν ότι παρά τις καλύτερες επιδόσεις σε όρους δημόσιου χρέους και ισοζυγίου πληρωμών, το σημερινό χαμηλό ποσοστό ιδιωτικών επενδύσεων στην Ε.Ε. προετοιμάζει για ένα μέλλον μειωμένης δυνητικής ανάπτυξης και ελλειμματικής ανταγωνιστικότητας.

«Το Σχέδιο Γιούνκερ» σημειώνει η έκθεση «δεν έχει πετύχει την ώθηση των επενδύσεων που υποσχέθηκε». Το Σχέδιο Γιούνκερ -συνολικού ύψους 315 δισ. ευρώ- θεσπίστηκε μετά βαΐων και κλάδων πριν από περίπου έναν χρόνο. Μέχρι σήμερα όμως έχει πετύχει ελάχιστα.

Σε αυτό το διάστημα, η Ε.Ε. κινητοποίησε από τον προϋπολογισμό της εγγυήσεις 16 δισ. ευρώ, ενώ έβαλε και 5 δισ. ευρώ η Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων, συνολικά δηλαδή 21 δισ. ευρώ.

Για να γίνει πραγματικότητα το Σχέδιο Γιούνκερ, τα υπόλοιπα 294 δισ. ευρώ θα πρέπει να προκύψουν από τον ιδιωτικό τομέα μέσω μόχλευσης ο συντελεστής της οποίας θα είναι 15.

Ομως «η μόχλευση που υποσχέθηκε δεν έγινε πραγματικότητα και οι ιδιωτικές επενδύσεις που φιλοδοξούσε να προκαλέσει δεν έχουν γίνει», υπογραμμίζει χαρακτηριστικά σε συνέντευξή του στο Euroactiv ο Ξαβιέ Τιμπό, οικονομολόγος και διευθυντής του OFCE.

Ο Τιμπό σημειώνει πως το πιο ανησυχητικό σημείο της ευρωπαϊκής οικονομίας είναι ότι η ταχύτητα της ανάπτυξης είναι πολύ χαμηλή για την τόνωση της αγοράς εργασίας.

«Παρατηρούμε αυξανόμενη υποαπασχόληση. Αρκετοί άνθρωποι έχουν αποθαρρυνθεί και δεν αναζητούν πια εργασία, ειδικά στην Ισπανία, την Ιταλία και τη Γαλλία. Αποτέλεσμα είναι οι στατιστικές της επίσημης ανεργίας να δίνουν λανθασμένες εντυπώσεις».

Θέσεις εργασίας

Ο Γάλλος οικονομολόγος τονίζει ότι αυτός ο τύπος οικονομικής ανάπτυξης χωρίς αύξηση της απασχόλησης που σημειώνεται σήμερα στη Ε.Ε. δεν αποτελεί «διαρθρωτική προσαρμογή της οικονομίας».

Κάτι αντίστοιχο, όπως χαρακτηριστικά λέει, δεν συνέβη ούτε στις ΗΠΑ ούτε στη Βρετανία, όπου η οικονομική ανάπτυξη δεν είχε αποτέλεσμα λιγότερες θέσεις εργασίας.

Η πραγματική διαφορά μεταξύ των δύο ηπείρων, όπως επισημαίνει, είναι τα διαφορετικά επίπεδα επενδύσεων.

Βασική υπεύθυνη για τη σημερινή υποεπένδυση στην ευρωπαϊκή οικονομία είναι η Γερμανία, που εδώ και χρόνια υποεπενδύει σε υποδομές προκειμένου να μειώσει το δημόσιο χρέος και έχει υποχρεώσει στο όνομα της δημοσιονομικής πειθαρχίας ή «εξισορρόπησης» και άλλες χώρες, όπως η Ιρλανδία, η Ιταλία και η Ισπανία, να ακολουθήσουν τον ίδιο δρόμο.

«Οι δημόσιες επενδύσεις ξεκάθαρα θυσιάστηκαν» στον βωμό αυτής της εξισορρόπησης, σημειώνει ο Τιμπό.

Η έκθεση των 4 ινστιτούτων προειδοποιεί ότι αυτή «η εσωτερική εξισορρόπηση της ευρωπαϊκής οικονομίας πιθανόν να τροφοδοτήσει αποπληθωριστικές πιέσεις αν δεν υπάρξει ταχύτερη αύξηση των μισθών στις πλεονασματικές χώρες».

«Η αποτυχία χρήσης της δημοσιονομικής επέκτασης όπου είναι δυνατό θα συνεχίσει να επιβαρύνει την εσωτερική ζήτηση» τονίζει, συμπληρώνοντας ότι «η νομισματική πολιτική ίσως να μην καταφέρει στο μέλλον να αποτρέψει μια απότομη ανατίμηση του ευρώ».

Κρούει τον κώδωνα του κινδύνου μάλιστα ότι «μια τέτοια ανατίμηση του ευρώ θα εγκλωβίσει την ευρωζώνη σε παρατεταμένη περίοδο στασιμότητας και σε χαμηλό πληθωρισμό αν όχι αποπληθωρισμό».