Οταν η Κ.Ε. ΤΟΥ ΣΥΡΙΖΑ αποφάσισε τον αποκλεισμό του Στέφανου Κασσελάκη από τις εσωκομματικές εκλογές για την ανάδειξη προέδρου, άρχισε να γίνεται λόγος για εμφύλιο πόλεμο στην ευρύτερη Αριστερά. Παράλληλα, «έτρεχαν» και οι εσωκομματικές εκλογές του ΠΑΣΟΚ που είχαν διχάσει και το σοσιαλιστικό κόμμα. Οι φόβοι για περαιτέρω διάσπαση και διάλυση άρχισαν να γιγαντώνονται, ενώ ένα σύννεφο διχασμού πλανιόταν πάλι πάνω από τον προοδευτικό χώρο της χώρας μας.
Τι συμβαίνει, αλήθεια, στην ελληνική Αριστερά της οποίας το διαχρονικό πρόβλημα μοιάζει να είναι ο τρόπος κατάληψης της εξουσίας; Γιατί μοιάζει να έχει παραδοθεί στην Απόλαυση της Διάσπασης, με την ψυχαναλυτική έννοια του όρου; Σαν να τρέφει ο διχασμός διαχρονικά την ίδια της τη σάρκα. Από την εποχή της Αντιγόνης μέχρι τις μέρες μας υπάρχει πάντοτε ασυμφωνία, εξού και τα πάθη που ξέσπασαν με τον εμφύλιο πόλεμο. Ασυμφωνία ανάμεσα στον πολιτικοκοινωνικό νόμο και στον συμβολικό νόμο. Ο Ελληνας παραμένει διχασμένος ανάμεσα στον Κρέοντα και την Αντιγόνη, δηλαδή ανάμεσα στον πατρικό και στον συμβολικό νόμο, ανάμεσα στον νόμο της εξουσίας και στον φυσικό νόμο, ενώ η Αριστερά μοιάζει να είναι διχασμένη ανάμεσα στην επανάσταση και στη μεταρρύθμιση, ανάμεσα στον οικουμενισμό και στον φυλετισμό. Οπως γράφει η Σούζαν Νέιμαν, που υπέγραψε πρόσφατα το βιβλίο «Αριστερά δεν είναι Woke», μεγάλα τμήματα της Αριστεράς έχουν μεταλλαχθεί ιλιγγιωδώς, απομακρύνονται από τα προκρίματα που καθιστούν αριστερή την Αριστερά και αυτομολούν στον «φυλετισμό». Αυτό συμβαίνει σαρωτικά· κι όμως πολλοί δεν μπορούν καν να το δουν, διότι η αυτομόληση δεν γίνεται με το παλιό λεξιλόγιο των αυταρχικών καθεστώτων που απορρίπτουν τα δικαιώματα. Η αυτομόληση γίνεται με αναπεπταμένες τις σημαίες των δικαιωμάτων και των ελευθεριών.
Η σύγχρονη –ελληνική– Αριστερά μοιάζει να έχει πληγεί από αυτή την αυτομόληση και να πάσχει από το σύμπτωμα μιας ασίγαστης διάσπασης και από μετεμφυλιακά αισθήματα. Ο εμφύλιος πόλεμος είναι ένας οικογενειακός πόλεμος – εκτυλίσσεται δηλαδή μέσα στην οικογένεια, όπου η οικογένεια νοείται ως συνώνυμο της πόλης, όπως εξηγεί η Νικόλ Λορό στο άρθρο της «Πόλεμος μέσα στην οικογένεια». Ακολουθώντας τον συλλογισμό τόσο της Νικόλ Λορό όσο και του Ζακ Λακάν, ο Ελληνας του προοδευτικού χώρου μοιάζει να φέρει εντός του έναν διχασμό ανάμεσα στην επιθυμία της εξουσίας και την επιθυμία ως έλλειψη-ως-προς-το είναι, έναν διχασμό που έχει αναμφίβολα τη ρίζα του στην Ελλάδα ως μια χώρα στην καρδιά της διαμάχης.
Γιατί, ωστόσο, ο διχασμός μοιάζει να αφορά πολύ περισσότερο την Αριστερά από τη Δεξιά; Γιατί το αριστερό πολιτικό υποκείµενο του ασυνειδήτου είναι πολύ περισσότερο ένα υποκείµενο της σύγκρουσης, ένα υποκείµενο της Ασυµφωνίας; Και κατά πόσο ένα ευαλωτοποιημένο και διαρκώς διχασμένο ανάμεσα σε δύο λόγους υποκείμενο είναι ένα πολιτικό υποκείμενο;
Η πολιτική μοιάζει να είναι δομημένη, από τον Πλάτωνα έως τις μέρες μας, γύρω από την ιδέα της οικογένειας. Και κάθε οικογένεια φέρει τις δικές της παθογένειες, τα δικά της συμπτώματα. Η αριστερή οικογένεια μοιάζει να πάσχει από σύνδρομο διχασμού, διάσπασης (όχι προσοχής) και όπως όλα δείχνουν και από ένα παράξενο είδος φυλετισμού. Αντί να εμφανιστούν ηγέτες ικανοί να τη συσπειρώσουν, έρχονται στο προσκήνιο πρόσωπα που πυροδοτούν διχασμό και εντάσεις, χωρίζοντας τον αριστερό χώρο σε «φυλές», δίχως καμιά διάθεση να φωτίσουν τα σκοτάδια της «αριστερής οικογένειας» που συνομιλούν ακόμα και σήμερα –σε ασυνείδητο επίπεδο– με τον εμφύλιο πόλεμο των ετών 1946-1949, έναν πόλεμο που έλκει τις ρίζες του όχι μόνο από το πρόσφατο παρελθόν της χώρας αλλά και από ένα διεθνές πεδίο στιγματισμένο από τον Ψυχρό Πόλεμο: το κομμουνιστικό μπλοκ συγκρούεται με το διεθνές μπλοκ και οικογένειες αρχίζουν να αλληλοσκοτώνονται...
Ο ελληνικός εμφύλιος πόλεμος –πρώτη πράξη του Ψυχρού Πολέμου σύμφωνα με τους ιστορικούς– μπορεί να τερματίστηκε με μια συμφιλίωση, ο αντίκτυπός του είναι ωστόσο ακόμα αισθητός.
Παραμένουμε διχασμένοι σε έναν κόσμο μετα-νεωτερικό που έχει αφήσει πίσω του τις πολιτικές ιδεολογίες και έχει περάσει σε νέες μορφές καπιταλισμού, αλλά ο διχασμός της ελληνικής ταυτότητας μοιάζει με τη σειρά του να είναι άρρηκτα δεμένος τόσο με τη θέση του ορθού λόγου στον χριστιανισμό όσο και με την ένοπλη σύγκρουση που ξέσπασε στο ελληνικό έδαφος, με τα αδέλφια να αλληλοσκοτώνονται στο πεδίο μάχης. Η Δεξιά του Κυρίου μοιάζει να βγήκε πιο αλώβητη από αυτό το τραυματικό συμβάν σαν να διαπραγματεύτηκε πιο αποτελεσματικά σε ψυχικό επίπεδο τα σκοτάδια της δικής της «τραυματικής παιδικής ηλικίας», να συμμορφώθηκε με τον λόγο του Κυρίου και να προσαρμόστηκε καλύτερα στους καπιταλιστικούς καιρούς. Την ίδια στιγμή, η Αριστερά φέρεται σαν να την απωθεί –σε ασυνείδητο επίπεδο– η εξουσία και κάνει ό,τι μπορεί για να μην κρατήσει το τιμόνι υπό τον –ασυνείδητο– φόβο μη χαθεί στην επαναληπτικότητα του συμπτώματός της, της ακατάπαυστης διάσπασης, του διχαστικού λόγου, της μόνιμης απογοήτευσης και των ιδεατών αιτημάτων.
Είναι επείγον να νικήσει, ωστόσο, τον κακό ή ευάλωτο εαυτό της και τις αντινομίες της. Για να έχει ξανά ουσιαστικό πολιτικό λόγο στο δημόσιο γίγνεσθαι. Είναι περισσότερο αναγκαίος από ποτέ.
Η efsyn.gr θεωρεί αυτονόητο ότι οι αναγνώστες της έχουν το δικαίωμα του σχολιασμού, της κριτικής και της ελεύθερης έκφρασης και επιδιώκει την αμφίδρομη επικοινωνία μαζί τους.
Διευκρινίζουμε όμως ότι δεν θέλουμε ο χώρος σχολιασμού της ιστοσελίδας να μετατραπεί σε μια αρένα απαξίωσης και κανιβαλισμού προσώπων και θεσμών. Για τον λόγο αυτόν δεν δημοσιεύουμε σχόλια ρατσιστικού, υβριστικού, προσβλητικού ή σεξιστικού περιεχομένου. Επίσης, και σύμφωνα με τις αρχές της Εφημερίδας των Συντακτών, διατηρούμε ανοιχτό το μέτωπο απέναντι στον φασισμό και τις ποικίλες εκφράσεις του. Έτσι, επιφυλασσόμαστε του δικαιώματός μας να μην δημοσιεύουμε ανάλογα σχόλια.
Σε όσες περιπτώσεις κρίνουμε αναγκαίο, απαντάμε στα σχόλιά σας, επιδιώκοντας έναν ειλικρινή και καλόπιστο διάλογο.
Η efsyn.gr δεν δημοσιεύει σχόλια γραμμένα σε Greeklish.
Τέλος, τα ενυπόγραφα άρθρα εκφράζουν το συντάκτη τους και δε συμπίπτουν κατ' ανάγκην με την άποψη της εφημερίδας