Γκαρσόνι

Δεν είναι ντροπή να είσαι γκαρσόνι. Δεν είναι ντροπή να προσφέρεις υπηρεσίες – από μια άποψη, σχεδόν όλες και όλοι μας, που δεν απασχολούμαστε στον πρωτογενή τομέα, στην παραγωγή δηλαδή της τροφής και των πρώτων υλών και στον δευτερογενή τομέα της βιομηχανίας και της μεταποίησης, ανήκουμε στον τριτογενή του εμπορίου, της διοίκησης, και βέβαια των υπηρεσιών. Ο,τι κι αν κάνουμε όμως, ό,τι και να πουλάμε για να ζήσουμε, τα έργα των χειρών και του μυαλού μας, την προσοχή και τον χρόνο μας, η διατήρηση της αξιοπρέπειας είναι κατά κύριο λόγο δική μας υπόθεση, καθώς το πρωταρχικό μέλημα του εργοδότη είναι να αποκομίσει το μέγιστο από την εργασία μας, αδιαφορώντας για το εάν αυτή είναι επικίνδυνη, εξουθενωτική, εξευτελιστική ή και τα τρία μαζί - εκτός κι αν είναι υποχρεωμένος.

Οπως δεν είναι καταρχήν, εξ ορισμού, ντροπή να είσαι δημοσιογράφος, έτσι δεν είναι ντροπή να είσαι γκαρσόνι. Το Λεξικό της Νέας Ελληνικής Γλώσσας λέει πως το γκαρσόν(ι) είναι ο άνδρας σερβιτόρος, από το γαλλικό «garçon», σερβιτόρος / αγόρι, δηλαδή ο έφηβος, το αρσενικό παιδί, από το παλαιογαλλικό «gars», που προέρχεται από το γερμανικό wrakjo, δηλαδή «μισθοφόρος στρατιώτης».

Να, και πάλι η «ονομάτων επίσκεψις» μας οδηγεί, αν όχι στη σοφία, τουλάχιστον σε ενδιαφέροντες συσχετισμούς: το «μισθοφόρος στρατιώτης», η παλιά σημασία αυτού του «γκαρσόν», βρίσκει αναφορές στην επικαιρότητα. Πρόσφατα ξαναδημοσιεύτηκαν φωτογραφίες από εκείνο το ανεκδιήγητο μπιτσόμπαρο στη Ρόδο, που είχε φάει πρόστιμο πέρυσι επειδή τα γκαρσόνια του αναγκάζονταν να σερβίρουν κάτι γελοίους τουρίστες που την είχαν δει Ρωμαίοι αυτοκράτορες σε ανάκλιντρα/κρεβάτια που ξεπρόβαλλαν από τα κύματα! Οι νεαροί σερβιτόροι πέρναγαν ώρες μέσα στο νερό που τους έφτανε μέχρι τη μέση, πηγαινοφέρνοντας δίσκους με καφέδες, κοκτέιλ και κλαμπ σάντουιτς. Στον αλήτη που επινόησε όλο αυτό το κατάπτυστο σκηνικό επεβλήθη πρόστιμο, αλλά φυσικά δεν ίδρωσε τ’ αυτί του, για να μην πω τίποτ’ άλλο, καθότι το ποσό που πλήρωσε ήταν μηδαμινό σε σύγκριση με τα υπέρογκα κέρδη του.

Ε, φέτος, ο «επιχειρηματίας», αυτός ο στύλος της τοπικής και της εθνικής μας οικονομίας, που εδράζεται στη βαριά βιομηχανία του τουριστικού προϊόντος, το ξανάκανε, αναγκάζοντας τα γκαρσόνια του να... πελαγοδρομούν και πάλι. Υποτίθεται πως το μαγαζί του, που από καντίνα παρά θίν’ αλός είχε μεταλλαχθεί σ’ ένα παραλιακό καρκίνωμα των εφτακοσίων τετραγωνικών μέτρων, έχει ήδη σφραγιστεί από τον δήμο. Είχαμε φρικάρει πέρσι με τις ίδιες εικόνες - το μόνο που άλλαξε ήταν τα πρόσωπα, αυτοί οι «μισθοφόροι στρατιώτες» που λέγαμε. Κάποιοι όμως είχαν σοκαριστεί περισσότερο με την απάντηση του εικονιζόμενου νεαρού γκαρσονιού όταν έσκασε το θέμα, που είχε πει πως οκέι, δεν έτρεχε και τίποτα, το αφεντικό τού έδινε καλά λεφτά, χώρια τα πουρμπουάρ...

Οκέι, είναι κι αυτό μια άποψη, παραδοσιακή. Παλιότερα, στην Ελλάδα, βάραγες μεν προσοχές στο αφεντικό σου, αλλά στον καφενέ ήσουν άρχοντας - παράγγελνες καφέ βαρώντας παλαμάκια, στα οποία το «γκαρσόνι», που μπορεί να σου έριχνε και είκοσι χρόνια, έσπευδε με σέβας να ανταποκριθεί, αποκαλώντας σε «κύριε». Ή, στις ΗΠΑ ας πούμε, κάποια γκαρσόνια, αρσενικά και θηλυκά, σερβίρουν μεταμφιεσμένα τρέχοντας πάνω-κάτω με πατίνια, ενώ κάποιες γυναίκες παλεύουν μέσα σε ρινγκ γεμάτο λάσπη ή κέτσαπ. Οχι, δεν είναι ντροπή να είσαι γκαρσόνι. Το μεροκάματο να βγαίνει, η δουλειά δεν είναι ντροπή.

Ομως η ντροπή δεν είναι δουλειά.

♦ Διαβάστε περισσότερα για το θέμα στο «Ιδού η Ρόδος, ιδού και το (εργοδοτικό) πήδημα» της Ντίνας Δασκαλοπούλου, «Εφ.Συν.» 6.6.2024