«Τα εγκαίνια της πιο ισχυρής μηχανής σύντηξης στον κόσμο φέρνουν πιο κοντά το όνειρο της καθαρής, ασφαλούς και άφθονης ισχύος», γράφει σε άρθρο του το αμερικανικό περιοδικό τεχνολογίας Wired. Αναφέρει ότι στην ανατολική ιαπωνική πόλη Νάκα βρίσκεται ένας εξαώροφος πύργος, που απέχει πολύ από το να είναι ένα συνηθισμένο κτίριο. Κι αυτό επειδή η συσκευή μέσα στην κυλινδρική χαλύβδινη δομή, που ονομάζεται tokamak, έχει σχεδιαστεί για να συγκρατεί στροβιλιζόμενα υπέρθερμα αέρια, που ονομάζονται πλάσμα, σε θερμοκρασία έως και 200 εκατομμύρια βαθμούς Κελσίου, ήτοι δέκα φορές θερμότερα από τον πυρήνα του ήλιου.
Επισημαίνει ότι το tokamak αντιπροσωπεύει το επόμενο ορόσημο μιας δεκαετίας διεθνούς αναζήτησης, για να καταστεί η ενέργεια σύντηξης πραγματικότητα, και αντικατοπτρίζει τους ηγετικούς ρόλους που διαδραματίζουν η Ε.Ε. και η Ιαπωνία στον τομέα αυτόν.
Η δομή Naka, γνωστή ως JT-60SA, είναι το αποτέλεσμα συμφωνίας Ε.Ε. - Ιαπωνίας από το 2007 για την ανάπτυξη της ενέργειας σύντηξης, με το πιο ισχυρό tokamak στον κόσμο να εγκαινιάζεται τον Δεκέμβριο του 2023, ύστερα από σχεδόν μια δεκαετία κατασκευής. Ο δε αντιδραστήρας, κόστους 600 εκατομμυρίων ευρώ, κατασκευάστηκε από κοινού από έναν οργανισμό της Ε.Ε. που ονομάζεται Fusion for Energy και τα Εθνικά Ινστιτούτα Κβαντικής Επιστήμης και Τεχνολογίας της Ιαπωνίας, γνωστά και ως QST.
«Η έναρξη λειτουργίας του JT-60SA είναι ένα πολύ σημαντικό ορόσημο», δήλωσε ο καθηγητής Αμπρόζιο Φασόλι. Ιταλός ειδικός στη Φυσική, που ηγείται μιας κοινοπραξίας που έλαβε χρηματοδότηση από την Ε.Ε. για να προωθήσει τις προοπτικές για εμπορική ενέργεια από σύντηξη. Ονομάζεται EUROfusion και συγκεντρώνει περίπου 170 εργαστήρια και βιομηχανικούς εταίρους από 29 χώρες, οι οποίοι συνεργάζονται για συνεισφέρουν υλικό και προσωπικό στο JT-60SA.
Οι αντιδραστήρες ενέργειας σύντηξης, όπως ο JT-60SA, ουσιαστικά αναπαράγουν διαδικασίες που συμβαίνουν στον ήλιο και σε άλλα αστέρια. Με τη σύντηξη ατόμων υδρογόνου για τη δημιουργία ηλίου και ενός νετρονίου που απελευθερώνει ενέργεια με τη μορφή θερμότητας, έχουν τη δυνατότητα να δημιουργήσουν μια ασφαλή, καθαρή και σχεδόν ανεξάντλητη πηγή ενέργειας. Οπως επισημαίνει το άρθρο, η σύντηξη είναι το αντίστροφο της σχάσης, της διαδικασίας που λαμβάνει χώρα στην καρδιά των κλασικών πυρηνικών σταθμών. Ενώ η σχάση περιλαμβάνει τη διαίρεση ενός βαρέος ατόμου σε δύο ελαφρύτερα άτομα, η σύντηξη συνδυάζει δύο ελαφρά άτομα, για να σχηματίσει ένα μεγαλύτερο.
Επιπροσθέτως και σε αντίθεση με τη σχάση, η σύντηξη δεν παράγει πυρηνικά απόβλητα με μεγάλη διάρκεια ζωής και δεν παρουσιάζει κίνδυνο τήξης ή αλυσιδωτής αντίδρασης. Η έρευνα για τη σύντηξη ξεκίνησε τη δεκαετία του 1920, όταν ο Βρετανός αστροφυσικός Αρθουρ Εντινγκτον συνέδεσε την ενέργεια των άστρων με τη σύντηξη του υδρογόνου σε ήλιο.
Εναν και πλέον αιώνα αργότερα, καθώς η κλιματική αλλαγή εντείνεται και οι χώρες σε όλο τον κόσμο αναζητούν εναλλακτικές λύσεις για τα ορυκτά καύσιμα που την προκαλούν, το δέλεαρ της σύντηξης καθίσταται πιο ισχυρό παρά ποτέ.
Ωστόσο, ο στόχος περιλαμβάνει σημαντικά εμπόδια και ειδικότερα τεχνικές προκλήσεις της κατασκευής αντιδραστήρων, των οποίων τα τοιχώματα δεν θα λιώσουν από την υπερβολική θερμότητα στο εσωτερικό, την εύρεση των καλύτερων μειγμάτων υλικών για την επίτευξη σύντηξης και τον περιορισμό της ακτινοβολίας των υλικών μέσα στον αντιδραστήρα. Σημειώνει δε ότι ο Ευρωπαίος επίτροπος Ενέργειας Κάντρι Σίμσον συμμετείχε στα εγκαίνια του JT-60SA στη Νάκα πριν από πέντε μήνες.
Οταν ενεργοποιήθηκε το JT-60SA διεκδίκησε τον τίτλο του μεγαλύτερου tokamak από μια εγκατάσταση 40 ετών στο Ηνωμένο Βασίλειο που ονομάζεται Joint European Torus ή JET. Κι αυτό επειδή το JT-60SA θα διαθέτει έως και 41 MW θερμικής ισχύος σε σύγκριση με τα 38 MW του JET.
Δεδομένης της σημασίας της τεχνογνωσίας στον τομέα, τόσο το EUROfusion όσο και το F4E εκτελούν προγράμματα, για να κινητοποιήσουν τις μελλοντικές γενιές επιστημόνων που ενδιαφέρονται και εκπαιδεύονται στη σύντηξη.
Η efsyn.gr θεωρεί αυτονόητο ότι οι αναγνώστες της έχουν το δικαίωμα του σχολιασμού, της κριτικής και της ελεύθερης έκφρασης και επιδιώκει την αμφίδρομη επικοινωνία μαζί τους.
Διευκρινίζουμε όμως ότι δεν θέλουμε ο χώρος σχολιασμού της ιστοσελίδας να μετατραπεί σε μια αρένα απαξίωσης και κανιβαλισμού προσώπων και θεσμών. Για τον λόγο αυτόν δεν δημοσιεύουμε σχόλια ρατσιστικού, υβριστικού, προσβλητικού ή σεξιστικού περιεχομένου. Επίσης, και σύμφωνα με τις αρχές της Εφημερίδας των Συντακτών, διατηρούμε ανοιχτό το μέτωπο απέναντι στον φασισμό και τις ποικίλες εκφράσεις του. Έτσι, επιφυλασσόμαστε του δικαιώματός μας να μην δημοσιεύουμε ανάλογα σχόλια.
Σε όσες περιπτώσεις κρίνουμε αναγκαίο, απαντάμε στα σχόλιά σας, επιδιώκοντας έναν ειλικρινή και καλόπιστο διάλογο.
Η efsyn.gr δεν δημοσιεύει σχόλια γραμμένα σε Greeklish.
Τέλος, τα ενυπόγραφα άρθρα εκφράζουν το συντάκτη τους και δε συμπίπτουν κατ' ανάγκην με την άποψη της εφημερίδας