Για μια οικολογική δημοκρατία

Κατάγεται από μια μικρή κωμόπολη από τον νότο του Μαυροβουνίου. Το όραμα των γονιών του ήταν τα παιδιά τους να γίνουν γιατροί. Τα αδέλφια του συμμορφώθηκαν. Εκείνος όχι, αφού ήδη από την εποχή του Γυμνασίου τον είχε κερδίσει ο κινηματικός αγώνας.

Ηταν η περίοδος μετά τον εμφύλιο στη Γιουγκοσλαβία και η προώθηση της ειρήνης και των ανθρώπινων δικαιωμάτων, η ανάγκη για εθνική συμφιλίωση προείχαν της επαγγελματικής αποκατάστασης. Αυτή ήταν όμως και η αρχή μιας πολιτικής καριέρας που οδήγησε στην πρωθυπουργία της χώρας.

Ο λόγος για τον Ντρίταν Αμπάζοβιτς, τον νεοεκλεγέντα πράσινο πρωθυπουργό του Μαυροβουνίου που θέλει να δει το Μαυροβούνιο να μετατρέπεται σε μια «οικολογική δημοκρατία».

● Εκλεγήκατε σε μια δύσκολη περίοδο για τη χώρα σας με πολλά ζητήματα διαφθοράς, αυταρχισμού και παρακολουθήσεων. Πώς θυμάστε εκείνες τις μέρες σήμερα;

Κάθε περίοδος έχει τις δυσκολίες της. Οταν όμως οι πολίτες αφιερώνουν τον χρόνο και την ενέργειά τους για ιερούς σκοπούς, τότε είναι σίγουρο ότι στο τέλος θα πετύχουν. Αυτό έγινε και στο Μαυροβούνιο, γεγονός που καθιστά τη χώρα παράδειγμα προς μίμηση για όλη την Ευρώπη. Επιλέξαμε για πρωθυπουργό άνθρωπο που προέρχεται από μειονότητα. Αυτό είναι πρότυπο για κάθε δημοκρατικό κράτος στον κόσμο. Επιπλέον, είναι πρωτοποριακό ότι εκλέξαμε πράσινο πρωθυπουργό. Στο Σύνταγμά μας υπάρχει άρθρο για την προστασία του περιβάλλοντος εδώ και 30 χρόνια. Τώρα δεν θα μείνουν λόγια γραμμένα, αλλά θα γίνουν πράξη. Νομίζω ότι κάθε χώρα στο εξής θα βελτιώσει και θα προαγάγει ανάλογη κουλτούρα.

● Οταν εκλεγήκατε, είπατε ότι θέλετε να δείτε το Μαυροβούνιο να μετατρέπεται σε μια οικολογική δημοκρατία. Θα θέλατε να μου πείτε πώς θα το πετύχετε;

Ναι, είναι αλήθεια ότι χρειάζεται να δουλέψουμε σκληρά για να λύσουμε κάποια θέματα στο Μαυροβούνιο. Οι προτεραιότητές μας είναι να επιλύσουμε τουλάχιστον τρία σημαντικά ζητήματα. Το πρώτο είναι η ενεργειακή μετάβαση με ηλιακή και αιολική ενέργεια. Η παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας από φωτοβολταϊκά πάνελ θα προωθηθεί καθώς παραπάνω από τις μισές πόλεις μας απολαμβάνουν 200-250 ημέρες ηλιοφάνειας τον χρόνο. Πιστεύω ότι είναι ιδανικές συνθήκες για να γίνουν αυτό που ονομάζουμε «ηλιακές πόλεις» και είμαστε ένθερμοι υποστηρικτές αυτής της μετάβασης. Αυτό θα δημιουργήσει κοινωνική δικαιοσύνη και ασφάλεια.

Η δεύτερη πρόκληση είναι να δουλέψουμε πάνω στην περιβαλλοντική εκπαίδευση, ώστε τα παιδιά ήδη από το Δημοτικό να μαθαίνουν την αξία της προστασίας του περιβάλλοντος. Για τη θεμελίωση αυτής της κουλτούρας θα υπάρξει ένα μεγάλο πρόγραμμα που θα υλοποιηθεί με τη συνεργασία των δυο υπουργείων, Περιβάλλοντος και Παιδείας.

Τέλος, θέλουμε το άρθρο για την προστασία του περιβάλλοντος που υπάρχει στο Σύνταγμα να επιφέρει ορατά αποτελέσματα στην κοινωνία σε όλους τους τομείς.

● Πώς αξιολογείτε την κατάσταση στην οποία έχει περιέλθει σήμερα η Ευρώπη;

Αυτό που συμβαίνει στην Ευρώπη, ειδικά αν το συνδέσουμε με τον πόλεμο στην Ουκρανία, στο Μαυροβούνιο μας αναστατώνει, επειδή είμαστε μικρή χώρα και ζούμε σε ένα μέρος του κόσμου που είχε πολλά προβλήματα στο παρελθόν. Ωστόσο, πιστεύω ότι αυτή η κρίση μπορεί να μετατραπεί σε ευκαιρία. Ευκαιρία να κατανοήσουμε ότι οι προηγούμενες πολιτικές ήταν αναποτελεσματικές και ότι είναι ανάγκη να εργαστούμε περισσότερο για τη διεύρυνση της Ε.Ε.

Να εργαστούμε για το πώς θα μπορέσουμε να εντάξουμε τις χώρες των Δυτικών Βαλκανίων στην Ε.Ε. όσο το δυνατόν συντομότερα, γιατί πιστεύω ότι θα είναι το καλύτερο για το συμφέρον και των δυο πλευρών. Γιατί αν δεν ολοκληρώσουμε την ευρωπαϊκή ενοποίηση, δεν θα λύσουμε ποτέ και τα θέματα ασφάλειας στην Ευρώπη.

Η σημερινή άσχημη κατάσταση μπορεί να μετατραπεί σε ευκαιρία για ενότητα και αλληλεγγύη. Ελπίζω ότι όλοι μαζί θα δουλέψουμε για να μη χαθεί αυτή η ευκαιρία.

● Στην ομιλία σας στο Συνέδριο του Ευρωπαϊκού Πράσινου Κόμματος είπατε ότι τα πάντα είναι δυνατά με επιμονή και σκληρή δουλειά. Θα θέλατε να μας πείτε μερικά πράγματα γι’ αυτό και τι μήνυμα θα στέλνατε στους Ελληνες Πράσινους;

Ναι, αυτό που λέτε ισχύει. Για τον καθένα που πιστεύει στις ιδέες του, όλα είναι εφικτά. Δεν έχει σημασία αν είσαι ένα πολύ μικρό κόμμα ή μια μικρή επιχείρηση. Εμείς ξεκινήσαμε χωρίς καμία πηγή εσόδων και χωρίς πολλά άτομα. Είχαμε όμως το όραμα να προωθήσουμε την ιδέα της βιωσιμότητας στο Μαυροβούνιο. Σε σύντομο χρονικό διάστημα, μέσα σε μόλις πέντε χρόνια, έγινα πρόεδρος του κόμματος και ξεκίνησα το άνοιγμα προς την κοινωνία αλλά και τα άλλα πολιτικά κόμματα. Καταφέραμε κάτι το αδιανόητο, αφού κανείς δεν πίστευε ότι θα γινόμασταν μέρος της πολιτικής ζωής του Μαυροβουνίου. Πόσο μάλλον κυβέρνηση.

Πιστεύω ότι αποτελούμε ένα καλό παράδειγμα για όλους και όχι μόνο για τους Ελληνες Πράσινους. Αυτό είναι το μήνυμα που στέλνω σε όλα τα Πράσινα κόμματα στην Ευρώπη.

● Τέλος θα ήθελα να σας ρωτήσω αν πιστεύετε ότι οι πράσινες πολιτικές και οι συνεργασίες στα Βαλκάνια μπορούν να παίξουν καθοριστικό ρόλο ώστε τα Βαλκάνια από μια περιοχή συγκρούσεων να μετατραπούν σε μια περιοχή ειρήνης, συνεργασίας και ανεκτικότητας.

Οταν πρόκειται για τη διάσωση μιας λίμνης ή ενός δάσους, τότε οι άνθρωποι παραμερίζουν τις διαφορές τους και έρχονται κοντά. Συνεργάζονται. Αυτό είναι το μεγάλο συγκριτικό πλεονέκτημα των Πρασίνων, το οποίο μπορεί να έχει εφαρμογή και στη συνένωση των Δυτικών Βαλκανίων. Ισως αν ξεκινήσουμε αυτού του είδους τα θέματα και δεν πάμε κατευθείαν στα καυτά πολιτικά και συγκινησιακά ζητήματα που μας βασανίζουν από το παρελθόν, τότε μπορούμε να βρούμε κοινό τόπο και να συνεργαστούμε. Αυτό είναι προς το συμφέρον των λαών των Βαλκανίων.