Κούρσα διαδόχων στη σκιά του Μακρόν

Η επέτειος από την ανάληψη της προεδρικής θητείας από τον Εμανουέλ Μακρόν πέρασε φέτος απαρατήρητη, ενώ η τελετή του ενθρονισμού του, στις 7 Μαΐου του 2017, είχε γιορταστεί με τυμπανοκρουσίες. Ο απολογισμός των τριών ετών του Μακρόν δείχνει πως ο δρόμος ήταν σπαρμένος με αγκάθια, γιατί η θητεία του μέχρι τώρα σημαδεύτηκε με κρίσεις και δραματικά γεγονότα: τρομοκρατικές επιθέσεις, εξέγερση των «κίτρινων γιλέκων», βίαιες διαδηλώσεις, απεργίες στα μεταφορικά μέσα και μακρές απεργίες κατά της μεταρρύθμισης του συστημάτων των συντάξεων. Από την αρχή της χρονιάς χαώδης ήταν η κατάσταση, με την πανωλεθρία που προκάλεσε η εξάπλωση του κορονοϊού, με την προώθηση των περιοριστικών μέτρων. Χιλιάδες νεκροί και ο αριθμός τους πότε μειώνεται πότε αυξάνεται. Η οικονομική κατάσταση βρίσκεται σε κρίση.

Με αυτή τη συγκυρία, όλα τα ΜΜΕ περιορίζονται στην επικαιρότητα της επιδημίας. Ολα τα άλλα θέματα παραμερίζονται. Ωστόσο, αυτήν την ώρα, στην Εθνοσυνέλευση ξεκίνησαν διαβουλεύσεις στο Κόμμα του Μακρόν LREM. Οι «αντάρτες» βουλευτές προετοιμάζουν μια δική τους ομάδα μαζί με τους οικολόγους, με κίνδυνο το «σχίσμα» στο κόμμα. Ο πρωθυπουργός άρχισε τώρα να δείχνει την πυγμή του και κερδίζει πόντους στις δημοσκοπήσεις. Το πολιτικό κλίμα δείχνει ότι δύο χρόνια πριν από τις προεδρικές εκλογές (2022) όσοι τρέφουν προεδρικές φιλοδοξίες ξεκίνησαν από τώρα την προετοιμασία της εκλογικής εκστρατείας.

Δημοσκόπηση για την Ευρώπη σχετικά με την εμπιστοσύνη των ψηφοφόρων προς τους ηγέτες τους αποκαλύπτει ότι οι Γάλλοι είναι οι πιο σκληροί πολίτες της Ευρωπαϊκής Ενωση. Μόνο το 34% των Γάλλων έχουν θετική γνώμη για τη δράση τους. Η πλειονότητα των Ευρωπαίων πιστεύει ότι η κυβέρνησή τους «μπορεί να αντεπεξέλθει» στη διάρκεια της κρίσης. Ομως τα δύο τρίτα των Γάλλων (66%) πιστεύουν το αντίθετο. Γενικότερα, το 34% των Ευρωπαίων έχουν ευνοϊκή γνώμη για τη δράση των ηγετών, σύμφωνα με μελέτη που έγινε στην κορύφωση της κρίσης μεταξύ 3.005 Ευρωπαίων από την Odoxa για τη Le Figaro και τη France Info.

Στη Γαλλία οι δημοσκοπήσεις που έγιναν στις αρχές του Μαΐου έδειξαν ότι οι ψηφοφόροι επικροτούν τη δράση του πρωθυπουργού Εντουάρ Φιλίπ, με 46%, αύξηση 3 ποσοστιαίων μονάδων μέσα σε έναν μήνα. Ταυτόχρονα, ο πρόεδρος Μακρόν πείθει μόνο το 40% των ερωτηθέντων. Αποτέλεσμα αυτού ήταν οι εντάσεις μεταξύ του αρχηγού κράτους και του πρωθυπουργού. Εντονη ήταν η φημολογία για ενδεχόμενη αλλαγή του πρωθυπουργού και για ανασχηματισμό μετά τον Σεπτέμβριο. Ορισμένες εφημερίδες αποκάλυψαν εμπρηστικά σενάρια για κυβέρνηση «εθνικής ένωσης», με είσοδο στο κυβερνητικό σχήμα προσωπικοτήτων από όλα τα κόμματα και συμμετοχή της Μαρίν Λεπέν. Η πρόεδρος του κόμματος Εθνικός Συναγερμός καταγγέλλει την «ανικανότητα» της κυβέρνησης και δηλώνει: «Δεν θα επωμισθώ τα λάθη της κυβέρνησης στην καταπολέμηση της επιδημίας». Απέρριψε οποιαδήποτε ιδέα για συμμετοχή της σε μια «εθνική ένωση» και κρίνει ότι μια τέτοια κυβέρνηση θα ήταν «ομάδα ευκαιριών», η οποία δεν θα άλλαζε τίποτα.

Η άνοδος του πρωθυπουργού στις δημοσκοπήσεις οφείλεται στο ότι οι ψηφοφόροι εκτίμησαν τον αγώνα του για την καταπολέμηση της επιδημίας. Στην Εθνοσυνέλευση ο Φιλίπ ενεργεί τώρα αποφασιστικά και η νέα πολιτική στρατηγική του βρίσκει θετική απήχηση. Εχει τώρα αυτός το τιμόνι... Ο πρόεδρος του αναθέτει το πρόγραμμα του, αλλά ο Φιλίπ ενεργεί με τον δικό του τρόπο. Σύμφωνα με σχόλια «ημετέρων» του Μακρόν, ο πρωθυπουργός «είναι πολύ άκαμπτος».

Ο Εμανουέλ Μακρόν αρνήθηκε οποιαδήποτε διαφωνία με τον πρωθυπουργό του και επέκρινε όσους «προσπαθούν να διχάσουν την εκτελεστική εξουσία». Ο Φιλίπ αρνήθηκε επίσης τις φήμες για εντάσεις με τον Μακρόν. Πολιτικοί αναλυτές επισημαίνουν ότι «στον πρόεδρο αρέσει η υπέρβαση, τα άφθονα μηνύματα, οι μακρές συζητήσεις. Ο πρωθυπουργός βγαίνει σύντομα από το προεδρικό γραφείο και δείχνει μια σχετική μετριοφροσύνη· μια σοβαρότητα που μπορεί να καθησυχάσει τους πολίτες σε αυτήν τη δύσκολη περίοδο».

Ομως η στάση του πρωθυπουργού προκαλεί τώρα σχόλια, ότι προβάλλει το δικό του προφίλ και δείχνει τις προεδρικές φιλοδοξίες του. Ετσι έγινε και με τον Εντουάρ Μπαλαντίρ που ανταγωνίστηκε με τον Ζακ Σιράκ· με τον Φρανσουα Φιγιον που ανταγωνίστηκε με τον Νικολά Σαρκοζί· αλλά και με την πατροκτονία που διέπραξε ο Μακρόν, αναγκάζοντας τον Φρανσουά Ολάντ να μη θέσει υποψηφιότητα για μια δεύτερη προεδρική θητεία.

Ο καιρός θα δείξει τι θα συμβεί μέχρι τις προεδρικές εκλογές, αλλά από τώρα σφοδρές αναταράξεις σημειώνονται στο κυβερνητικό κόμμα LREM. Από καιρό ορισμένοι βουλευτές εξέφρασαν την αντίθεσή τους για τη φιλελεύθερη πολιτική του κυβερνητικού κόμματος και έφυγαν από τους κόλπους του.

Στην ιστοσελίδα της εφημερίδας Le Figaro δημοσιεύτηκε άρθρο με τίτλο: «Το LREM, καθώς απειλείται από διάσπαση, κινδυνεύει να χάσει την πλειοψηφία. Περίπου είκοσι βουλευτές του κόμματος σκοπεύουν να αποχωρήσουν από τα έδρανα των μακρονιστών για να σχηματίσουν μια νέα ομάδα με τριάντα άλλους βουλευτές. Η πρωτοβουλία αναμένεται να παρουσιαστεί πριν από τις διακοπές. Σύμφωνα με το ιδρυτικό κείμενο αυτού του νέου σχεδίου, οι υπογράφοντες σκοπεύουν να ανταποκριθούν στην οικολογική έκτακτη ανάγκη, να εκσυγχρονίσουν τη δημοκρατία και να μειώσουν τις κοινωνικές και εδαφικές ανισότητες».

Γύρω από τον Εμανουέλ Μακρόν ορισμένα στελέχη της πλειοψηφίας επιδιώκουν να ελαχιστοποιήσουν την έκταση της ρήξης. Ωστόσο, εάν πραγματοποιηθούν αυτές οι αποστασίες, το LREM θα χάσει την απόλυτη πλειοψηφία (289 βουλευτές), την οποία διατηρεί από το 2017. Η πρωτοβουλία που δημιουργήθηκε εδώ και αρκετές εβδομάδες αναμενόταν να παρουσιαστεί μετά τις δημοτικές εκλογές. Σταμάτησε από τον κορονοϊό, εξαιτίας του οποίου αναβλήθηκε ο δεύτερος γύρος των δημοτικών εκλογών. «Ορισμένοι έχουν αποθαρρυνθεί», ανέφερε ένας από τους... υποκινητές. «Ολα είναι ακόμη υπό συζήτηση, αλλά αυτή η νέα ομάδα θα δημιουργηθεί. Απομένει να δούμε πότε και ποια θα είναι η μορφή», τόνισαν κοινοβουλευτικές πηγές. Δηλώνουν ότι «το διαζύγιο έχει επίσημα καταγραφεί, αλλά το τελικό χρονοδιάγραμμα και οι διαδικασίες δεν έχουν ακόμη καθοριστεί».