Τα ερευνητικά εργαστήρια ανά τον πλανήτη, τα οποία είναι υπεύθυνα για την παραγωγή εκατομμυρίων τόνων πλαστικών και χημικών απορριμμάτων στρέφονται προς μια πιο «πράσινη» και φιλικότερη προς το περιβάλλον κατεύθυνση, γράφει σε εκτενές άρθρο της η ιατρική-τεχνολογική καλιφορνέζικη επιθεώρηση «STAT».
Οπως εξηγεί, τα εργαστήρια αυτά χρησιμοποιούν, μεταξύ άλλων, πλαστικούς δοκιμαστικούς σωλήνες, πλαστικά ράφια που τους συγκρατούν, πλαστικούς ψύκτες αφρού που φιλοξενούν χημικά και κύτταρα, αλλά και πλεονάζοντες διαλύτες που όταν λήξουν αποθηκεύονται, για να απορριφθούν στη συνέχεια.
Επιπροσθέτως επιχειρούν να μειώσουν τους μεγάλους λογαριασμούς ενέργειας, για τους οποίους ευθύνονται μια σειρά συσκευών όπως οι ειδικοί καταψύκτες που διατηρούν εξαιρετικά χαμηλές θερμοκρασίες για τα πειράματά τους, οι εξαεριστήρες υψηλής τεχνολογίας που κρατούν τον αέρα καθαρό καθώς και τα ειδικά μηχανήματα που διατηρούν τον εξοπλισμό αποστειρωμένο.
Ετσι, γράφει η «STAT», ένας διαρκώς αυξανόμενος αριθμός Πανεπιστημίων και άλλων επιστημονικών ιδρυμάτων αρχίζουν να δίνουν μεγαλύτερη προσοχή όσον αφορά τα απόβλητα και τη χρήση νερού και ενέργειας. Και οι εμπειρογνώμονες που βοηθούν τα εργαστήρια να γίνουν πιο βιώσιμα και φιλικά προς το περιβάλλον, επισημαίνουν ότι η ιδέα κερδίζει όλο και περισσότερο έδαφος μεταξύ των ερευνητών που αναζητούν τρόπους για να μειώσουν το περιβαλλοντικό τους αποτύπωμα.
«Αυτή η συζήτηση και αυτή η κίνηση γύρω από την εργαστηριακή βιωσιμότητα συνιστά μια πραγματική έκρηξη, κάτι πραγματικά συναρπαστικό» δήλωσε η δρ Ρέιτσελ Ρέλφ, η βασική υπεύθυνος για την αειφορία τού «My Green Lab».
Πρόκειται για ένα μη κερδοσκοπικό ίδρυμα, το οποίο βαθμολογεί και πιστοποιεί τα εργαστήρια για τη βιωσιμότητά τους και έχει αναπτύξει επίσης ετικέτες οικολογικής φιλικότητας για κοινά εργαστηριακά προϊόντα, ενώ έχει ξεκινήσει μια καμπάνια για να περιορίσει τη χρήση ενέργειας από τους ηλεκτροβόρους καταψύκτες εργαστηρίου.
Οπως επισημαίνει η τεχνολογική επιθεώρηση, δεν υπάρχουν απολύτως σαφή στοιχεία για το πόσα απόβλητα παράγουν τα εργαστήρια και πόση ενέργεια ή νερό χρησιμοποιούν, ωστόσο το 2015 οι ερευνητές του Πανεπιστημίου του Exeter δημοσίευσαν επιστολή στην επιθεώρηση «Nature» στην οποία εκτιμούν ότι οι 280 επιστήμονες στο εργαστήριο βιοεπιστημών του Πανεπιστημίου «δημιούργησαν» 267 τόνους πλαστικού το 2014.
Κι αν κάνει κάποιος αναγωγή εφαρμόζοντας τον αριθμό αυτό στους περισσότερους από 20.000 ερευνητικούς οργανισμούς παγκοσμίως, τα εργαστήρια παρήγαγαν έως και 5,5 εκατομμύρια τόνους πλαστικών εργαστηριακών αποβλήτων το 2014.«Κι ενώ οι κατασκευαστές φαρμάκων έχουν κάνει βήματα για να καταστήσουν τους άλλους χώρους πιο βιώσιμους και “πράσινους”, τα εργαστήρια παραμένουν ένα από “τα τελευταία οχυρά”» τονίζει η δρ Ρέλφ.
Κι αυτό επειδή είναι εξαιρετικά εξειδικευμένα μέρη με πολύ συγκεκριμένα πρότυπα -οι καταψύκτες είναι σε μια ορισμένη, πολύ χαμηλή, θερμοκρασία, τα πειράματα χρησιμοποιούν συγκεκριμένους διαλύτες και ο εξοπλισμός τους αποστειρώνεται με επίσης πολύ ειδικό τρόπο.
«Είναι εύκολο να δείτε μια οικολογική προσπάθεια σε χώρους γραφείων με τη χρήση εκτύπωσης διπλής όψης ή την ύπαρξη δοχείων ανακύκλωσης» προσθέτει η Ρελφ. «Πολλές από αυτές τις ενέργειες είναι σχετικά απλές αν τις συγκρίνεις με αυτά που βλέπουν οι άνθρωποι σ' ένα ερευνητικό εργαστήριο».
«Επιπροσθέτως», τονίζει, «τα εργαστήρια χρησιμοποιούν πολύ περισσότερη ενέργεια από ένα τυπικό γραφείο. Απαιτούν εξειδικευμένο έλεγχο της υγρασίας, υψηλό επίπεδο αερισμού και χρήση τεράστιου εξοπλισμού που συχνά συνεχίζει να λειτουργεί τόσο τη νύχτα όσο και τα Σαββατοκύριακα».
Χαρακτηριστική της κατάστασης είναι η δήλωση του Κουεντίν Τζίλι, συντονιστή στο γραφείο αειφορίας του εργαστηρίου του Πανεπιστημίου Χάρβαρντ, ο οποίος τόνισε ότι τα εργαστήρια αντιπροσωπεύουν περίπου το ήμισυ της χρήσης ενέργειας στην πανεπιστημιούπολη κι ας καταλαμβάνουν μόνο το 20 με 25% της συνολικής έκτασής του.
Η κατάσταση πάντως παρουσιάζει τα τελευταία χρόνια διαρκή βελτίωση, καθώς το «Green Lab» βοηθά τους επιστήμονες και τους υπεύθυνους εργαστηρίων να εντοπίζουν τρόπους μείωσης των αποβλήτων τους και να περιορίζουν την κατανάλωση ενέργειας και νερού, αλλά και να μεταβούν στη χρήση περισσότερων φιλικών προς το περιβάλλον χημικών και άλλων προϊόντων.
Μάλιστα ορισμένα Πανεπιστήμια έχουν αρχίσει να παίρνουν τη βιωσιμότητα των εργαστηρίων στα χέρια τους, σχηματίζοντας γραφεία αφιερωμένα στην παροχή βοήθειας στους επιστήμονες και τους υπεύθυνους εργαστηρίων για την υιοθέτηση πιο φιλικών προς το περιβάλλον πρακτικών.
Σήμερα υπάρχουν περισσότερα από ογδόντα Πανεπιστήμια και επιστημονικές εταιρείες με ένα «πράσινο» εργαστηριακό πρόγραμμα, ενώ ήταν μόλις δέκα πριν από πέντε χρόνια, σύμφωνα με το My Green Lab.
«Συμπερασματικά, τα ερευνητικά εργαστήρια κινούνται όλο και περισσότερο προς μια περισσότερο οικολογική κατεύθυνση» καταλήγει η δρ Ρελφ. Υπογραμμίζει ωστόσο ότι ο δρόμος είναι ακόμα μακρύς...
Η efsyn.gr θεωρεί αυτονόητο ότι οι αναγνώστες της έχουν το δικαίωμα του σχολιασμού, της κριτικής και της ελεύθερης έκφρασης και επιδιώκει την αμφίδρομη επικοινωνία μαζί τους.
Διευκρινίζουμε όμως ότι δεν θέλουμε ο χώρος σχολιασμού της ιστοσελίδας να μετατραπεί σε μια αρένα απαξίωσης και κανιβαλισμού προσώπων και θεσμών. Για τον λόγο αυτόν δεν δημοσιεύουμε σχόλια ρατσιστικού, υβριστικού, προσβλητικού ή σεξιστικού περιεχομένου. Επίσης, και σύμφωνα με τις αρχές της Εφημερίδας των Συντακτών, διατηρούμε ανοιχτό το μέτωπο απέναντι στον φασισμό και τις ποικίλες εκφράσεις του. Έτσι, επιφυλασσόμαστε του δικαιώματός μας να μην δημοσιεύουμε ανάλογα σχόλια.
Σε όσες περιπτώσεις κρίνουμε αναγκαίο, απαντάμε στα σχόλιά σας, επιδιώκοντας έναν ειλικρινή και καλόπιστο διάλογο.
Η efsyn.gr δεν δημοσιεύει σχόλια γραμμένα σε Greeklish.
Τέλος, τα ενυπόγραφα άρθρα εκφράζουν το συντάκτη τους και δε συμπίπτουν κατ' ανάγκην με την άποψη της εφημερίδας