Διπλωματικός πυρετός από Μπλίνκεν στη Μέση Ανατολή

Σε πυρετώδεις διπλωματικές κινήσεις έχει επιδοθεί ο Αμερικανός υπουργός Εξωτερικών Αντονι Μπλίνκεν, γεγονός που φανερώνει την προσπάθεια της Ουάσινγκτον αφενός να μην επεκταθεί περαιτέρω ο πόλεμος εκτός συνόρων Ισραήλ-Παλαιστίνης –κάτι στο οποίο η ίδια δεν βοηθά με την τυφλή υποστήριξή της στην εγκληματική πολιτική του Νετανιάχου–, αφετέρου να δημιουργηθεί μια όσο το δυνατόν βολική για την ίδια και τους Ισραηλινούς συμμάχους της μεταπολεμική τάξη πραγμάτων στη Μέση Ανατολή.

Η περιοδεία του Μπλίνκεν στην περιοχή αποδεικνύεται πολύ πιο πλούσια από ό,τι είχε ανακοινωθεί αρχικά και γεμάτη εκπλήξεις. Μετά το Τελ Αβίβ, το Αμάν και τη Ραμάλα, όπου συναντήθηκε με τον αρχηγό της Παλαιστινιακής Αρχής Μαχμούντ Αμπάς, ο Αμερικανός ΥΠΕΞ αναχώρησε χθες βράδυ για την Αγκυρα, ένα ταξίδι που επιβεβαιώθηκε ύστερα από σειρά εκατέρωθεν αντικρουόμενων σχετικών ανακοινώσεων. Προηγουμένως, όμως, έκανε «απροειδοποίητα» στάση στην Κύπρο και στο Ιράκ.

Στη Λάρνακα, ο Μπλίνκεν συναντήθηκε με τον Κύπριο πρόεδρο Νίκο Χριστοδουλίδη και οι δυο τους συζήτησαν την κυπριακή πρόταση για τη διάνοιξη θαλάσσιου διαδρόμου για την αποστολή ανθρωπιστικής βοήθειας στη Γάζα. Στο δε Ιράκ, όπου το τελευταίο διάστημα αμερικανικές βάσεις έχουν δεχτεί σειρά επιθέσεων με πυραύλους και ντρον, ο Μπλίνκεν υποσχέθηκε ότι «θα κάνουμε όλα τα απαραίτητα βήματα προκειμένου να προστατεύσουμε τους ανθρώπους μας», ενώ εισέπραξε από τον Ιρακινό πρόεδρο Αλ Σουντάνι την καταδίκη των επιθέσεων και τη δέσμευση για συνέχιση των ερευνών με στόχο να εντοπιστούν οι δράστες.

Τα πιο ενδιαφέροντα σημεία όμως της ώς τώρα περιοδείας του διημείφθησαν νωρίτερα. Και αυτά δεν αφορούν τόσο την αναμενόμενη διαφωνία που εκφράστηκε ανάμεσα στον ίδιο και τους ομολόγους του από πέντε αραβικές χώρες στο Αμάν (Ιορδανία, Αίγυπτος, Σαουδική Αραβία, Κατάρ, Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα), οι οποίοι ζητούν πλήρη εκεχειρία στη Γάζα και όχι την απλή ανθρωπιστική «παύση» που επιδιώκει η Ουάσινγκτον. Το πιο ενδιαφέρον ώς τώρα σημείο της περιοδείας Μπλίνκεν συνιστά η φανερή πλέον πρόθεση των ΗΠΑ να καταστήσουν την Παλαιστινιακή Αρχή ρυθμιστή της κατάστασης της Γάζας σε μια μεταπολεμική φάση.

«Ξαφνική» συνάντηση

Ο Μπλίνκεν συναντήθηκε με τον Μαχμούντ Αμπάς χθες το μεσημέρι στη Ραμάλα. Ηταν μια «ξαφνική» συνάντηση που δεν είχε ανακοινωθεί από πριν, ενώ τα όσα ειπώθηκαν άρχισαν να βγαίνουν στην επιφάνεια αρκετή ώρα αργότερα. Αυτό, ωστόσο, δεν εμπόδισε πολλούς Παλαιστίνιους να υποδεχτούν τον Αμερικανό ΥΠΕΞ με συνθήματα και πλακάτ που τον κατηγορούσαν ως «συνένοχο στη γενοκτονία», ενώ ορισμένοι έκαψαν φωτογραφίες του.

Σύμφωνα με ανώτερο Αμερικανό αξιωματούχο που μίλησε ανώνυμα σε δημοσιογράφους –πληροφορίες διέρρευσαν στο Reuters, στο Associated Press και αλλού– ο Μπλίνκεν είπε ότι οι ΗΠΑ βλέπουν πως η Παλαιστινιακή Αρχή θα μπορούσε «να παίξει κεντρικό ρόλο» σε μια μελλοντική διοίκηση στη Γάζα χωρίς τη Χαμάς. Ο Αμπάς, πάντως, απάντησε ότι η Παλαιστινιακή Αρχή θα αναλάμβανε ρόλο μόνο στο πλαίσιο μιας «συνολικής πολιτικής λύσης» στην ισραηλο-παλαιστινιακή σύγκρουση, σύμφωνα με το επίσημο παλαιστινιακό ειδησεογραφικό πρακτορείο WAFA. Ο Παλαιστίνιος ηγέτης αποκάλεσε «πόλεμο γενοκτονίας» τους ισραηλινούς βομβαρδισμούς στη Γάζα και κάλεσε τον Μπλίνκεν να βάλει αμέσως τέλος σε αυτά τα εγκλήματα.

Ο Μπλίνκεν, σύμφωνα με το Στέιτ Ντιπάρτμεντ, είπε στον Αμπάς ότι οι ΗΠΑ θέλουν να φτάσει η ανθρωπιστική βοήθεια στους αμάχους στη Γάζα και τάχθηκε κατά του εκτοπισμού των Παλαιστινίων από τις εστίες τους. Σε μήνυμα που ανάρτησε αργότερα ο ίδιος στο τουίτερ ζήτησε να τερματιστεί «η εξτρεμιστική βία κατά των Παλαιστινίων στη Δυτική Οχθη», ενώ παράλληλα επανέλαβε τη στήριξή του στη λύση των δύο κρατών.

Μένει να δούμε τι θα βγάλει και η επίσκεψη στην Αγκυρα, καθώς ο Ερντογάν επιδεικνύει με κάθε ευκαιρία την πρόθεσή του να διαδραματίσει πρωταγωνιστικό ρόλο στο Μεσανατολικό. Το Σάββατο, κατά την επιστροφή του στην Τουρκία από το Καζακστάν, ο Τούρκος πρόεδρος δήλωσε στους δημοσιογράφους ότι δεν θεωρεί πια συνομιλητή τον Νετανιάχου -«τον διαγράψαμε», είπε συγκεκριμένα-, επανέλαβε την πρόθεσή του να εργαστεί για την καταδίκη του Ισραήλ για εγκλήματα πολέμου, ενώ μίλησε ανοιχτά για την ιδέα για μια Τουρκία ως εγγυήτρια χώρα στη Γάζα, κατά τα πρότυπα της Κύπρου.