Κόβει και ράβει στα μέτρα του

Οι αποφάσεις για σαρωτική αναδιάρθρωση, «νέα δομή» και «νέο αίμα» στις τάξεις των τουρκικών Ενόπλων Δυνάμεων είχαν ληφθεί από την ισλαμοσυντηρητική ηγεσία της Αγκυρας προ πολλού, πριν από το αποτυχημένο πραξικόπημα της 15ης Ιουλίου.

Το καταδεικνύουν οι μαζικές διώξεις την επομένη κιόλας της απόπειρας των στασιαστών, καθώς και η πρόσφατη απόφαση για μεταβίβαση του ελέγχου της Στρατοχωροφυλακής και του Λιμενικού Σώματος από το τουρκικό ΓΕΕΘΑ στο υπ. Εσωτερικών.

Και πρακτικά το επιβεβαίωσε η χθεσινή συνεδρίαση του Ανώτατου Στρατιωτικού Συμβουλίου (YAŞ), κατά την οποία αποφασίστηκε να παραμείνει στη θέση του ο επιτελάρχης Χουλουσί Ακάρ, πλην όμως για «μια μεταβατική περίοδο», όπως έχει προαναγγείλει ο Τούρκος πρόεδρος Ερντογάν από τις 22 Ιουλίου.

Την ίδια τύχη έχουν οι διοικητές των τριών Οπλων, ενώ σε υπαρχηγό του Γενικού Επιτελείου αναβαθμίζεται ο διοικητής της 1ης Στρατιάς, Ουμίτ Ντουντάρ, που τη βραδιά της απόπειρας του πραξικοπήματος είχε αναλάβει προσωρινά -λόγω ομηρίας του Ακάρ- επιτελάρχης.

Κατά τα λοιπά, το πουλόβερ θα συνεχίσει να ξηλώνεται. Εν όψει «καρατομήσεων», ο αρχηγός του Στρατού Ξηράς, στρατηγός Ιχσάν Ουγιάρ, και ο επικεφαλής του Τομέα Εκπαίδευσης, στρατηγός Καμίλ Μπασόγλου έσπευσαν να υποβάλουν χθες το πρωί τις παραιτήσεις τους, μετά και την απόταξη, με προεδρικό διάταγμα, του 40% των Τούρκων στρατηγών και ναυάρχων. Κι όπως όλα δείχνουν, η μετά το πραξικόπημα εποχή σηματοδοτεί για τον τουρκικό Στρατό την επιβολή ασφυκτικού πολιτικού ελέγχου.

Ενόσω μάλιστα η συνεδρίαση του YAŞ βρισκόταν σε εξέλιξη στην Αγκυρα -για πρώτη φορά στα χρονικά στο πρωθυπουργικό μέγαρο, σε μια κίνηση έντονης σημειολογίας- ο Ταγίπ Ερντογάν προκαταλάμβανε τις εξελίξεις, προαναγγέλλοντας την υπαγωγή του Γενικού Επιτελείου Δυνάμεων και των μυστικών υπηρεσιών (MİT) στον έλεγχο της τουρκικής προεδρίας. Κοντολογίς του ιδίου...

Βέβαια, για την αλλαγή αυτή απαιτείται συνταγματική τροποποίηση, που με τη σειρά της προϋποθέτει (λόγω της παρούσας σύνθεσης της Βουλής) τη συναίνεση της αντιπολίτευσης ή τουλάχιστον μέρους της.

Προς ώρας, παραμένει άγνωστο εάν το μέτρο συγκαταλέγεται στη φερόμενη συμφωνία των πολιτικών αρχηγών -πλην του φιλοκουρδικού HDP- για «μικρής κλίμακας» συνταγματική αναθεώρηση.

Ταυτόχρονα προωθείται, πρακτικά ως αντίπαλο δέος του Στρατού, η αναβάθμιση του ρόλου της αστυνομίας, με την προμήθεια βαρέων όπλων. Το ανακοίνωσε χθες ο υπ. Εσωτερικών, Εφκάν Αλά, τονίζοντας την ανάγκη να δημιουργηθεί ένα σύστημα που θα σταματά «όσους έχουν άρρωστα μυαλά» και θα λειτουργεί ως «εξισορροπιστής δυνάμεων» στο εσωτερικό της χώρας.

Στο μεσοδιάστημα, ως βάση νομιμοποίησης του πρωτοφανούς πογκρόμ σε όλους τους θεσμούς, κυβερνητικοί αξιωματούχοι και μερίδα του φιλοκυβερνητικού Τύπου στην Τουρκία συντηρούν το «θρίλερ» γύρω από τον νέο «εχθρό του κράτους», τον ιεροκήρυκα Γκιουλέν, μαζί με τα περί αμερικανικού «δακτύλου» στις τελευταίες εξελίξεις.

Στο πλαίσιο της καθημερινής πια τροφοδότησης αυτών των σεναρίων, η «Yeni Şafak» -επικαλούμενη κατάθεση συλληφθέντος αντισυνταγματάρχη- αναφέρει πως, βάσει του σχεδιασμού, «οι Αμερικανοί θα παρείχαν τις ακριβείς συντεταγμένες του Ερντογάν» , τη «νύχτα των στρατηγών», στις 15 Ιουλίου.

Η αμερικανική εμπλοκή

Σε κατηγορητήριο, εν τω μεταξύ, που συνέταξε η Εισαγγελία Αδριανούπολης αναγράφεται -σύμφωνα με τη «Χουριέτ»- ότι «η CIA και το FBI παρείχαν εκπαίδευση σε πολλά στοιχεία του επιτελείου, που αναπτύχθηκε εντός των πολιτιστικών κέντρων του κινήματος Γκιουλέν».

Κι εάν οι πραξικοπηματίες τα είχαν καταφέρει, ο αυτοεξόριστος στις ΗΠΑ ιεροκήρυκας θα είχε επιστρέψει στην Τουρκία σαν άλλος... αγιατολάχ Χομεϊνί, τόνισε χθες ο Τούρκος υπ. Δικαιοσύνης, Μπεκίρ Μποζντάγ, επιχειρώντας με τη σειρά του να μπλέξει κι άλλο το κουβάρι.

Επικαλούμενος πληροφορίες μυστικών υπηρεσιών, υποστήριξε ότι υπάρχει κίνδυνος ο Φετουλάχ Γκιουλέν -την έκδοση του οποίου επιδιώκει πιεστικά η Αγκυρα- να διαφύγει σε τρίτη χώρα, κατονομάζοντας ως πιθανούς προορισμούς την Αυστραλία, το Μεξικό, τον Καναδά, τη Ν. Αφρική ή την Αίγυπτο: χώρες που δεν έχουν συνάψει συμφωνίες έκδοσης με την Τουρκία.

Από τηλεοπτικής συχνότητας του CNN Türk, εν τω μεταξύ, ο Τούρκος ΥΠΕΞ, Μεβούτ Τσαβούσογλου, αξίωσε την έκδοση από τη Γερμανία Τούρκων εισαγγελέων, που -όπως υποστήριξε- διέφυγαν στη χώρα και ανήκουν στο τάγμα του Γκιουλέν.

Με την ευκαιρία, δε, προανήγγειλε το «ξήλωμα» άνω των 300 Τούρκων διπλωματών. Την έξοδο από το υπουργείο του, διευκρίνισε, έχουν ήδη δει συνολικά 88, εκ των οποίων δύο πρέσβεις.

Ανησυχία για το «όργιο» φίμωσης

Για πολλοστή φορά, πλην σε αυτή την περίπτωση με φόντο το αποτυχημένο πραξικόπημα της 15ης Ιουλίου, η Ε.Ε., ο ΟΗΕ, ο ΟΑΣΕ και δημοσιογραφικές ενώσεις εξέφρασαν χθες την έντονη ανησυχία τους για το πογκρόμ κατά ΜΜΕ στην Τουρκία, καλώντας την Αγκυρα να σεβαστεί τις θεμελιώδεις ελευθερίες.

Είχε προηγηθεί το προεδρικό διάταγμα για το οριστικό κλείσιμο περίπου 130 «φιλο-γκιουλενικών» ΜΜΕ στη χώρα, μεταξύ αυτών εφημερίδες (Zaman, Today’s Zaman), τηλεοπτικοί σταθμοί (Bugün TV) και πρακτορεία ειδήσεων (Cihan), που είχαν εδώ και καιρό φιμωθεί, τελώντας υπό κυβερνητική εποπτεία.

Χωρίς καν να ιδρώνει το αυτί τους, οι τουρκικές αρχές προχώρησαν χθες σε νέες προσαγωγές δημοσιογράφων, μεταξύ αυτών ρεπόρτερ της Hurriyet. Ενώ υπό την κάλυψη της κατάστασης έκτακτης ανάγκης, θα αρκεί εφεξής μια υπουργική έγκριση για το κλείσιμο κι άλλων ΜΜΕ, εφόσον διαπιστωθεί ότι «συνιστούν απειλή για την ασφάλεια» ή ότι «έχουν διασυνδέσεις με τρομοκρατικές οργανώσεις».