Συνεχίζει ακάθεκτος το πογκρόμ

Ο Ταγίπ Ερντογάν παρ' ολίγον φυγάς σε ελληνικό νησί, για να γλιτώσει από τους επίδοξους πραξικοπηματίες; Ηταν μία εκδοχή που εξετάστηκε προς στιγμήν, υποστηρίζει σε χθεσινές δηλώσεις του ο Σερκάν Γιαζιτζί, ιδιοκτήτης του ξενοδοχείου στη Μαρμαρίδα όπου ο Τούρκος πρόεδρος παραθέριζε την περασμένη εβδομάδα, μέχρι την αποφράδα νύχτα της 15ης Ιουλίου, που λίγο έλειψε να περάσει στη σύγχρονη τουρκική ιστορία ως ακόμη μία «νύχτα των στρατηγών».

«Επειδή γνωρίζω καλά τις γύρω περιοχές, ο πρόεδρος με ρώτησε: “Σερκάν, ποιο είναι το πιο κοντινό σημείο στο οποίο μπορούμε να πάμε μέσω θαλάσσης;”» εξιστορεί για τη δραματική βραδιά ο Γιαζιτζί στην τουρκική εφημερίδα «Posta». «Του είπα ότι κοντά στο σημείο όπου βρισκόμασταν υπάρχουν ελληνικά νησιά. "Θα σας πάω εγώ" του είπα. "Τι δουλειά έχω εγώ στα ελληνικά νησιά, αδερφέ; Σε ρωτώ με ποιον τρόπο μπορούμε να πάμε στην Κωνσταντινούπολη!» ήταν –λέει– η οργισμένη απάντηση του Τούρκου προέδρου...

Μία εβδομάδα μετά, κι ενώ πολλές πτυχές της απόπειρας πραξικοπήματος συνεχίζουν να καλύπτονται από πέπλο μυστηρίου, ο Ερντογάν έχει επιστρέψει δριμύτερος πια στην Αγκυρα, επιβάλλοντας τρίμηνη κατάσταση έκτακτης ανάγκης σε ολόκληρη τη χώρα.

Η διάρκειά της μπορεί να παραταθεί, διευκρίνισε χθες σε συνέντευξή του στο πρακτορείο Reuters, χαρακτηρίζοντας πιθανή μια νέα απόπειρα πραξικοπήματος, αν και δεν θα ήταν εύκολο, προσέθεσε, καθώς «βρισκόμαστε σε μεγαλύτερη επαγρύπνηση».

Μέσα σε αυτό το καλλιεργούμενο κλίμα ενός μόνιμου φόβου –στο πλαίσιο του οποίου πλήθη υποστηρικτών του Ερντογάν απέκλεισαν χθες τα ξημερώματα, χωρίς προφανή αφορμή, τη στρατιωτική βάση Ετιμεσγκούτ στην Αγκυρα, «σφραγίζοντας» τις εισόδους της με φορτηγά και μπουλντόζες– ο Τούρκος πρόεδρος προανήγγειλε άμεση αναδιάρθρωση των Ενόπλων Δυνάμεων και των μυστικών υπηρεσιών, προσάπτοντας στις ηγεσίες τους «σημαντικά κενά και ανεπάρκειες».

Ξεκαθάρισε επίσης ότι το πογκρόμ θα συνεχιστεί σε όλους τους θεσμούς κατά του «παράλληλου κράτους» του ιεροκήρυκα Φετουλάχ Γκιουλέν. Θα αντιμετωπιστεί ως «άλλη μια αυτονομιστική τρομοκρατική οργάνωση» υπογράμμισε ο Ερντογάν, κάνοντας παραλληλισμούς με το PKK. «Θα συνεχίσουμε τη μάχη» διακήρυξε, «όπου και να βρίσκονται».

Σε πλήρη συντονισμό, ο Τούρκος υπ. Εξωτερικών, Μεβλούτ Τσαβούσογλου, διεμήνυσε χθες ότι η Αγκυρα αναμένει από τις μεν ΗΠΑ την άμεση έκδοση του –αυτοεξόριστου στην Πενσιλβάνια– Γκιουλέν, από τη δε χώρα μας την απέλαση των 8 Τούρκων «προδοτών» στρατιωτικών, που διέφυγαν στην Ελλάδα. Αυτά, ενώ ανεπιβεβαίωτες πληροφορίες έκαναν λόγο για σύλληψη επί τουρκικού εδάφους πρώην υπαλλήλου της πρεσβείας της Τουρκίας στην Αθήνα.

Προειδοποιήσεις

Μορφή χιονοστιβάδας προσλαμβάνουν εν τω μεταξύ από Ουάσινγκτον και ευρωπαϊκές πρωτεύουσες οι σαφείς προειδοποιήσεις προς την Τουρκία για την ανάγκη σεβασμού της αρχής της αναλογικότητας και του κράτους δικαίου.

Εντός της Ε.Ε. αυξάνονται οι φωνές για πάγωμα των ενταξιακών διαπραγματεύσεων. Τα πιο ηχηρά μηνύματα έρχονται από το Βερολίνο.

«H Τουρκία απομακρύνεται ολοένα και περισσότερο από τα ευρωπαϊκά πρότυπα, με τα οποία είναι ρητά δεσμευμένη ως μέλος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου» δήλωσε χθες ο πρόεδρος του γερμανικού Κοινοβουλίου, Νόρμπερτ Λάμερτ.

«Εμπαιγμό» της Ευρώπης χαρακτήρισε τη λεγόμενη προενταξιακή βοήθεια προς την Αγκυρα ο αντιπρόεδρος της Μπούντεσταγκ, Γιοχάνες Ζινγκχάμερ, μετά και τις χθεσινές αποκαλύψεις της «Süddeutsche Zeitung» ότι, παρά το τελευταίο πογκρόμ, η Τουρκία συνεχίζει να παίρνει δισεκατομμύρια ευρώ από τα ευρωπαϊκά ταμεία, ως βοήθεια για την ενίσχυση των δημοκρατικών θεσμών της.

Στο μεσοδιάστημα, εντός του κυβερνητικού συνασπισμού στο Βερολίνο έχει ανοίξει συζήτηση και γύρω από τη συμμετοχή της Τουρκίας στο ΝΑΤΟ, με στελέχη των Χριστιανοδημοκρατών της Μέρκελ να θεωρούν απαράδεκτη μακροπρόθεσμα την παραμονή της Αγκυρας στη Συμμαχία και τους Σοσιαλδημοκράτες να εφιστούν την προσοχή για τις ενδεχόμενες συνέπειες στο ενδεχόμενο εξόδου.

Κατά τα λοιπά, ο κυβερνητικός εκπρόσωπος της γερμανικής Καγκελαρίας, Στέφεν Ζάιμπερτ, τόνισε χθες ότι «δεν βλέπω αυτή τη στιγμή καμιά συνέπεια στο θέμα των προσφύγων, ούτε στη συνετή εφαρμογή της συμφωνίας Ε.Ε.-Τουρκίας», προσθέτοντας μάλιστα ότι δεν κατανοεί τη λογική σύμφωνα με την οποία οι επιφυλάξεις σε ό,τι αφορά το κράτος δικαίου –που σαφώς τίθενται αυτή τη στιγμή στην Τουρκία– θα έπρεπε να οδηγήσουν σε επιστροφή σε μια κατάσταση ανομίας και θανάτων στο Αιγαίο.