Ποντάρουν στο μένος κατά των προσφύγων

Σε πλειοδοσία αντιπροσφυγικής πολιτικής αποδύθηκαν το Σαββατοκύριακο οι δύο φιναλίστ στην κούρσα διαδοχής του Μπόρις Τζόνσον, η 47χρονη Λιζ Τρας και ο 42χρονος Ρίσι Σούνακ, εποφθαλμιώντας να κερδίσουν τη στήριξη των… πολύ δεξιών μελών του Συντηρητικού Κόμματος.

Κι αν η Υπατη Αρμοστεία του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες και οργανώσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων έχουν φρίξει με τα σκληροπυρηνικά σχέδια της Βρετανίδας υπουργού Εσωτερικών, Πρίτι Πατέλ, να εξορίζει η χώρα αιτούντες άσυλο στη μακρινή Ρουάντα με το αζημίωτο –σχέδια που είναι αμφίβολο αν και πότε θα μπορέσουν να υλοποιηθούν, καθώς προς το παρόν έχουν παγώσει μετά από ασφαλιστικά μέτρα του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου για τα Δικαιώματα του Ανθρώπου, εν αναμονή συνολικής αξιολόγησής τους από τη βρετανική Δικαιοσύνη–, πού να δει κανείς τι ετοιμάζουν οι δύο υποψήφιοι πρωθυπουργοί· ιδίως ο πρώην υπουργός Οικονομίας, Σούνακ, παιδί Ινδών μεταναστών όπως εν μέρει κι η Πατέλ.

Αμφότεροι οι μονομάχοι διακήρυξαν μεν πως όχι μόνο σκοπεύουν να εφαρμόσουν τη συμφωνία με τη Ρουάντα αλλά και να την επεκτείνουν, κλείνοντας αντίστοιχα ντιλ με άλλα κράτη. Εντονες επικρίσεις πυροδότησε δε κυρίως το «βάναυσο» –σύμφωνα με την Oxfam– σχέδιο 10 σημείων του Σούνακ, το οποίο μεταξύ άλλων προβλέπει: Την επιβολή ανώτατου αριθμού προσφύγων που θα γίνονται δεκτοί σε βρετανικό έδαφος κάθε χρόνο.

Το στένεμα των κριτηρίων για το ποιος δικαιούται να λάβει καθεστώς πρόσφυγα, σε σχέση με την Ευρωπαϊκή Σύμβαση των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου. Την παρακράτηση οικονομικής βοήθειας καθώς και την επιβολή ταξιδιωτικών και εμπορικών αντιποίνων σε κάποιες από τις φτωχότερες χώρες του κόσμου, όταν αρνούνται να πάρουν πίσω πολίτες τους που απέτυχαν να πάρουν άσυλο στη Βρετανία. Την απαγόρευση παραμονής στη χώρα σε όλους όσοι φτάνουν παράτυπα μέσω των Στενών της Μάγχης και δη από «ασφαλείς» χώρες, όπως η Γαλλία. Τη μετατροπή επιβατικών πλοίων σε πλωτά κέντρα κράτησης, ώστε να μειωθεί το ημερήσιο κόστος προσωρινής διαμονής αιτούντων άσυλο σε ξενοδοχεία.

Το σχέδιο του Σούνακ «είναι σημαντικά πιο σκληροπυρηνικό από τα μέτρα τα οποία περιέχει ο Νόμος για την Εθνικότητα και τα Σύνορα, που πέρασε η Πατέλ νωρίτερα φέτος», έγραφε η Independent. Ισχυριζόμενος ότι δεν πρόκειται για ρατσιστική πολιτική αφού λόγω καταγωγής γνωρίζει, λέει, από πρώτο χέρι τον ρατσισμό, ο Σούνακ –«για να τονίσει και τα μπρεξιτικά διαπιστευτήριά του», όπως σχολίαζε η Guardian– επέμεινε ότι θα κάνει «ό,τι χρειαστεί» ώστε να αρχίσει να εφαρμόζεται η επίμαχη συμφωνία με τη Ρουάντα. Κατήγγειλε μάλιστα ότι «δεν έχουμε έλεγχο των συνόρων μας» – ένα ξεκάθαρο καρφί κατά του Τζόνσον και ενός εκ των πρωταρχικών εθνολαϊκιστικών στόχων που είχε θέσει στο πλαίσιο του Brexit.

Η νυν υπουργός Εξωτερικών, Τρας, έταξε από την πλευρά της πως θα αυξήσει τα μέλη της συνοροφυλακής και δεν θα «μαζευτεί από φόβο» μπροστά στην Ευρωπαϊκή Σύμβαση των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου, επιδιώκοντας λίγο-πολύ να παρουσιάσει την υποψηφιότητά της ως συνέχεια της θητείας του Τζόνσον τον οποίο και υπερασπίζεται συχνά-πυκνά, σε αντίθεση με τον Σούνακ, η ηχηρή παραίτηση του οποίου από το υπουργείο Οικονομικών σήμανε εξάλλου την αρχή του τέλους του σκανδαλιάρη πρωθυπουργού.

Σίγουρα πάντως τα 160.000-200.000 μέλη των Τόρις, η εξ αποστάσεως ψήφος των οποίων (από τις αρχές Αυγούστου μέχρι τις αρχές Σεπτεμρίου) θα κρίνει ποιος θα αναλάβει το τιμόνι της Βρετανίας, δεν νοιάζονται μόνο για την αντιπροσφυγική πολιτική, αλλά και για το δυσβάσταχτο κόστος ζωής, τη φορολογία, όπως και την κυβερνητική στάση έναντι του πολέμου στην Ουκρανία.

Εν μέσω λοιπόν του «σκυλοκαβγά», κατά την Guardian, που προκαλεί η εσωτερική πόλωση στο διχασμένο Συντηρητικό Κόμμα, η Τρας επικρατεί προσώρας στις δημοσκοπήσεις, εμφανιζόμενη σαν αντιρωσικό γεράκι του πολέμου και διατυμπανίζοντας την πρόθεσή της να μειώσει πάραυτα τους φόρους. Ο Σούνακ από την άλλη αναγνωρίζει ότι δεν είναι το φαβορί στην κούρσα διαδοχής, αρνούμενος παρ’ όλα αυτά να δεσμευτεί ότι θα περικόψει άμεσα τη φορολογία που ο ίδιος εκτίναξε σε ιστορικά υψηλά (κόντρα στο προεκλογικό μανιφέστο και την ιδεοληψία των Τόρις), ενώ ενδέχεται να πληρώσει και την πιο μαλθακή στάση του έναντι Ρωσίας και Ουκρανίας. Οι δύο υποψήφιοι θα αντιπαρατεθούν τετ α τετ σε τουλάχιστον τρία ντιμπέιτ – τα πρώτα σήμερα και αύριο.