Ενας εκατομμυριούχος που σώζει χιλιάδες ζωές

Οταν η Ευρώπη αδιαφορεί ή στην καλύτερη περίπτωση ολιγωρεί απέναντι στο δράμα των χιλιάδων προσφύγων που πνίγονται στα νερά της Μεσογείου αναζητώντας μια καλύτερη ζωή γι΄ αυτούς και τα παιδιά τους, είναι τουλάχιστον συγκινητικό ένας πολυεκατομμυριούχος όπως ο 31χρονος Αμερικανός επιχειρηματίας Κρίστοφερ Κατραμπόνε να αγοράζει ένα μεγάλο σκάφος μήκους 40 μέτρων και να επιδίδεται με πάθος στη διάσωση όσων περισσότερων μεταναστών μπορεί στα νερά της Μεσογείου.

Ο Κατραμπόνε μαζί με τη γυναίκα του Ρεγκίνα ζουν στη Μάλτα κι εδώ και περισσότερα από δέκα χρόνια έχουν δημιουργήσει την ασφαλιστική εταιρεία Tangiers, η οποία με κόστος 600-800 δολάρια την εβδομάδα παρέχει ασφάλεια, πλήρη ιατρική περίθαλψη και επαναπατρισμό στους Αμερικανούς υπεργολάβους, τους εργαζόμενους στις ΜΚΟ, τους δημοσιογράφους και τους μισθοφόρους που εργάζονται σε εμπόλεμες ζώνες, όπως το Ιράκ και το Αφγανιστάν, με αποτέλεσμα να κερδίσει περισσότερα από δέκα εκατομμύρια δολάρια.

Η νέα σελίδα στη ζωή του ανοίχτηκε το καλοκαίρι του 2013 και συγκεκριμένα στο τέλος Ιουλίου, οπότε ο Κατραμπόνε, η σύζυγός του Ρεγκίνα και η κόρη τους Μαρία Λουίζα ξεκίνησαν από τη Βαλέτα, πρωτεύουσα της Μάλτας, για μια πολύμηνη κρουαζιέρα προς την Τυνησία.

Λίγες ημέρες αργότερα κι ενώ έπλεαν κοντά στη Λαμπεντούζα είδαν πολλά σωσίβια από πρόσφυγες που είχαν πνιγεί. Τότε ο Κατραμπόνε, ο οποίος στα νιάτα του ήθελε να γίνει ιερέας στην πατρίδα του τη Λουιζιάνα, διερωτήθηκε μεγαλοφώνως προς την ομήγυρη που βρισκόταν στο γιοτ απολαμβάνοντας τα κοκτέιλ τους: «Θεέ μου! Κοίταξέ με, εγώ απολαμβάνω την κρουαζιέρα μου και την ίδια ώρα χιλιάδες άνθρωποι πεθαίνουν στη θάλασσα. Αρα ο παράδεισός μας είναι στην ουσία μια κόλαση. Η θάλασσα που είναι για εμάς παράδεισος, είναι η κόλασή τους, ο τάφος τους. Αυτό δεν μπορεί να συνεχιστεί».

Απόφαση ζωής

Βαθιά προβληματισμένος ο Αμερικανός εκατομμυριούχος απευθύνθηκε στον καπετάνιο του γιοτ και βετεράνο του Πολεμικού Ναυτικού της Μάλτας, Μάρκο Κάουτσι, λέγοντας: «Τα χρήματα μπορούν να αγοράσουν πολλά πράγματα, αλλά νομίζω ότι μπορούν τελικώς να σώσουν και ζωές. Μέχρι σήμερα έσωζα ανθρώπους έναντι αμοιβής. Τώρα θα το κάνω χωρίς χρήματα».

Αυτή ήταν και η στιγμή που πήρε τη μεγάλη απόφαση, ν΄ αρχίσει δηλαδή τη δική του επιχείρηση διάσωσης προσφύγων από τα φονικά γι’ αυτούς νερά της Μεσογείου. Ισως επειδή κι ο ίδιος έχασε το σπίτι του στη Νέα Ορλεάνη όταν καταστράφηκε από τον τυφώνα Κατρίνα το 2005 και με την αποζημίωση δημιούργησε την εταιρεία του. Ισως γιατί ο προπάππους του ήταν κι αυτός Ιταλός μετανάστης στις ΗΠΑ.

«Κάθε μεγάλη οικονομία έχει εκμεταλλευτεί την Αφρική, τη Μέση Ανατολή και άλλες περιοχές, ωστόσο εμένα δεν με ενδιαφέρει η πολιτική. Με ενδιαφέρει να σώζω ζωές. Αν αφήνεις τον γείτονά σου να πεθάνει στην αυλή σου, τότε είσαι υπεύθυνος για τον θάνατό του» δήλωσε πρόσφατα σε συνέντευξή του στον βρετανικό «Guardian».

Ετσι ένα χρόνο αργότερα, ένα ζεστό απόγευμα του Ιουνίου του 2014, αγόρασε τον «Φοίνικα», ένα 40μετρο γιοτ σε πολύ κακή κατάσταση, και απέπλευσε από το Πόρτσμουθ της Βιρτζίνια με προορισμό τη Μάλτα για να κάνει τις απαραίτητες επισκευές και τροποποιήσεις, οι οποίες κόστισαν περί τα 5,2 εκατομμύρια δολάρια.

Αξίζει να σημειωθεί ότι αν εξαιρέσει κάποιος μια γερμανική ομάδα εθελοντών το 2003, οι οποίοι διέσωσαν 37 πρόσφυγες στη θάλασσα (για να παραπεμφθούν αργότερα σε δίκη με τις κατηγορίες της διευκόλυνσης εισόδου παράνομων μεταναστών στην Ευρώπη και να αθωωθούν τελικώς), κανείς ποτέ μέχρι το 2014 δεν έκανε κάτι ανάλογο με τον Κατραμπόνε.

Ο εκατομμυριούχος αρχικά προσπάθησε να βρει δωρητές για το σχέδιό του. Αντιμετώπισε ωστόσο πολύ... σκεπτικισμό κι ακόμη περισσότερη άρνηση για την παροχή ρευστού.

Παρά τις δυσκολίες, δεν έκανε πίσω. Ιδρυσε την οργάνωση Migrant Offshore Aid Station (MOAS), το μηνιαίο επιχειρησιακό κόστος της οποίας έφτανε τα 600.000 δολάρια. Πέραν του έμπειρου ανθρώπινου δυναμικού που προσέλαβε, το οποίο περιλάμβανε γιατρούς και πλήρη ιατρικό εξοπλισμό για 400 άτομα, αγόρασε δύο μεγάλα φουσκωτά με διπλές μηχανές και νοίκιασε και δύο επαγγελματικά drones από την αυστριακή εταιρεία Sciebel, ενώ για την πρώτη επιχείρηση εντοπισμού και διάσωσης διάρκειας 10 εβδομάδων το καλοκαίρι του 2014 έβαλε από την τσέπη του άλλα 2,3 εκατομμύρια δολάρια.

Τα αποτελέσματα της προσπάθειας του Κατραμπόνε ήταν τουλάχιστον εντυπωσιακά καθώς σε διάστημα μόλις 10 εβδομάδων διέσωσε 1.462 πρόσφυγες και βοήθησε άλλους 1.500 να επιβιβαστούν σε σκάφη του ιταλικού πολεμικού ναυτικού! Κι όλα αυτά όχι κοντά στα ασφαλή ιταλικά παράλια, αλλά σε απόσταση μόλις 12 ναυτικών μιλιών από τις ταραγμένες ακτές της Λιβύης όπου δυο διαφορετικές «κυβερνήσεις» ελέγχουν μόνο μερικώς τη βορειοαφρικανική χώρα.

Ο Κατραμπόνε και η ομάδα του «Φοίνικα» διέσωζαν πρόσφυγες και η γυναίκα του με την κόρη του τους περιέθαλπαν.

Το ίδιο κάνουν και φέτος έχοντας μαζί τους μια ομάδα του βελγικού τμήματος των Γιατρών Χωρίς Σύνορα. Μόνο που η κατάσταση έχει καταστεί ακόμη δυσκολότερη, καθώς οι δουλέμποροι ανοίγουν πυρ εναντίον κάθε πλεούμενου που πλησιάζει τη βορειοαφρικανική ακτογραμμή.

Παρά ταύτα ο Αμερικανός εκατομμυριούχος επιμένει. Διευκρινίζει ότι θα σταματούσε τις επιχειρήσεις διάσωσης εάν η Ευρώπη είχε κάτι καλύτερο να προσφέρει, αλλά όπως εκτιμά αυτό δεν πρόκειται να συμβεί σύντομα. Και πιστεύει ότι το σύνολο της ευρωπαϊκής επιχείρησης Mare Nostrum θα μπορούσε να αντικατασταθεί με εξίσου αποτελεσματικές μεθόδους με το 1/3 του σημερινού κόστους.

Λέει ακόμη ότι θα ήθελε να είχε 10 εκατομμύρια δολάρια για να αγοράσει ένα αυστραλέζικο καταμαράν, δύο φορές μεγαλύτερο από τον «Φοίνικα». Το καταμαράν πιάνει ταχύτητα 45 κόμβων, κάτι που σημαίνει ότι μπορεί να ταξιδέψει από τα παράλια της Λιβύης στα ιταλικά σε μόλις 5 ώρες, αλλά προς το παρόν δεν έχει το ποσό αυτό. Συνεχίζει ωστόσο την προσπάθειά του...