Πέδρο Σάντσεθ: αλληλέγγυος με ή χωρίς ευρωπαϊκή στήριξη

«Αυτό το σχέδιο έκτακτης ανάγκης σε απάντηση στον πόλεμο στην Ουκρανία περιλαμβάνει πέντε άξονες μέτρων για την προστασία των πολιτών και των τομέων που έχουν πληγεί περισσότερο, τη δίκαιη κατανομή των συνεπειών του πολέμου και την ελάχιστη διατήρηση της αναπτυξιακής πορείας που έχουμε ξεκινήσει». Με αυτά τα λόγια, ο Ισπανός πρωθυπουργός Πέδρο Σάντσεθ παρουσίασε χθες το σχέδιο οικονομικής ενίσχυσης ύψους 16 δισ. ευρώ το οποίο αναμένεται να εγκριθεί σήμερα από το υπουργικό συμβούλιο και κατόπιν να υποβληθεί στη Βουλή. Η 29η Μαρτίου ήταν η ημερομηνία-ορόσημο που είχε ορίσει η κυβέρνηση για την ούτως ή άλλως συγκεκριμενοποίηση μέτρων ανακούφισης της κοινωνίας από τις οικονομικές συνέπειες του πολέμου. Μια κίνηση στην οποία, όπως είχε προαναγγείλει, θα προέβαινε ακόμα και μονομερώς αν δεν είχε ληφθεί προηγουμένως κοινή απόφαση σε επίπεδο Ευρωπαϊκής Ενωσης.

Οπως γνωρίζουμε, η Ε.Ε. αποφάσισε να παραπέμψει το φλέγον ζήτημα στον Μάη τον... ριγανά. Οχι όμως η Ισπανία και η Πορτογαλία, οι σοσιαλιστικές κυβερνήσεις των οποίων επέμειναν και πέτυχαν να εξαιρεθούν από τους κοινούς (ανύπαρκτους) κανόνες και να προχωρήσουν άμεσα στη λήψη μέτρων για τον έλεγχο των τιμών. Από το πακέτο των 16 δισ. ευρώ που ανακοινώθηκε χθες και θα έχει ισχύ ώς τις 30 Ιουνίου, τα 6 θα έχουν τη μορφή άμεσης βοήθειας μέσω έκτακτων παροχών και φοροελαφρύνσεων. Σε αυτά θα περιλαμβάνεται και η επιδότηση των καυσίμων. Τα υπόλοιπα 10 δισ. θα αφορούν δάνεια με την εγγύηση του Δημοσίου που απευθύνονται κυρίως σε επιχειρήσεις και ελεύθερους επαγγελματίες.

Πιο συγκεκριμένα, τα καύσιμα θα επιδοτούνται με 20 λεπτά ανά λίτρο, εκ των οποίων τα 15 θα χρηματοδοτούνται από το κράτος και τα υπόλοιπα 5 από τις πετρελαϊκές εταιρείες. Την προηγούμενη Πέμπτη, η ισπανική κυβέρνηση είχε ανακοινώσει έναν αντίστοιχο μηχανισμό για τους οδηγούς επαγγελματικών οχημάτων προκειμένου να δώσει τέλος στις πολυήμερες κινητοποιήσεις τους εξαιτίας της αύξησης των τιμών στα καύσιμα. Το νέο μέτρο θα αφορά τους πάντες, ιδιώτες και επαγγελματίες.

Παράλληλα, η Μαδρίτη παρατείνει ώς τις 30 Ιουνίου τις μειώσεις φόρων που έχουν θεσπιστεί από το προηγούμενο καλοκαίρι με στόχο τη μείωση του κόστους της ηλεκτρικής ενέργειας. Επίσης, προβλέπεται παροχή βοήθειας ύψους 362 εκατομμυρίων ευρώ για τον τομέα της γεωργίας, 68 εκατ. ευρώ για την αλιεία και τις ιχθυοκαλλιέργειες και περιορισμός στο 2% της αύξησης των ενοικίων, όπως και αύξηση κατά 15% του ελάχιστου κοινωνικού εισοδήματος που καταβάλλεται στα ευάλωτα νοικοκυριά.

Την «ικανοποίησή» τους για το σχέδιο έκτακτης βοήθειας έναντι των συνεπειών του πολέμου εξέφρασαν οι συγκυβερνώντες του Podemos διά στόματος της γενικής γραμματέως του κόμματος και ταυτόχρονα υπουργού Κοινωνικών Δικαιωμάτων Ιόνε Μπελάρα. Η Μπελάρα παραδέχτηκε ότι στο πακέτο δεν θα περιλαμβάνονται κάποιες από τις προτάσεις του Podemos, όπως η διανομή επιταγής 300 ευρώ για την πληρωμή του ηλεκτρικού ρεύματος σε 19 εκατομμύρια οικογένειες ή η άμεση φορολόγηση στα υπερκέρδη των μεγάλων εταιρειών ηλεκτρισμού. Τόνισε όμως ότι το σχέδιο φέρει τη «σφραγίδα» του κόμματος και απευθυνόμενη προς τα κόμματα που στηρίζουν την κυβέρνηση είπε πως θεωρεί αυτονόητη τη στήριξή τους. «Θα ήταν πολύ δύσκολο για οποιαδήποτε κοινοβουλευτική ομάδα», επισήμανε, «να εξηγήσει γιατί τάσσεται απέναντι σε κάτι που θα φρενάρει ένα από τα σοβαρότερα πλήγματα που έχουμε δεχτεί τα τελευταία χρόνια».

Είναι πολύ νωπή ακόμα η «τραυματική» εμπειρία από την ψηφοφορία για την εργασιακή μεταρρύθμιση, η οποία καταψηφίστηκε από τους συνήθεις συμμάχους της κυβέρνησης και διασώθηκε χάρη στην... κατά λάθος ψήφο ενός βουλευτή από το δεξιό Λαϊκό Κόμμα. Οι ενδοκοινοβουλευτικές συμμαχίες μάλιστα βίωσαν και άλλες κρίσεις τελευταία, αφ’ ενός με την απόφαση του Πέδρο Σάντσεθ για αποστολή όπλων στην Ουκρανία, αφ’ ετέρου με την αποδοχή του καθεστώτος αυτονομίας που προτείνει το Μαρόκο για τη Δυτική Σαχάρα, σε μια μεταστροφή τής μέχρι πρότινος πάγιας θέσης της Ισπανίας για τη διεξαγωγή δημοψηφίσματος σχετικά με την αυτοδιάθεση της περιοχής.

Παρά τους τριγμούς, το Σοσιαλιστικό Κόμμα (PSOE) παραμένει σταθερά πρώτο στην πρόθεση ψήφου με 31,5%, σύμφωνα με την τελευταία δημοσκόπηση του Κέντρου Κοινωνιολογικών Ερευνών (CIS) για τον Μάρτιο.

Ακολουθεί με απόσταση περίπου 8 μονάδων (23,8%) το Λαϊκό Κόμμα (ΡΡ). Στην τρίτη θέση με 15% παραμένει το ακροδεξιό Vox και στην τέταρτη το Podemos (11,8%). Στην ίδια δημοσκόπηση, το 75,5% των Ισπανών δηλώνει πολύ ανήσυχο για τον πόλεμο στην Ουκρανία, αλλά ακόμα πιο ανήσυχο για τις συνέπειες του πολέμου στην τσέπη του, με ποσοστό 84,5%.