Διχασμένη η Ευρώπη για την Ελλάδα

Είναι τρεις γυναίκες που ζουν εδώ και χρόνια στο κέντρο των εξελίξεων. Οι Βρυξέλλες είναι το σπίτι τους, για δύο εξ αυτών τα γραφεία της Ε.Ε. είναι οι καθημερινοί χώροι δράσης τους. Κινούνται ανάμεσα σε ανθρώπους απ’ όλη την Ευρώπη και δικαίως αισθάνονται πως συγκεντρώνουν όλα τα βλέμματα πάνω τους. Τους ζητήσαμε να μας μεταφέρουν το κλίμα που επικρατεί εκεί, τις αντιδράσεις τόσο από συναδέλφους τους όσο και από τους ανθρώπους που συναναστρέφονται στην καθημερινότητά τους

«Αλληλέγγυοι μόνο οι απλοί άνθρωποι»

Η Μαρία Πετρίτση ζει και εργάζεται σε Βέλγιο και Λουξεμβούργο εδώ και 23 χρόνια. Είναι υπάλληλος της Ε.Ε. τα τελευταία 14 χρόνια, ενώ στον ελεύθερο χρόνο της γράφει βιβλία. «Η ελληνική επικαιρότητα, έτσι όπως τη βλέπουν οι Βρυξέλλες, είναι διχασμένη σε δύο τάσεις» μας λέει.

«Συνήθως οι ανώτεροι υπάλληλοι στον χώρο εργασίας μου θεωρούν πως ένας συμβιβασμός είναι το βέλτιστο που μπορεί να εύχεται η Ελλάδα, και μάλιστα χωρίς να θέσει ιδιαίτερους όρους διαπραγμάτευσης. Η πιο διαλλακτική και αλληλέγγυα ομάδα ανθρώπων βρίσκεται συνήθως εκτός αξιωμάτων, θεσμών και οργάνων ή, σε περίπτωση που εντοπίζεται σε κάποιο από αυτά, αφορά ως επί το πλείστον μάλλον μικρομεσαίους υπαλλήλους».

Της ζητάμε να μας δώσει ένα παράδειγμα και μας μεταφέρει έναν διάλογο που είχε με τον ηλικιωμένο Βέλγο φύλακα στην είσοδο του κτιρίου όπου εργάζεται.

- Τι νέα; Θα βγείτε ή θα μείνετε;

- Θα δούμε. Εύχομαι να γίνει το καλύτερο για τον ελληνικό λαό, όπως όλοι μας.

- Οι Ολλανδοί, οι Λιθουανοί, οι Γερμανοί σάς κάνουν τους φίλους, αλλά είναι εναντίον σας, όμως μη λυγίσετε, εμείς ξέρουμε πως η Ελλάδα έχει δίκιο και σας στηρίζουμε.

- Σας ευχαριστώ, και μόνο που το λέτε είναι μεγάλη ενθάρρυνση.

- Καλή σας μέρα, κυρία Ελληνίδα. Προσεύχομαι για τη χώρα σας.

Ωστόσο η Μαρία Πετρίτση συναντά και τους άλλους, τους υψηλόβαθμους εργαζόμενους της Ευρώπης. Οπως μας λέει, χαρακτηριστική ήταν η ατάκα ενός Ισπανού μιλώντας στον διάδρομο με άλλους συναδέλφους του: «Ολική καταστροφή η Ελλάδα. Ετσι και πιάσουν οι εκβιασμοί τους, ετοιμαστείτε να μας κάνει τα ίδια και το Podemos. Ας ελπίσουμε πως θα πάνε όλα καλά και πως θα πάρουν το μάθημά τους». «Φαινόταν να βλέπει την ελληνική επικαιρότητα σαν βίντεο γκέιμ ή σαν κακόγουστο αστείο για τρίτους, που πρέπει να τελειώνει με συνοπτικές διαδικασίες» μας λέει.

«Η Μεσόγειος της κατανόησης»

«Οι Ιταλοί κατανοούν, οι Ισπανοί συμφωνούν και συμπορεύονται, οι Βόρειοι λιγότερο, αλλά ακόμα κι αυτοί ανασηκώνουν τους ώμους με απορία όταν τους ρωτάς ε, τι μπορεί να γίνει;» μας λέει η Μαρίνα Κονταρά, εργαζόμενη στο Βέλγιο 11 χρόνια τώρα.

«Είναι αλήθεια πως τα ΜΜΕ δίνουν τον τόνο σε μια ρητορική όχι απαραίτητα φιλική προς την Ελλάδα -ανεξαρτήτως πολιτικής τοποθέτησης- αλλά η κατάσταση επηρεάζει και τον απλό καθημερινό κόσμο. Δεν είναι πως έγιναν ξαφνικά όλοι οικονομολόγοι ή πολιτικοί αναλυτές, αλλά το θέμα είναι πανταχού παρόν στο Βέλγιο.

»Αν πάλι προσπαθήσεις να κατατάξεις τις αντιδράσεις με βάση την πολιτική τοποθέτηση, το πράγμα γίνεται πιο προβλέψιμο. Οι αριστεροί -ό,τι κι αν σημαίνει αυτό- δηλώνουν την αλληλεγγύη τους χωρίς δισταγμό. Κάποιοι από αυτούς φτάνουν στην ακρότητα να θεωρούν επαναστατική την ελληνική κυβέρνηση. Οι δεξιοί προφανώς δεν βλέπουν το λόγο να πληρώνουν τα δικά μας σπασμένα - και αρνούνται πως αυτά τα σπασμένα δεν είναι δικά μας. Ισως η ατάκα που θα είχε σημασία να κρατήσουμε είναι αυτή μιας Ιταλίδας - σίγουρα όχι αριστερής: “Βάλε όλους αυτούς τους πολιτικούς και τους τεχνοκράτες να ζήσουν την καθημερινότητα του μέσου Ελληνα για μία βδομάδα. Να δούμε μετά τι λύσεις θα προτείνουν”».

«Μεγάλη διαφορά στη νοοτροπία»

Για διαφορά νοοτροπίας στην αντιμετώπιση των πραγμάτων κάνει λόγο η Μαρία Παναγιώτου, επιστημονική σύμβουλος της ευρωβουλευτίνας του ΣΥΡΙΖΑ, Κωνσταντίνας Κούνεβα, η οποία ζει και εργάζεται στις Βρυξέλλες 21 χρόνια τώρα. «Αν εξαιρέσεις την ομάδα της Αριστεράς και ένα κομμάτι από τους σοσιαλιστές, το κλίμα στους υπόλοιπους είναι πολύ αρνητικό για μας. Το μεγαλύτερο θέμα που αντιμετωπίζει η Ελλάδα εδώ είναι το έλλειμμα αξιοπιστίας» μας λέει.

«Νομίζω ότι όλο αυτό οφείλεται στη διαφορετική νοοτροπία, εμείς είμαστε λίγο μαθημένοι να κάνουμε τα πράγματα στο πόδι, εδώ είναι μαθημένοι με διαφορετικό τρόπο προσέγγισης των πραγμάτων, περισσότερο δυτικοευρωπαϊκό. Ενα πράγμα θα σας πω όμως: Η Ε.Ε. είναι πεδίο συναλλαγής όπου ο καθένας μπορεί να προσφέρει και να πάρει πράγματα, αρκεί να λειτουργήσει μέσα στο πλαίσιο της Ευρώπης το οποίο είναι φτιαγμένο έτσι ώστε να κατοχυρώνει τα αποτελέσματα. Με την εμπειρία μου εδώ μπορώ να πω ότι όποιος έρχεται ενημερωμένος για το θέμα του και έχει ουσιαστικά επιχειρήματα μετά το πέρας της διαπραγμάτευσης σίγουρα θα φύγει με το 60-70 % εκείνων που θέλει να πετύχει».

Τη ρωτάμε για τη δική της εκτίμηση των γεγονότων μετά το δημοψήφισμα. «Η πρώτη μου αίσθηση, και το τονίζω αυτό, είναι πως η επιστολή Τσακαλώτου έχει δημιουργήσει ένα κλίμα ουσιαστικής κουβέντας πάνω στο ελληνικό ζήτημα». Η συνομιλία μας τελειώνει ως εξής: «Καλό είναι να θυμόμαστε και τι έχει κάνει η Ε.Ε. στην Ελλάδα όλα αυτά τα χρόνια, πόσα χρήματα έχει δώσει, ανεξαρτήτως του τι τα κάναμε εμείς. Σ’ ένα παγκοσμιοποιημένο περιβάλλον αντιμετωπίστηκαν ζητήματα που κανένα κράτος μόνο του δεν μπορεί ν’ αντιμετωπίσει. Από εκεί και πέρα, στο ανθρώπινο επίπεδο είναι αρκετοί εδώ που κάνουν κριτική στην Ε.Ε. η οποία έχει χάσει τον κοινωνικό της χαρακτήρα, αλλά παράλληλα αναρωτιούνται πώς τους επιτρέψαμε, με τις πολιτικές των προηγούμενων κυβερνήσεων, να φτάσουμε σ’ αυτό το σημείο».