Βαριά ήττα υπέστη το κυβερνών Κόμμα Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης (ΑΚΡ) στις χθεσινές κοινοβουλευτικές εκλογές στην Τουρκία, καθώς ήρθε μεν πρώτο, αλλά έχασε την αυτοδυναμία, ενώ δεν κατόρθωσε επίσης να κατακτήσει τις 330 έδρες που απαιτούνται για να τροποποιηθεί το Σύνταγμα και να αποκτήσει ο πρόεδρος Ταγίπ Ερντογάν αυξημένες αρμοδιότητες.
Μετά από 13 χρόνια διακυβέρνησης και ηγεμονίας, το ΑΚΡ (και με καταμετρημένο το 99,68% των ψήφων) κατρακυλάει από το 49,83% και τις 327 έδρες, που είχε κατακτήσει στις προηγούμενες εκλογές του 2011, στο 40,80% και τις 258 έδρες, ενώ για να έχει την αυτοδυναμία στη Βουλή των 550 εδρών χρειαζόταν 276 έδρες.
Το αποτέλεσμα θεωρείται προσωπικό χαστούκι στον Ερντογάν και την αυταρχική του διακυβέρνηση και είναι μια λαϊκή απάντηση-κόλαφος που ήρθε μετά τα σκάνδαλα, τη διαφθορά, τις διώξεις του Τύπου και των δημοσιογράφων, τη λογοκρισία στο διαδίκτυο, τις σεξιστικές επιθέσεις στις γυναίκες, τις διώξεις των οπαδών του κινήματος Χιζμέτ του φιλελεύθερου και φιλοευρωπαίου ιεροκήρυκα Φετουλάχ Γκιουλέν, τις παραπομπές με βάση τον αντιτρομοκρατικό νόμο δικαστών, εισαγγελέων, αστυνομικών, ακόμη και φιλάθλων, αλλά και την ωμή καταστολή στο Ταξίμ που συγκλόνισε την Τουρκία.
Κερδισμένοι οι Κούρδοι του HDP
Μεγάλος κερδισμένος είναι το φιλοκουρδικό Κόμμα Δημοκρατίας των Λαών, HDP, το οποίο εισέρχεται για πρώτη φορά στην Εθνοσυνέλευση. Το HDP λαμβάνει 13,01% και 79 βουλευτές. Ο χαρισματικός ηγέτης των Κούρδων της Τουρκίας, Σελαχεντίν Ντεμιρτάς, κατόρθωσε να μετατρέψει ένα αμιγώς μειονοτικό κόμμα, αυτό των Κούρδων, σε ένα μέτωπο στο οποίο συμμετέχουν δίπλα στους Κούρδους οι άλλες μειονότητες, οι αλεβήδες, οι χριστιανοί, οι Αρμένιοι, αλλά και η Αριστερά, οι διανοούμενοι, οι υπερασπιστές των κοινωνικών και πολιτικών δικαιωμάτων και πολλοί υποστηρικτές του κοσμικού κράτους.
Στις προηγούμενες εκλογές, οι Κούρδοι είχαν κατέβει ως ανεξάρτητοι γιατί δεν είχαν ελπίδες να ξεπεράσουν το δρακόντειο συνταγματικό όριο του 10% που απαιτείται για την είσοδο ενός κόμματος στην Εθνοσυνέλευση και είχαν συγκεντρώσει μόλις 5,67%, με τους ανεξάρτητους Κούρδους βουλευτές να φτάνουν τους 29. Η συμμετοχή των Κούρδων με μεγάλη κοινοβουλευτική ομάδα στην Εθνοσυνέλευση δίνει ελπίδες για να διευρυνθούν τα δικαιώματά τους και να ολοκληρωθεί η συμφωνία για την ειρήνευση στη νοτιοανατολική Τουρκία.
Ο Σελαχετίν Ντεμιρτάς δήλωσε χθες: «Από αυτή τη στιγμή έχει τελειώσει στην Τουρκία η συζήτηση περί προεδρικού συστήματος και δικτατορίας. Η Τουρκία γύρισε από το χείλος του γκρεμού. Η νίκη αυτή είναι νίκη των καταπιεσμένων, κοινή νίκη της Αριστεράς. Είναι κοινή νίκη όσων λένε ότι οι Κούρδοι πρέπει να ζουν σε αυτή τη χώρα ως έντιμος λαός».
Η συσπείρωση που πέτυχαν οι Κούρδοι ήρθε παρά τις επιθέσεις που δέχτηκαν από παρακρατικούς και εξτρεμιστές κατά τη διάρκεια της προεκλογικής εκστρατείας και την προπαγάνδα του κυβερνητικού κόμματος που ήθελε να τους παρουσιάσει ως «άπιστους» και αντι-ισλαμιστές. Την τελευταία ημέρα της προεκλογικής εκστρατείας, στη μεγάλη συγκέντρωση του HDP στην άτυπη πρωτεύουσα των Κούρδων της Τουρκίας, το Ντιγιάρμπακιρ, εξερράγησαν δύο βόμβες, με αποτέλεσμα να σκοτωθούν δύο άνθρωποι και να τραυματιστούν πάνω από 80.
Το κεμαλικό Ρεπουμπλικανικό Κόμμα του Κεμάλ Κιλιτσντάρογλου παραμένει αξιωματική αντιπολίτευση, καθώς συγκράτησε τις δυνάμεις του και έλαβε 25,02% και 132 βουλευτές έναντι 25,98% και 125 βουλευτές το 2011.
Ανησυχίες προκαλεί η άνοδος της εθνικιστικής Ακροδεξιάς, καθώς το κόμμα των «γκρίζων λύκων» του Ντεβλέτ Μπαχτσελί, MHP, αυξάνει τη δύναμή του από 13,01% σε 16,35% και θα έχει 81 βουλευτές έναντι 52 το 2011.
Τα αποτελέσματα δείχνουν μια Τουρκία χωρισμένη στα τρία, με τον Ερντογάν να κυριαρχεί στην ασιατική ενδοχώρα, τους Ρεπουμπλικανούς να κερδίζουν την πρώτη θέση στα παράλια και τους Κούρδους στις νοτιοανατολικές επαρχίες.
Εκπρόσωπος του AKP δήλωσε στους δημοσιογράφους λίγο πριν από την έκδοση των τελικών αποτελεσμάτων ότι οι επιλογές της κομματικής ηγεσίας είναι είτε μια κυβέρνηση μειοψηφίας είτε προκήρυξη νέων εκλογών.
Τώρα αναμένεται να υπάρξουν διεργασίες μέσα στο AKP, καθώς ο μέχρι σήμερα πρωθυπουργός Αχμέτ Νταβούτογλου είχε δηλώσει στις 9 Μαΐου σε προεκλογική ομιλία στην Αντιόχεια πως θα παραιτηθεί από την ηγεσία του κόμματος αν το ΑΚΡ «δεν έλθει πρώτο και δεν αποκτήσει την αυτοδυναμία». Οι διεργασίες δεν αφορούν μόνο το κατά πόσο θα παραιτηθεί από την ηγεσία ο Νταβούτογλου. Αφορούν και ενδεχόμενες εξελίξεις που θα υπάρξουν αν εντός του κόμματος διαπιστωθεί ότι ήταν επιζήμια τελικά η γραμμή πόλωσης που επέβαλε ουσιαστικά ο Ερντογάν. Το αποτέλεσμα των εκλογών αναμένεται να πυροδοτήσει σημαντικές διεργασίες και αλλαγές στην τουρκική πολιτική σκηνή, σε μια περίοδο που φλέγεται η Μέση Ανατολή και ξαναγράφονται ντε φάκτο τα σύνορα της περιοχής.
Η efsyn.gr θεωρεί αυτονόητο ότι οι αναγνώστες της έχουν το δικαίωμα του σχολιασμού, της κριτικής και της ελεύθερης έκφρασης και επιδιώκει την αμφίδρομη επικοινωνία μαζί τους.
Διευκρινίζουμε όμως ότι δεν θέλουμε ο χώρος σχολιασμού της ιστοσελίδας να μετατραπεί σε μια αρένα απαξίωσης και κανιβαλισμού προσώπων και θεσμών. Για τον λόγο αυτόν δεν δημοσιεύουμε σχόλια ρατσιστικού, υβριστικού, προσβλητικού ή σεξιστικού περιεχομένου. Επίσης, και σύμφωνα με τις αρχές της Εφημερίδας των Συντακτών, διατηρούμε ανοιχτό το μέτωπο απέναντι στον φασισμό και τις ποικίλες εκφράσεις του. Έτσι, επιφυλασσόμαστε του δικαιώματός μας να μην δημοσιεύουμε ανάλογα σχόλια.
Σε όσες περιπτώσεις κρίνουμε αναγκαίο, απαντάμε στα σχόλιά σας, επιδιώκοντας έναν ειλικρινή και καλόπιστο διάλογο.
Η efsyn.gr δεν δημοσιεύει σχόλια γραμμένα σε Greeklish.
Τέλος, τα ενυπόγραφα άρθρα εκφράζουν το συντάκτη τους και δε συμπίπτουν κατ' ανάγκην με την άποψη της εφημερίδας