1 δισ. χωρίζει τις δύο προτάσεις

Δυσεύρετη είναι η χρυσή τομή μεταξύ των δύο σχεδίων (κυβέρνησης και θεσμών), καθώς το δημοσιονομικό κενό που τα χωρίζει ξεπερνάει το 1 δισ. ευρώ, καθιστώντας την πολυπόθητη συμφωνία δύσκολη υπόθεση, η οποία θα απαιτήσει ακόμα πολλές ώρες διαπραγματεύσεων.

Αδιαφορώντας για την εξαθλίωση στην οποία οδήγησαν την πλειονότητα των ελληνικών νοικοκυριών οι μνημονιακές τους πολιτικές, οι δανειστές επιμένουν σε ανάλγητα υφεσιακά μέτρα και στη διάλυση του κοινωνικού ιστού της χώρας.

Η πρόταση που αντιπαρέθεσαν στο ελληνικό σχέδιο προβλέπει αδιακρίτως νέους φόρους με αιχμή την αύξηση του ΦΠΑ, και πολύ σκληρά μέτρα για ασφαλιστικό και εργασιακά. Μόνο η μετάταξη του ηλεκτρικού ρεύματος από τον συντελεστή 13% στο 23% θα επιβαρύνει τους καταναλωτές με τουλάχιστον 400 εκατ. ευρώ!

Επεται συνέχεια με έκτακτες εισφορές, ΕΝΦΙΑ και άλλα πολλά μέτρα καθαρά εισπρακτικού χαρακτήρα.

Ούτε η πρόταση της κυβέρνησης για τις πρόωρες συντάξεις στάθηκε αρκετή για να αναχαιτίσει τις εμμονές των δανειστών στην πλήρη απορρύθμιση της κοινωνικής ασφάλισης (αναλυτικά στη σελ. 36). Τα ίδια και χειρότερα στα εργασιακά, όπου στην ουσία οι δανειστές ζητούν το… κεφάλι των μισθωτών στο πιάτο. Ο λογαριασμός των δανειστών φτάνει τα 3 δισ. ευρώ, ενώ μέτρα 1,9 δισ. ευρώ για το 2015 περιλαμβάνει ο κατάλογος με τις παρεμβάσεις που απέστειλε η κυβέρνηση.

Οι προτάσεις της κυβέρνησης

Οι στόχοι είναι 0,6% για το 2015, 1,5% για το 2016, 2,5% για το 2017, 3,5% για το 2018, 3,5% για το 2019, 3,5% για το 2020, 3,5% για το 2021 και 3,5% για το 2022.

• ΦΠΑ: Προβλέπονται τρεις συντελεστές 6%, 11% και 23%. Στο 6% θα είναι φάρμακα, βιβλία και εισιτήρια θεάτρου. Στο 11% εφημερίδες και περιοδικά, βασικά και φρέσκα τρόφιμα, τα τιμολόγια ρεύματος και νερού, ξενοδοχεία και εστιατόρια. Στο 23% όλα τα υπόλοιπα -το 28% των τροφίμων, μεταξύ των οποίων θαλασσινά (όχι ψάρια), έτοιμα γλυκίσματα και μαρμελάδες, επεξεργασμένο ψωμί και ζυμαρικά, σάντουιτς, προψημένα φαγητά, σοκολάτες, έτοιμες σάλτσες κ.ά. Κατάργηση του ειδικού καθεστώτος για τα νησιά από 1/10/2015.
• Εκτακτη εισφορά: 0,7% για εισοδήματα από 12.001 έως 20.000 ευρώ, 1,4% για εισοδήματα από 20.001 έως 30.000 ευρώ, 2% (από 1,4%) για εισοδήματα από 30.001 έως 50.000 ευρώ, 4% (από 2,1%) για εισοδήματα από 50.001 έως 100.000 ευρώ, 6% (από 2,8%) για εισοδήματα από 100.001 έως 500.000 ευρώ και 8% (από 2,8%) για εισοδήματα από 500.001 ευρώ και πάνω. Προβλέπονται εισπράξεις 220 εκατ. ευρώ.
• Εκτακτη εισφορά σε επιχειρήσεις: συντελεστής 5% για καθαρά κέρδη έως 10 εκατ. ευρώ, 7% για κέρδη από 10 έως 25 εκατ. ευρώ, 10% για καθαρά κέρδη άνω των 25 εκατ. ευρώ. Εισπρακτικός στόχος 1,064 δισ. ευρώ.
• Αύξηση του φόρου πολυτελείας από το 10% στο 13% για Ι.Χ. άνω των 2.500 κυβικών, αεροσκάφη, ελικόπτερα, σκάφη αναψυχής και πισίνες (έσοδα 30 εκατ. ευρώ).
• Φόρος στις τηλεοπτικές διαφημίσεις (100 εκατ. ευρώ).
• Τηλεοπτικές άδειες (120 εκατ. ευρώ)
• Τέλος χρήσης τηλεοπτικών συχνοτήτων (220 εκατ. ευρώ)
• Οφειλή από ανασφάλιστα οχήματα ή αυτά τα οποία δεν έχουν περάσει ΚΤΕΟ (120 εκατ. ευρώ).

• Καμία αναφορά σε «Μικρή ΔΕΗ» και ιδιωτικοποίηση ΑΔΜΗΕ
• Απελευθέρωση αγοράς φυσικού αερίου με νόμο έως τον Οκτώβριο του 2015
• Δέσμευση για εφαρμογή του μοντέλου δημοπρασιών ισχύος τύπου ΝΟΜΕ εντός 9 μηνών
• Νέος μηχανισμός πληρωμής ισχύος για τους ηλεκτροπαραγωγούς για την περίοδο Μαΐου-Οκτωβρίου ύψους 112 εκατ. ευρώ.
• Αποπληρωμή χρεών 200 εκατ. ευρώ του Δημοσίου στη ΔΕΗ μέχρι το τέλος του 2015
• Ανεξαρτησία της ΡΑΕ με βάση την κοινοτική νομοθεσία
• Νέος τρόπος υπολογισμού του ΕΤΜΕΑΡ εντός τριών μηνών από τη συμφωνία
• Νέο πλάνο ανάπτυξης των ΑΠΕ σε συνεργασία με τη γερμανική συμβουλευτική GIZ τον Ιούλιο του 2015

• Πέναλτι 10% κατ’ έτος στις πρόωρες συνταξιοδοτήσεις
• Αύξηση από το 2016 μέχρι και το 2022 κατά 6 μήνες όλων των ειδικών προϋποθέσεων συνταξιοδότησης
• Αύξηση μετά το 2022 κατά 12 μήνες όλων των ειδικών προϋποθέσεων συνταξιοδότησης
• Αμεσα έναρξη διαλόγου για συγχωνεύσεις Ταμείων
• Πάγωμα της ρήτρας μηδενικού ελλείμματος στην επικουρική ασφάλιση και κατάργησή της το 2017
• Πάγωμα των μειώσεων στις κύριες συντάξεις μέσω του νέου τρόπου υπολογισμού με τον ν. 3863/2010 και τον νόμο 3865/2010

• Επανέρχονται οι διαδικασίες συλλογικής διαπραγμάτευσης
• Αυξάνεται σταδιακά ο κατώτατος μισθός
• Επανέρχεται ο θεσμός της Διαιτησίας

Οι προτάσεις των θεσμών

• Ζητούν πρωτογενές πλεόνασμα 1% του ΑΕΠ φέτος (από 3% που προέβλεπε το Μνημόνιο), 2% το 2016, 3% το 2017 και 3,5% του ΑΕΠ το 2018. Για να επιτευχθεί ο στόχος του πρωτογενούς πλεονάσματος ζητούν μέτρα 1,66% του ΑΕΠ (περίπου 3 δισ. ευρώ).

• ΦΠΑ: 11% για τρόφιμα, φάρμακα και ξενοδοχεία, (αύξηση των τιμών κατά 4,22%), και 23% για όλα τα υπόλοιπα αγαθά και υπηρεσίες. (Αυξάνονται κατά 8,84% τιμολόγια ΔΕΚΟ, εισιτήρια μέσων μαζικής μεταφοράς, εφημερίδες, βιβλία, εστίαση, εισιτήρια κ.ά).
• Αύξηση της προκαταβολής φόρου στο 100% για επιχειρήσεις και ελεύθερους επαγγελματίες. Σήμερα οι συντελεστές της προκαταβολής φόρου είναι: 55% για ατομικές επιχειρήσεις - ελεύθερους επαγγελματίες για Ο.Ε. και Ε.Ε.,. 80% για Α.Ε. και ΕΠΕ και 100% για τράπεζες.
• Τέλος στη διακριτική φορολογική μεταχείριση για τους αγρότες και φορολόγηση με τους συντελεστές των ελευθέρων επαγγελματιών.
• Κατάργηση του επιδόματος θέρμανσης για τα νοικοκυριά, της επιστροφής φόρου για το αγροτικό πετρέλαιο. Κατάργηση της προκαταβολής φόρου 26% για τις τριγωνικές συναλλαγές. Σταδιακή αύξηση στις 25.000 ευρώ από 10.000 ευρώ του ορίου για τις επιχειρήσεις που απαλλάσσονται από τον ΦΠΑ.
• Ενσωμάτωση της έκτακτης εισφοράς αλληλεγγύης στη φορολογία εισοδήματος με προοδευτικό τρόπο.
• Αποκλεισμός από τη ρύθμιση ληξιπρόθεσμων οφειλών όσων δεν πληρώνουν τις τρέχουσες φορολογικές υποχρεώσεις τους, καθορισμός ορίου οφειλών για ένταξη στη ρύθμιση και αναθεώρηση του τόκου που βαρύνει τις ρυθμισμένες δόσεις στα επίπεδα της αγοράς.
• Διατήρηση του ΕΝΦΙΑ με διασφάλιση εσόδων ύψους 2,65 δισ. ευρώ για τη διετία 2015-2016 και μείωση του ορίου των 300.000 ευρώ πάνω από το οποίο επιβάλλεται ο συμπληρωματικός φόρος για τα αστικά ακίνητα.
• Μείωση των ορίων προστασίας μισθών και συντάξεων από τις κατασχέσεις. Κατάργηση του ποσοστού 25% και επανεξέταση προς τα κάτω του ακατάσχετου ορίου των 1.500 ευρώ για μισθούς και συντάξεις.

• «Αμετάκλητα βήματα» ιδιωτικοποίησης του ΑΔΜΗΕ και δημιουργία «πλήρως λειτουργικής Μικρής ΔΕΗ», ξεκαθάρισμα των δημόσιων δραστηριοτήτων της ΔΕΗ και ενίσχυση της οικονομικής και ρυθμιστικής ανεξαρτησίας της, αναθεώρηση τιμολογίων ΔΕΗ με βάση το κόστος παραγωγής.
• Εφαρμογή του μοντέλου δημοπρασιών ηλεκτρικής ενέργειας NOME
• Μεταρρύθμιση της αγοράς φυσικού αερίου, αναθεώρηση της φορολογίας στην Ενέργεια.
• Υποστήριξη των ΑΠΕ

• Ισχυρά αντικίνητρα για την αποτροπή της πρόωρης συνταξιοδότησης (εφαρμογή από 1/7/ 2015)
• Πάγωμα των ονομαστικών κατώτατων ορίων συντάξεων έως το 2021 (δηλαδή αναλογική σύνταξη με βάση τις εισφορές και όχι κατώτατος συντάξιμος μισθός 489 ευρώ)
• Σταδιακή κατάργηση του ΕΚΑΣ μέχρι το τέλος του 2016.
• Αύξηση της συμμετοχής των συνταξιούχων στη δαπάνη ιατροφαρμακευτικής περίθαλψης, αύξηση της εισφοράς για υγειονομική περίθαλψη από το 4% στο 6%, θεσμοθέτηση εισφοράς για υγειονομική περίθαλψη και στις επικουρικές συντάξεις.
• Πλήρης εφαρμογή των ασφαλιστικών νόμων 3863/2010, 3865/2010 και 4093/2012 (οδήγησαν σε δραματικές αλλαγές στις συντάξεις, αποσάθρωσαν το ασφαλιστικό σύστημα).
• Ενοποίηση Ταμείων και δημιουργία ενός νέου συστήματος που θα συνδέει τις εισφορές με τις παροχές (που σημαίνει μείωση συντάξεων ή παροχών) από τον Σεπτέμβριο 2015. Για τον ΟΓΑ ζητείται να εναρμονιστούν οι παροχές κατ’ αναλογία με το υπόλοιπο ασφαλιστικό σύστημα.
• Εφαρμογή της ρήτρας μηδενικού ελλείμματος για όλα τα επικουρικά Ταμεία και ενοποίησής τους. Τα ταμεία επικουρικής ασφάλισης θα χρηματοδοτούνται αποκλειστικά από τους ασφαλισμένους (αναδρομική εφαρμογή από την 1/1/ 2015).
• Ενοποίηση των εισφορών στα ταμεία κύριας σύνταξης με βάση τον τρόπο καταβολής στο ΙΚΑ από 1/7/2015.
• Καταβολή βασικής και ανταποδοτικής σύνταξης σε όσους συνταξιοδοτούνται μετά την 30/6/2015 αφού συμπληρώσουν την ηλικία των 67 ετών.

Eργασιακά

• Να μην εφαρμοστούν οι εξαγγελίες για αύξηση κατώτατου μισθού, συλλογικές διαπραγματεύσεις.
• Εναρξη μιας διαδικασίας διαβούλευσης, ανάλογης με αυτή που έγινε για τον καθορισμό του κατώτατου μισθού το 2013 (δηλαδή να καθορίζει τον μισθό ο εκάστοτε υπουργός Εργασίας).
• Διαβούλευση για τις ομαδικές απολύσεις και τις συλλογικές διαπραγματεύσεις.
• Οι αλλαγές στα εργασιακά να ισχύουν μόνο αν έχουν την έγκριση Ε.Ε., ΕΚΤ και ΔΝΤ.

Νέα «εργαλειοθήκη» για αγορές και επαγγέλματα αναζητά η κυβέρνηση

Φιλελευθεροποίηση-απελευθέρωση «κλειστών» αγορών και επαγγελμάτων διά χειρός ΣΥΡΙΖΑ και με αρκετές δόσεις από την κλασική συνταγή ΟΟΣΑ περιλαμβάνει η πρόταση της ελληνικής κυβέρνησης προς τους θεσμούς.

Σε γενικές γραμμές, με βάση και την πρόταση των θεσμών που δόθηκε στη δημοσιότητα, φαίνεται να υπάρχει μεγάλη σύγκλιση απόψεων μεταξύ κυβέρνησης και δανειστών στο κομμάτι της απελευθέρωσης αγορών, με εξαίρεση την ενέργεια σε ό,τι αφορά τη «μικρή ΔΕΗ» και την ιδιωτικοποίηση του ΑΔΜΗΕ.

Μεταξύ άλλων η κυβέρνηση προτείνει :

■ Πώληση των μη υποχρεωτικώς συνταγογραφούμενων φαρμάκων (ΜΗΣΥΦΑ) στα σούπερμάρκετ.

■ Συνολικά 24 προτάσεις της εργαλειοθήκης του ΟΟΣΑ για τα τρόφιμα (π.χ. γιαούρτι, λάδι, κρέας κ.λπ.) και την κατάργηση της εισφοράς 0,2% υπέρ του ΕΛΟΓΑΚ.

■ Απελευθέρωση στη χρήση μικρών τουριστικών λεωφορείων και αναδιάρθρωση της Υπηρεσίας Πολιτικής Αεροπορίας σύμφωνα με την κοινοτική νομοθεσία.

■ Μείωση του ελάχιστου ορίου μίσθωσης τουριστικών κατοικιών στις 30 ημέρες από 2 μήνες και θεσμικό πλαίσιο ενοικιάσεων μέσω διαδικτύου.

■ Ανάθεση στον ΟΟΣΑ νέας «εργαλειοθήκης» για τον ανταγωνισμό στους κλάδους των μέσων μαζικής ενημέρωσης, τραπεζών, χονδρικού εμπορίου, ηλεκτρονικού εμπορίου, μεταποίησης.

■ Μείωση του ποσοστού αμοιβής των συμβολαιογράφων σε 0,8% από 1% σήμερα για ποσά άνω των 120.000 ευρώ.

■ Επανεξέταση των αμοιβών και γεωγραφικών περιορισμών δραστηριοποίησης των δικαστικών επιμελητών και νέα μελέτη για τους όρους άσκησης του συγκεκριμένου επαγγέλματος μέχρι τον Οκτώβριο του 2015.

Συμβιβασμός για τα «κόκκινα» δάνεια

«Επώδυνο συμβιβασμό» στην πρόταση για την επαναφορά της προστασίας από τους πλειστηριασμούς πρώτης κατοικίας έκανε η κυβέρνηση αποδεχόμενη να ισχύσουν τελικά τα κριτήρια του νόμου Χατζηδάκη, που έπαψε να ισχύει στο τέλος του 2014, αλλά προτείνοντας παράλληλα κλιμακωτή μέθοδο καταβολής ελάχιστης δόσης που ευνοεί τους πιο οικονομικά αδύναμους.

Σύμφωνα με την τελική πρόταση, θα προστατεύεται από πλειστηριασμό η πρώτη κατοικία με αντικειμενική αξία έως 200.000 ευρώ με ετήσιο οικογενειακό εισόδημα έως 35.000 ευρώ, αξία κινητής και ακίνητης περιουσίας 270.000 ευρώ εκ των οποίων καταθέσεις και κινητές αξίες είναι έως 15.000 ευρώ. Οι δανειολήπτες θα καταβάλουν υποχρεωτικά μηνιαία δόση ανάλογα με το εισόδημά τους:

● Για ετήσιο εισόδημα έως 5.000 ευρώ η δόση θα ανέρχεται σε ποσοστό 2% του μηνιαίου εισοδήματος ή 8 ευρώ.

● Για ετήσιο εισόδημα έως 10.000 ευρώ η δόση θα ανέρχεται έως 10% του μηνιαίου εισοδήματος. Για τα πρώτα 5.000 ευρώ θα υπολογίζεται ποσοστό 2% και για τα υπόλοιπα 5.000 ευρώ ποσοστό 10%.

Αντιστοίχως θα υπολογίζονται οι δόσεις και για τις υπόλοιπες κλίμακες:

■ Εως 15.000 ευρώ η δόση θα ανέρχεται έως 20% του μηνιαίου εισοδήματος ή σε 133 ευρώ.

■ Για ετήσιο εισόδημα έως 20.000 ευρώ η δόση θα ανέρχεται έως 30% του μηνιαίου εισοδήματος ή σε 258 ευρώ.

■ Για ετήσιο εισόδημα έως 25.000 ευρώ η δόση θα ανέρχεται έως 40% του μηνιαίου εισοδήματος ή σε 425 ευρώ.

■ Για ετήσιο εισόδημα έως 30.000 ευρώ ή δόση θα ανέρχεται έως 50% του μηνιαίου εισοδήματος ή σε 633 ευρώ.

■ Για ετήσιο εισόδημα έως 35.000 ευρώ η δόση θα ανέρχεται έως 60% του μηνιαίου εισοδήματος ή σε 883 ευρώ.

Η ελληνική πρόταση περιλαμβάνει και αλλαγές στον νόμο Κατσέλη στον οποίο θα μπορούν να προσφεύγουν πλέον και μικρές επιχειρήσεις. Προβλέπεται επίσης ίδρυση εξειδικευμένων δικαστηρίων, προτεραιότητα εκδίκασης των υποθέσεων δανειοληπτών που ανήκουν σε ευπαθείς ομάδες, κατάθεση δικαιολογητικών ταυτόχρονα με την αίτηση κλπ.

Για τη διαχείριση των «κόκκινων» επιχειρηματικών δανείων θα εφαρμοστεί ο νόμος Δένδια (4307/2014), ενώ για τα δάνεια των νοικοκυριών ο Κώδικας Δεοντολογίας της Τράπεζας της Ελλάδας και ειδική επιτροπή που θα μελετήσει τις λεπτομέρειες ίδρυσης δημόσιου φορέα. Αλλαγές προβλέπεται να γίνουν και στον πτωχευτικό κώδικα των επιχειρήσεων έως τον Οκτώβριο του 2015, όπου μεταξύ άλλων θα αλλάξει η κατανομή του πίνακα πιστωτών.

Οι προτάσεις για τη Δημόσια Διοίκηση

Διαμετρικά αντίθετες οι προτάσεις ελληνικής πλευράς και δανειστών για τη Δημόσια Διοίκηση. Σε σκληρή κατεύθυνση το κείμενο από πλευράς εξωτερικού. Μειώσεις μισθών μέσω νέου Ενιαίου Μισθολογίου συμπεραίνονται από το αίτημα για «αποσυμπίεση» της κατανομής των μισθολογικών κλιμακίων «σε δύο κατευθύνσεις» και σύνδεση μισθών με την ικανότητα, την απόδοση και τη θέση ευθύνης του υπαλλήλου. Ζητείται επίσης «πλαφόν» στο μισθολογικό κόστος και η διασφάλιση φθίνουσας πορείας των μισθολογικών δαπανών, ως ποσοστό του ΑΕΠ, έως το 2019.

Η ελληνική πρόταση για το Ενιαίο Μισθολόγιο υπογραμμίζει ότι δεν θα σημειωθούν περαιτέρω μειώσεις στους μισθούς του Δημοσίου. Οι περαιτέρω γενικές αρχές που διέπουν την ελληνική πρόταση για τα μισθολογικά του Δημοσίου είναι: Ιση αμοιβή για ίση εργασία. Αποκατάσταση της ωρίμανσης από το β΄ εξάμηνο του 2016. Εφαρμογή του κανόνα προσλήψεων 1:2 για το 2016, με το 70% των νέων προσλήψεων να αφορά αποφοίτους Πανεπιστημίου. Σύνδεση βαθμολόγησης με θέσεις ευθύνης. Επιπλέον το ελληνικό κείμενο συμπληρώνεται, μεταξύ άλλων, από πρωτοβουλίες όπως: εφαρμογή του νόμου για την επιλογή προϊσταμένων και αξιολόγηση προσωπικού. Μόνιμη μορφή στο υφιστάμενο (πιλοτικό σήμερα) πρόγραμμα κινητικότητας. Εφαρμογή του νόμου για μη μισθολογικές παροχές. Επέκταση της ηλεκτρονικής διακυβέρνησης σε όλο το Δημόσιο, με αποτέλεσμα εξοικονόμηση ύψους 20%.  Στέργιος Ζιαμπάκας