Οι δύο όψεις της μετανάστευσης

«Ερχονται οι ξένοι και θα μας φάνε. Θα αλλοιώσουν τον πολιτισμό μας, τη θρησκεία μας. Σε λίγο θα είμαστε μειονότητα μέσα στην ίδια μας την πατρίδα». Αυτά είναι μερικά από τα πιο συνηθισμένα επιχειρήματα υπερπατριωτών και ακροδεξιών.

Οσο «φωνακλάδικα» κι αν είναι όμως, ίσως τελικά να μη συναντούν την απήχηση που φαντάζονται οι εμπνευστές τους. Και όχι μόνο στην Ελλάδα, αλλά και αλλού.

Αυτό τουλάχιστον δείχνει έρευνα που διεξήγαγε σε 14 χώρες της Ε.Ε. το YouGov για λογαριασμό του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Διεθνών Σχέσεων (European Council on Foreign Relations /ECFR).

Σύμφωνα με τα αποτελέσματα της έρευνας που δημοσίευσαν χθες ταυτόχρονα έξι μεγάλες ευρωπαϊκές εφημερίδες, η βρετανική Guardian, η γαλλική Le Monde, η γερμανική Suddeutsche Zeitung, η ιταλική La Stampa, η ισπανική La Vanguardia και η πολωνική Gazeta Wyborcza, οι κάτοικοι στις χώρες της Ανατολικής και Νότιας Ευρώπης ανησυχούν περισσότερο για την έξοδο των δικών τους ανθρώπων, παρά για την είσοδο των μεταναστών.

Σε αντίθεση με τις χώρες της Βόρειας και Δυτικής Ευρώπης, όπου η εισροή μεταναστών αποτελεί μείζον αντικείμενο προβληματισμού.

Στόχος της έρευνας, στην οποία συμμετείχαν συνολικά σχεδόν 50.000 άτομα, ήταν να καταδείξει τα ζητήματα που ανησυχούν περισσότερο τους πολίτες, εν όψει των ευρωεκλογών.

Και μολονότι το μεταναστευτικό και προσφυγικό ζήτημα είναι από τα κυρίαρχα στον δημόσιο λόγο στην Ε.Ε. τα τελευταία χρόνια, υπάρχουν άλλα που απασχολούν εξίσου ή και περισσότερο τους πολίτες, όπως η οικονομία, η διαφθορά, ο εθνικισμός, η τρομοκρατία και η κλιματική αλλαγή.

Για να επιστρέψουμε στο μεταναστευτικό ζήτημα, το 20% του συνόλου των ερωτηθέντων δηλώνει ότι το απασχολεί περισσότερο η εξωτερική μετανάστευση και το 32% η άφιξη των μεταναστών.

Τα ποσοστά όμως μεταβάλλονται, ανάλογα με τη γεωγραφική κατανομή. Οι Ευρωπαίοι, λοιπόν, που ανησυχούν περισσότερο για τη φυγή των συμπατριωτών τους στο εξωτερικό είναι κατά σειρά οι Ρουμάνοι, οι Ούγγροι, οι Ισπανοί, οι Ιταλοί, οι Πολωνοί και οι Ελληνες. Αυτοί δηλαδή που είδαν τον πληθυσμό τους να μειώνεται ανησυχητικά κατά την τελευταία δεκαετία της οικονομικής κρίσης.

Το περιβάλλον

Στη χώρα μας, συγκεκριμένα, το 28% των ερωτηθέντων ανησυχεί κυρίως για την εξωτερική μετανάστευση, μόλις το 7% κυρίως για την είσοδο μεταναστών, ενώ το 54% ανησυχεί και για τα δύο.

Είναι μάλιστα τόσο έντονη η ανησυχία Ισπανών, Ελλήνων και Ιταλών (με αυτή τη σειρά) για τη φυγή των δικών τους, ώστε πιστεύουν ότι θα έπρεπε να απαγορεύεται η μετεγκατάσταση στο εξωτερικό για μεγάλα χρονικά διαστήματα σε ποσοστά άνω του 50%.

Αντίθετα, οι εύποροι Ολλανδοί, Δανοί, Σουηδοί και Φινλανδοί προβληματίζονται περισσότερο με την άφιξη μεταναστών.

Μείζον ζήτημα για τη συντριπτική πλειονότητα των Ευρωπαίων είναι το περιβάλλον.

Οι περισσότεροι υποστηρίζουν ότι η προστασία του είναι πιο σημαντική από την ανάπτυξη, με πρωταθλητές τους Δανούς, τους Ελληνες, τους Ρουμάνους, τους Ούγγρους και τους Πολωνούς.

Πολύ σημαντικό πρόβλημα -σε ποσοστό άνω του 50%- θεωρούν τη διαφθορά οι Ούγγροι, οι Ιταλοί, οι Πολωνοί, οι Ρουμάνοι, οι Ισπανοί, οι Ελληνες και οι Σλοβάκοι.

Η δε οικονομία αναδείχθηκε ως το μεγαλύτερο αντικείμενο ανησυχίας για τους πολίτες σε τρεις χώρες: Ιταλία, Ρουμανία και Ελλάδα. Τυχαίο;