Πόσοι ακόμη αθώοι νεκροί;

Ο γενικός εισαγγελέας της Νέας Υόρκης ζήτησε επίσημη εξουσιοδότηση προκειμένου να ερευνήσει όλα τα περιστατικά θανατηφόρας αστυνομικής βίας κατά άοπλων πολιτών στην επικράτειά του, επισημαίνοντας τη «βαθιά κρίση εμπιστοσύνης» της κοινής γνώμης προς το αμερικανικό δικαστικό σύστημα

«Ζητώ από όλους να μην προβούν σε βιαστικά συμπεράσματα και να αφήσουν την έρευνα να ολοκληρωθεί». Ανήσυχος ότι το ξέσπασμα οργής κατά της αστυνομικής βίας ενάντια στις μειονότητες θα εξαπλωθεί και στη δική του κομητεία, το Οραντζ της Φλόριντα, ο μαύρος σερίφης Τζέρι Ντέμινγκς προσπάθησε χθες να αμβλύνει τις εντυπώσεις για τον σοβαρό τραυματισμό που υπέστη από τα πυρά του λευκού αρχιφύλακα Ρόμπερτ Μακ Κάρθι ο άοπλος Αφροαμερικανός Σέντρικ Μπαρτί τη νύχτα της Δευτέρας.

Η ιστορία μοιάζει να επαναλαμβάνεται ξανά και ξανά: αυτόπτες μάρτυρες λένε ότι ο 28χρονος κι ο συνεργός του, που εντοπίστηκαν μέσα σε κλεμμένο αυτοκίνητο, είχαν σηκώσει τα χέρια ψηλά, αλλά ο αρχιφύλακας τους πυροβόλησε τρεις φορές, με τη μία σφαίρα να πετυχαίνει τον άοπλο νεαρό που νοσηλεύεται σε κρίσιμη κατάσταση. Ο συνεργός του συνελήφθη σώος. Οι μαρτυρίες αντικρούουν την εκδοχή του Μακ Κάρθι ότι φοβήθηκε για την ασφάλειά του, επειδή ο Μπαρτί δεν υπάκουσε στις εντολές του και έκανε «ύποπτες κινήσεις». Στον αρχιφύλακα έχουν ανατεθεί πλέον διοικητικά καθήκοντα, ενώ βρίσκεται σε εξέλιξη εσωτερική αστυνομική έρευνα εναντίον του.

Με πάγιο αίτημα την απονομή δικαιοσύνης, οι καθημερινές κινητοποιήσεις πολιτών σε Νέα Υόρκη και Καλιφόρνια δεν λένε να καταλαγιάσουν. Στο Μπέρκλεϊ, έδρα του ομώνυμου πανεπιστημίου-προπύργιου προοδευτικότητας και ελευθεροφροσύνης από τη δεκαετία του 1960, οι δυνάμεις ασφαλείας συνέλαβαν το βράδυ της Δευτέρας 159 άτομα, που επιχείρησαν να διακόψουν την κυκλοφορία αυτοκινήτων και τρένων μπλοκάροντας κεντρικό αυτοκινητόδρομο και σιδηροδρομικές ράγες. Στο δε Φίνιξ, οι κάτοικοι βγήκαν και πάλι στους δρόμους, ζητώντας επιτακτικά από την τοπική αστυνομία να δώσει στη δημοσιότητα το όνομα του λευκού αστυφύλακα, που πυροβόλησε και σκότωσε την περασμένη εβδομάδα τον 34χρονο άοπλο μαύρο Ρουμέιν Μπρίσμπον, ύποπτο για εμπόριο ναρκωτικών.

Κι ενώ φουντώνει η αμφισβήτηση για τη δικαιοδοσία, τη σύνθεση και την αμεροληψία των σωμάτων ενόρκων, που αντί δικαστηρίων απαλλάσσουν τον έναν μετά τον άλλο λευκούς αστυνομικούς, υπεύθυνους για θανάτους Αφροαμερικανών, όπως ο Μάικλ Μπράουν και ο Ερικ Γκάρνερ, ο γενικός εισαγγελέας της Νέας Υόρκης, Ερικ Σνάιντερμαν, ζήτησε επίσημη εξουσιοδότηση από τον κυβερνήτη της Πολιτείας προκειμένου να ερευνήσει όλα τα περιστατικά θανατηφόρας αστυνομικής βίας κατά άοπλων πολιτών στην επικράτειά του, επισημαίνοντας τη «βαθιά κρίση εμπιστοσύνης» της κοινής γνώμης προς το αμερικανικό δικαστικό σύστημα.

Επιχειρώντας να εκτονώσει το εκρηκτικό κλίμα και να θέσει νέα -μη δεσμευτικά όμως- πρότυπα στις τοπικές και πολιτειακές αρχές επιβολής του νόμου και της τάξης, ο απερχόμενος μαύρος υπουργός Δικαιοσύνης Ερικ Χόλντερ εγκαινίασε νέους κανόνες, που θα διέπουν εφεξής τους ελέγχους σε πολίτες των ομοσπονδιακών υπηρεσιών ασφαλείας, συμπεριλαμβανομένου και του FBI. Αυτός ο «οδικός χάρτης» διευρύνει την απαγόρευση ελέγχων με βάση πλέον όχι μόνο τα φυλετικά χαρακτηριστικά (racial profiling), αλλά τη θρησκεία, την εθνική καταγωγή, το φύλο και τον σεξουαλικό προσανατολισμό, εξαιρώντας ωστόσο τους ελέγχους στα σύνορα και τα αεροδρόμια – μια κρίσιμη παράλειψη που δεν δίνει λύση στο πρόβλημα, υποστηρίζουν οργανώσεις υπέρ των πολιτικών ελευθεριών και δικαιωμάτων στις ΗΠΑ.