Μη αιρετός πρωθυπουργός ειδικών αποστολών

Ο 59χρονος μεγαλοτραπεζίτης Μαρκ Κάρνι, τον οποίο το κεντρώο Φιλελεύθερο Κόμμα του Καναδά εξέλεξε αρχηγό και διάδοχο του Τζάστιν Τριντό στην πρωθυπουργία, έρχεται από τις πιο βαθιές μήτρες του καπιταλισμού. Με σπουδές και στις δύο πλευρές του Ατλαντικού, στο Χάρβαρντ και στην Οξφόρδη, ξεκίνησε την καριέρα του ως στέλεχος της Goldman Sachs επί 13 χρόνια (1990-2003). Μέσα στη διεθνή κρίση που ξέσπασε το 2008 με αφορμή την πτώχευση της Lehman Brothers, ανέλαβε πρώτα το τιμόνι της Κεντρικής Τράπεζας του Καναδά και κατόπιν (πρωτοφανές για μη Βρετανό) το τιμόνι της Κεντρικής Τράπεζας της Αγγλίας.

Με τη φήμη του ψύχραιμου στα δύσκολα και με τα έσοδά του στα ύψη από επιχειρηματικές δραστηριότητες, ο Κάρνι αρνιόταν πεισματικά να μπει στην πολιτική. «Δεν πάω καλύτερα να δουλέψω κλόουν σε τσίρκο;» είχε απαντήσει ειρωνικά σε σχετική ερώτηση δημοσιογράφου το 2012.

Τώρα κάνει στροφή 180 μοιρών. Ο βασικός λόγος είναι ένας: ο Ντόναλντ Τραμπ. Τα περίπου 150.000 μέλη του Φιλελεύθερου Κόμματος τον υπερψήφισαν σε ποσοστό 85,9%.

Αλλά και ένα ικανό τμήμα της καναδικής κοινωνίας, όπως δείχνουν οι δημοσκοπήσεις, ελπίζει ότι αυτός ο τεχνοκράτης, που δεν έχει ασκήσει κυβερνητική εξουσία, που δεν είναι καν βουλευτής, θα υψώσει το ανάστημά του απέναντι στον Αμερικανό πρόεδρο. Τον Ρεπουμπλικανό ηγέτη που κήρυξε εμπορικό πόλεμο στον Καναδά διακηρύσσοντας μάλιστα ότι θα τον έβλεπε ως «την 51η Πολιτεία των ΗΠΑ».

Αμερική-χωνευτήρι, Καναδάς-μωσαϊκό

Μη αιρετός πρωθυπουργός ειδικών αποστολών είναι ο Κάρνι. Η ανάσχεση του Τραμπ, με τον οποίο έχει επανειλημμένα συναντηθεί σε διεθνή fora όπως το G20, είναι η μία αποστολή του. Η άλλη είναι να οδηγήσει τον Καναδά σε πρόωρες εκλογές από... τώρα (δηλαδή τον Απρίλιο) έως το αργότερο τον Οκτώβριο. Ο ίδιος θα είναι υποψήφιος πρωθυπουργός. Το κόμμα του παρουσιάζει δημοσκοπική υποχώρηση, αλλά το προπορευόμενο δεξιό Συντηρητικό Κόμμα δεν θα εξασφάλιζε αυτοδυναμία αν γίνονταν σήμερα εκλογές.

«Ο Τραμπ επιτίθεται στους εργαζόμενους, στις οικογένειες, στις επιχειρήσεις μας. Δεν μπορούμε να τον αφήσουμε να τα καταφέρει. Η κυβέρνησή μου θα διατηρήσει τους τελωνειακούς δασμούς μέχρι οι Αμερικανοί να μας δείξουν σεβασμό» είπε απευθυνόμενος στα στελέχη του κόμματός του. Εθεσε μάλιστα και ζητήματα πολιτισμού, λέγοντας ότι «οι Αμερικανοί θέλουν τους φυσικούς μας πόρους, το νερό μας, τη γη μας, τη χώρα μας. Αν τα καταφέρουν, θα καταστρέψουν τον τρόπο ζωής μας. Η Αμερική είναι χωνευτήρι, ενώ ο Καναδάς είναι μωσαϊκό. Ο Καναδάς δεν γίνει ποτέ τμήμα της επικράτειας των ΗΠΑ».

Πράσινη ανάπτυξη και σκοτεινή σελίδα

Η πράσινη ανάπτυξη συνιστά μία από τις εμμονές του τραπεζίτη Κάρνι. Συχνά αναπαράγονται στο Διαδίκτυο αποσπάσματα ομιλίας του, το 2015, όπου κατακεραύνωσε κοντόθωρους πολιτικούς και μάνατζερ πολυεθνικών οι οποίοι «δεν θέλουν να δουν πέρα από λίγα χρόνια μπροστά» –αυτό που ο ίδιος αποκαλεί «η τραγωδία του ορίζοντα».

Στο τελευταίο βιβλίο του, το ευπώλητο «Value(s)» («Αξία και αξίες»), κάνει ένα βήμα παραπέρα κατηγορώντας τους φορείς του χρηματοπιστωτικού καπιταλισμού ότι «έχουν χάσει την επαφή τους με τις ανάγκες της κοινωνίας». Πολλοί θυμούνται επίσης ότι αυτός ο πιστός υπηρέτης του συστήματος το 2011 είχε εκφραστεί θετικά για το κίνημα Occupy Wall Street. Επί προσωπικού, μια σκοτεινή σελίδα μέχρι τώρα ήταν η εμμονή του να μη δημοσιεύει αναλυτικά τα περιουσιακά του στοιχεία. «Θα τα δημοσιεύσει μόλις αναλάβει την πρωθυπουργία» ανακοίνωσαν συνεργάτες του, κάτι που συνιστά πάντως υποχρέωση καθώς ο Καναδός πρωθυπουργός είναι υποχρεωμένος να υποβάλει δήλωση «πόθεν έσχες».