Αρχίζει το μεγάλο «ξεκαθάρισμα»

Η ώρα της πολιτικής αλήθειας σε μια κρίσιμη εκλογική χρονιά έφτασε στις πολωμένες ΗΠΑ. Κατ’ αρχάς για τους Ρεπουμπλικανικούς που αρχίζουν σήμερα τον γύρο των προκριματικών εκλογών για το κομματικό χρίσμα από την παγωμένη Αϊόβα. Στη μεσοδυτική αγροτική Πολιτεία με τα 3,2 εκατομμύρια κατοίκους -κυρίως λευκούς, συντηρητικούς ευαγγελιστές- οι εγγεγραμμένοι Ρεπουμπλικανοί ψηφοφόροι δεν ξεπερνούν τις 750.000. Καταγράφεται ωστόσο όλο και πιο δεξιά στροφή από την εποχή της προεδρίας του Ντόναλντ Τραμπ.

Παρά τις 91 κατηγορίες που τον βαρύνουν σε τέσσερις διαφορετικές νομικές υποθέσεις, η τελευταία προεκλογική δημοσκόπηση στην Αϊόβα έδειξε ότι ο τέως και επίδοξος επόμενος πρόεδρος των ΗΠΑ διατηρεί μεγάλο προβάδισμα έναντι των εσωκομματικών αντιπάλων του. Αν και μειωμένο κατά 3 ποσοστιαίες μονάδες σε σχέση με τον Δεκέμβριο, το ποσοστό του προβλέπεται στο 48% έναντι 20% για την πρώην κυβερνήτη της Νότιας Καρολίνας, Νίκι Χέιλι, και 16% για τον κυβερνήτη της Φλόριντα, Ρον ΝτεΣάντις.

«Αγνωστος Χ» της διαδικασίας έχει αναδειχτεί η σφοδρή κακοκαιρία που πλήττει την Αϊόβα, ακυρώνοντας πολλές προεκλογικές συγκεντρώσεις και θέτοντας εν αμφιβόλω τη συμμετοχή στις κάλπες. Αυτή συνήθως δεν ξεπερνά το 20% στις προκριματικές εκλογές των Ρεπουμπλικανών στην Πολιτεία. Αναμένεται ωστόσο αυτή τη φορά να είναι αισθητά μικρότερη, καθώς οι ηλικιωμένοι -«ραχοκοκαλιά» της πολιτειακής εκλογικής βάσης- θα δυσκολευτούν να πάνε μέχρι τις κάλπες υπό συνθήκες παγετού και θερμοκρασίες στους μείον 28 βαθμούς Κελσίου.

Η μειωμένη προσέλευση κινδυνεύει να κάνει ακόμη πιο αμφιλεγόμενη την αναμέτρηση στην Αϊόβα, εξ αρχής βαλλόμενη ως μη αντιπροσωπευτική για να δώσει τον τόνο σε μια πανεθνική εκλογική διαδικασία. «Πρέπει να βγείτε από τα σπίτια σας» ήταν το μήνυμα του 77χρονου Τραμπ στους υποστηρικτές του. «Είναι πάρα πολύ σημαντικό να στείλουμε ένα μήνυμα για τον Νοέμβριο». Εχοντας πλέον μετατρέψει τις ανοιχτές νομικές υποθέσεις του και τα αμερικανικά δικαστήρια σε μέρος της προεκλογικής εκστρατείας του, οι εκλογές στην Αϊόβα προδιαγράφονται για τον ίδιο ως «περίπατος». Εφόσον διατηρήσει το άνετο προβάδισμα, η υποψηφιότητά του θα αποκτήσει ακόμη μεγαλύτερη ώθηση.

Οι επόμενες εσωκομματικές προκριματικές θα γίνουν 23 Ιανουαρίου στο Νιου Χαμσάιρ. Στο «περίμενε» είναι άπαντες εν τω μεταξύ για την απόφαση του -ελεγχόμενου από τους υπερσυντηρητικούς- Ανώτατου Δικαστηρίου των ΗΠΑ ως προς το εάν ο Τραμπ μπορεί να είναι υποψήφιος στις προκριματικές εκλογές στο Κολοράντο και στο Μέιν. Απτόητος πάντως ο ίδιος, κάνει εκστρατεία σαν να είναι εν ενεργεία πρόεδρος. Εως τώρα δεν συμμετέχει καν στα ντιμπέιτ των Ρεπουμπλικανών υποψήφιων. Σε πανεθνικό επίπεδο ο μέσος όρος των δημοσκοπήσεων δείχνει ότι συγκεντρώνει το 60,4% της προτίμησης των ψηφοφόρων του κόμματος, έναντι 12,1% που έχει ο ΝτεΣάντις, 11,7% η Χέιλι και 4,3% ο ινδικής καταγωγής πολυεκατομμυριούχος Βιβέκ Ραμασουάμι.

Πολλά θα κριθούν στη «Σούπερ Τρίτη», στις 5 Μαρτίου, οπότε θα διεξαχθούν ψηφοφορίες σε ένα πλήθος αμερικανικών Πολιτειών. Μέχρι τότε θα έχει ζεσταθεί το «παιχνίδι» των προκριματικών και στους -διχασμένους από την πολιτική Μπάιντεν και δη στη Μέση Ανατολή- Δημοκρατικούς.

Εχοντας υποβαθμίσει, χρονικά και μη, τη διαδικασία στην Αϊόβα -όπου η ψηφοφορία αρχίζει στις 23 του μήνα, αλλά θα συνεχιστεί μέσω ταχυδρομείου μέχρι τον Μάρτιο- αρχίζουν τις δικές τους προκριματικές στις 3 Φεβρουαρίου από τη Νότια Καρολίνα. Αν και ο 81χρονος Αμερικανός πρόεδρος κατεβαίνει στις εσωκομματικές κάλπες χωρίς ουσιαστικό αντίπαλο, η δυσαρέσκεια ξεχειλίζει. Νέα δημοσκόπηση των ABC News/Ipsos δείχνει ότι η δημοτικότητα του Τζο Μπάιντεν είναι μόλις στο 33%, χαμηλό ποσοστό για εν ενεργεία πρόεδρο την τελευταία 15ετία.

Σε κάθε περίπτωση η προοπτική μιας επανάληψης της αναμέτρησης του 2020 μεταξύ Μπάιντεν και Τραμπ ουδόλως ενθουσιάζει τους Αμερικανούς. Σε δημοσκόπηση των Reuters/Ipsos αμφότεροι συγκεντρώνουν την προτίμηση του 35% των ερωτηθέντων Αμερικανών. Σχεδόν το ένα τρίτο δήλωσε ότι εάν γίνονταν τώρα οι προεδρικές εκλογές δεν θα ψήφιζαν κανέναν από τους δύο. Το ενδιαφέρον για τρίτους υποψήφιους παραμένει ως εκ τούτου ζωηρό...