Από υποσχέσεις άλλο τίποτα

Σχέδιο δράσης 800 σημείων (!) για την αύξηση του διεθνούς ΑΕΠ κατά 2 τρισ. δολάρια έως το 2018 εξήγγειλαν οι ισχυροί του πλανήτη, ενώ υποσχέθηκαν να επιλύσουν όλα τα προβλήματα του πλανήτη, φευ χωρίς ποσοτικο-ποιημένους στόχους και χωρίς να βάλουν το χέρι στην τσέπη.

Μόνο... γαμπρό στην Ευτυχία δεν έταξαν ότι θα βρουν οι ηγέτες του G20. Στο κοινό ανακοινωθέν που εξέδωσαν χθες, αμέσως μετά το πέρας της συνόδου κορυφής στο Μπρισμπέιν, οι ηγέτες των 20 ισχυρότερων του πλανήτη -που αντιπροσωπεύουν το 85% του παγκόσμιου ΑΕΠ- υποσχέθηκαν ούτε λίγο ούτε πολύ ότι:

1. Στα επόμενα 4 χρόνια θα αναπτύξουν ένα σχέδιο δράσης 800 σημείων που, αν υλοποιηθεί πλήρως θα ενισχύσει το μέγεθος της διεθνούς οικονομίας κατά 2 τρισ. δολάρια, ή 2,1%, και θα δημιουργήσει εκατομμύρια θέσεις εργασίας.

2. Θα παρέμβουν με αποφασιστικότητα κατά της κλιματικής αλλαγής.

3. Θα καταστήσουν τις τράπεζες ασφαλέστερες.

4. Θα εκσυγχρονίσουν τις υποδομές.

5. Θα τσακίσουν τη φοροαποφυγή.

6. Θα πολεμήσουν με αποφασιστικότητα τον ιό Εμπολα.

Μικρό καλάθι

Ομως, παρά την επισήμανση ότι η εφαρμογή μεγάλου μέρους αυτών των δεσμεύσεων θα εποπτεύεται από το ΔΝΤ και τον ΟΟΣΑ, ελάχιστοι παρατηρητές της συνόδου πιστεύουν ότι όλα αυτά θα υλοποιηθούν. Είναι γνωστό άλλωστε ότι τέτοιου είδους δεσμεύσεις σε τέτοιου είδους συνόδους ξεχνιούνται πολύ γρήγορα, σχεδόν από το αεροπλάνο της επιστροφής. Μια γρήγορη ματιά στο ανακοινωθέν του Μπρισμπέιν δείχνει μεταξύ άλλων ότι:

* Οι ηγέτες του G20 δεσμεύτηκαν για την αντιμετώπιση της αλλαγής του κλίματος, αλλά δεν υπέγραψαν αριθμητικούς στόχους για την περικοπή των αερίων ρύπων.

* Υποσχέθηκαν, αλλά δεν έβαλαν το χέρι στην τσέπη για την αντιμετώπιση του Εμπολα.

* Οι δράσεις για την τόνωση της οικονομίας και της απασχόλησης δεν είναι σίγουρο ότι θα υλοποιηθούν.

* Η αντίληψη ότι το πρόβλημα των συστημικών τραπεζών λύθηκε αποτελεί εφησυχασμό.

* Η αδυναμία λήψης μιας απόφασης για διαφάνεια στο ιδιοκτησιακό καθεστώς των επιχειρήσεων αποτελεί ήττα στη μάχη κατά της φοροαποφυγής. Για το επίμαχο τον τελευταίο καιρό θέμα, οι ηγέτες υποσχέθηκαν ότι στη διάρκεια του 2015 θα έχουν ολοκληρώσει τον εκσυγχρονισμό των διεθνών φορολογικών κανόνων για την αντιμετώπιση της μεταφοράς κερδών και της φοροαποφυγής των επιχειρήσεων. Στο ανακοινωθέν τους επικυρώνουν την αρχή ότι «τα κέρδη θα πρέπει να φορολογούνται εκεί όπου η οικονομική δραστηριότητα τα παράγει». Ωστόσο, η αυτόματη ανταλλαγή πληροφοριών θα αρχίσει να ρέει από τις τράπεζες προς τις φορολογικές αρχές, αν όλα πάνε καλά, προς τα τέλη του 2018.

Ετσι, μια σειρά από ΜΚΟ που μάχονται κατά της φτώχειας στις αναπτυσσόμενες χώρες διέγνωσαν υποκρισία στο ανακοινωθέν του G20 και έσπευσαν να το καυτηριάσουν. Η Action Aid τόνισε ότι οι χώρες του G20 ενδιαφέρονται για την αύξηση των δικών τους φορολογικών εσόδων, παρά να βάλουν ένα τέλος στη συνεχιζόμενη λεηλασία των αναπτυσσόμενων χωρών.

Η Οxfam επισήμανε ότι όλα όσα έπεσαν στο τραπέζι δεν είναι αρκετά, για να σταματήσει η απομύζηση των φτωχών χωρών και έκανε έκκληση για διεθνή σύνοδο φορολογικών ζητημάτων, στην οποία θα έχουν λόγο και οι αναπτυσσόμενες χώρες.

«Είναι άδικο ο φορολογικός παράδεισος του Λουξεμβούργου να έχει θέση στο τραπέζι των συζητήσεων, και να μην έχει η Σιέρα Λεόνε, όπου ο Εμπολα μαίνεται και τα φορολογικά κίνητρα έξι πολυεθνικών εταιρειών είναι οκταπλάσια των κρατικών δαπανών για την υγεία», τόνισε η εκτελεστική διευθύντρια της οργάνωσης.

Στο ίδιο μήκος κύματος, η ONE κατήγγειλε ότι η Αυστραλία παρέλειψε από το κοινό ανακοινωθέν δέσμευση για διαφάνεια στις εταιρείες εξόρυξης και ειδικά για τις πληρωμές τους προς τις κυβερνήσεις των αναπτυσσόμενων χωρών. Ο Αυστραλός βουλευτής Τέρι Μπάτλερ παρατήρησε επίσης ότι στο κοινό ανακοινωθέν δεν υπήρχε αναφορά των εννοιών «φοροαποφυγή και επιθετικός φορολογικός σχεδιασμός», αλλά μόνο για «επιζήμιες φορολογικές πρακτικές». Οι όροι αυτοί υπήρχαν σε σχετικές διεθνείς συναντήσεις πέρυσι και ο βουλευτής εξέφρασε την ελπίδα ότι η παράλειψη δεν είναι αποτέλεσμα πίεσης των μεγάλων επιχειρήσεων.