Οι διεθνείς αντιδράσεις για το ειρηνευτικό σχέδιο της Κίνας

Στην ανακοίνωση του σχεδίου του για την επίλυση της κρίσης στην Ουκρανία προέβη το Πεκίνο, παρουσιάζοντας σχετικό κείμενο μέσω του οποίου ζητείται από Μόσχα και Κίεβο να ξεκινήσουν ειρηνευτικές συνομιλίες.

Το κείμενο έχει τίτλο «Η θέση της Κίνας για την πολιτική επίλυση της ουκρανικής κρίσης», με το Πεκίνο να την παρουσιάζει ως ουδέτερη χώρα στη σύγκρουση. Ωστόσο, την ουδετερότητα της Κίνας αμφισβητούν οι ΗΠΑ και άλλες συμμαχικές χώρες της Ουκρανίας. Τις τελευταίες ημέρες η Ουάσινγκτον ανακοίνωσε ότι το Πεκίνο εξετάζει το ενδεχόμενο να προσφέρει όπλα στη Ρωσία, κάτι που η Κίνα διέψευσε κατηγορηματικά.

Η πίεση της Δύσης στο Πεκίνο κορυφώνεται, καθώς η κινεζική κυβέρνηση δημόσια ούτε υποστηρίζει ούτε καταδικάζει τη ρωσική επίθεση, ωστόσο έχει εκφράσει επανειλημμένα την υποστήριξή της στη Μόσχα ως προς το ζήτημα των κυρώσεων.

Η «γνωστή θέση» της Ουκρανίας και η δήλωση Στόλτενμπεργκ 

Μέσα σε παραπάνω πλαίσιο, δεν είναι παράξενο που το κινεζικό έγγραφο αντιμετωπίστηκε μάλλον αμήχανα κατά την πρώτη αντίδραση του Κιέβου, που τόνισε πως το όποιο ειρηνευτικό σχέδιο πρέπει να περιλαμβάνει την υποχώρηση της Ρωσίας στα ουκρανικά σύνορα του 1991.

Συγκεκριμένα, ο υψηλόβαθμος σύμβουλος του Ουκρανού προέδρου Βολοντίμιρ Ζελένσκι, Μιχαΐλο Ποντολιάκ, δήλωσε πως το «το όποιο ‘ειρηνευτικό σχέδιο’ μόνο με κατάπαυση πυρός και, ως εκ τούτου, νέα οριοθέτηση συνόρων και συνέχιση της κατοχής ουκρανικού εδάφους δεν συνιστά ειρήνη αλλά πάγωμα των εχθροπραξιών, ουκρανική ήττα, (και τις) επόμενες φάσεις της γενοκτονίας από τη Ρωσία».

Σύμφωνα με τον Ποντολιάκ, «η θέση της Ουκρανίας είναι γνωστή –υποχώρηση των ρωσικών στρατευμάτων στη γραμμή των συνόρων του 1991».

Παράλληλα, ο επικεφαλής του ΝΑΤΟ, αποφεύγοντας να μιλήσει για την ουσία του κινεζικού σχεδίου, περιορίστηκε να χαρακτηρίσει την Κίνα ως περιορισμένης αξιοπιστίας, με το αιτιολογικό ότι το Πεκίνο δεν έχει δηλώσει ξεκάθαρα ότι η Ρωσία έχει άδικο στη σύγκρουση με την Ουκρανία. Συγκεκριμένα, ο γενικός γραμματέας του ΝΑΤΟ Γενς Στόλτενμπεργκ είπε σε δημοσιογράφους στο Ταλίν πως «η Κίνα δεν έχει μεγάλη αξιοπιστία επειδή δεν κατάφερε να καταδικάσει την παράνομη εισβολή στην Ουκρανία».

Σημειώνεται ότι το κινεζικό σχέδιο ενέχει κεκαλυμμένη κριτική προς το ΝΑΤΟ, καθώς το κείμενο αναφέρει ότι «η ασφάλεια μιας περιοχής δεν θα πρέπει να κερδίζεται με την ενίσχυση ή τη διεύρυνση στρατιωτικών μπλοκ» και ότι «τα νόμιμα συμφέροντα και οι ανησυχίες όλων των χωρών σε ό,τι αφορά την ασφάλεια θα πρέπει να λαμβάνονται σοβαρά υπόψη».

Επιφυλάξεις από το Βερολίνο

Από την πλευρά της η Γερμανία παρουσιάστηκε επιφυλακτική, με τον ομοσπονδιακό πρόεδρο Φρανκ-Βάλτερ Σταϊνμάιερ χαρακτήρισε «αμφίβολο» το εάν το Πεκίνο επιθυμεί πράγματι να διαδραματίσει έναν τόσο εποικοδομητικό ρόλο.  αναπληρωτής κυβερνητικός εκπρόσωπος χαρακτήρισε «καλό» το γεγονός ότι η κινεζική κυβέρνηση τάσσεται ξεκάθαρα κατά της χρήσης πυρηνικών όπλων, επισήμανε ωστόσο ότι «λείπουν σημαντικά στοιχεία» από την πρόταση, όπως η αποχώρηση των ρωσικών στρατευμάτων.

«Οποιαδήποτε εποικοδομητική πρόταση η οποία μας φέρνει πιο κοντά σε μια δίκαιη ειρήνη είναι ευπρόσδεκτη. Το εάν όμως η Κίνα ως παγκόσμια δύναμη επιθυμεί να διαδραματίσει έναν τόσο εποικοδομητικό ρόλο, είναι ακόμη αμφίβολο. Αν το εννοεί, θα πρέπει να συνομιλήσει όχι μόνο με τη Μόσχα, αλλά και με το Κίεβο και να εργαστεί για την ειρήνη υπό την ομπρέλα των Ηνωμένων Εθνών», δήλωσε ο κ. Σταϊνμάιερ, στο πλαίσιο εκδήλωσης που διοργάνωσε στο προεδρικό ανάκτορο Bellevue με αφορμή την πρώτη επέτειο από την έναρξη του πολέμου στην Ουκρανία. 

Από την πλευρά της κυβέρνησης, ο αναπληρωτής κυβερνητικός εκπρόσωπος Βόλφγκανγκ Μπούχνερ δήλωσε στο ίδιο πνεύμα ότι είναι «καλό» το γεγονός ότι η Κίνα παρουσίασε σχέδιο για την Ουκρανία, ότι ανέλαβε την ευθύνη και ότι τάχθηκε ξεκάθαρα κατά της χρήσης πυρηνικών όπλων. «Ωστόσο, σημαντικά στοιχεία, όπως η αποχώρηση των ρωσικών στρατευμάτων, λείπουν από το σχέδιο των 12 σημείων», πρόσθεσε ο κ. Μπούχνερ και σημείωσε και αυτός ότι το Πεκίνο θα πρέπει να συζητήσει αυτή την πρόταση απευθείας με το Κίεβο.

Ψηφίσματα, όπλα και κυρώσεις

Με αφορμή τη συμπλήρωση ενός έτους από την έναρξη των συγκρούσεων, ο ΟΗΕ υιοθέτησε ένα μη δεσμευτικό ψήφισμα για τερματισμό των εχθροπραξιών με δέσμευση στην εδαφική ακεραιότητα της Ουκρανίας. Τα Ηνωμένα Έθνη απαιτούν την άμεση απόσυρση των ρωσικών στρατευμάτων, όμως δεν υπάρχει καμία αναφορά στο ειρηνευτικό σχέδιο δέκα σημείων το οποίο παρουσίασε τον Νοέμβριο ο Ουκρανός πρόεδρος Βολοντίμιρ Ζελένσκι. 

Παράλληλα, η Ουάσιγκτον ανήγγειλε τη χορήγηση νέας δόσης στρατιωτικής βοήθειας στην Ουκρανία, αξίας 2 δισ. δολαρίων. Σύμφωνα με το Πεντάγωνο, η επιπρόσθετη στρατιωτική βοήθεια περιλαμβάνει περισσότερα πυρομαχικά για τα πυραυλικά συστήματα HIMARS και αριθμό διαφορετικών τύπων drones, μεταξύ των οποίων τα Switchblades και το CyberLux K8.

Εξάλλου, οι ΗΠΑ ανακοίνωσαν νέες κυρώσεις σε βάρος της Ρωσίας και των συμμάχων της, καθώς και νέους ελέγχους στις εξαγωγές και δασμούς που αποσκοπούν να υπονομεύσουν την ικανότητα της Μόσχας να διεξάγει πόλεμο. Οι κυρώσεις αφορούν στόχους στη Ρωσία και «παράγοντες τρίτων χωρών» στην Ευρώπη, την Ασία και τη Μέση Ανατολή που υποστηρίζουν την πολεμική προσπάθεια της Ρωσίας, ανέφερε σε ενημερωτικό δελτίο ο Λευκός Οίκος.

Στο στρατιωτικό επίπεδο, σφίγγει περαιτέρω ο κλοιός γύρω από τη (στρατηγικής σημασίας) πόλη της Μπαχμούτ, καθώς ο ιδρυτής και επικεφαλής της ρωσικής μισθοφορικής οργάνωσης Wagner Γεβγκένι Πριγκόζιν δήλωσε ότι οι δυνάμεις του κατέλαβαν το χωριό Μπερχίφκα, στην ανατολική Ουκρανία.