Η «Εφ.Συν.» έλαβε και δημοσιεύει το ακόλουθο άρθρο από την Επιτροπή για την Ανάδειξη και την Υπεράσπιση της Κοινότητας των Προσφυγικών και της Συλλογικής της Μνήμης
Το παράδοξο της κυριαρχίας συνίσταται στο γεγονός ότι ο κυρίαρχος, βρίσκεται την ίδια στιγμή εντός και εκτός της έννομης τάξης. Έχοντας τη νόμιμη εξουσία να αναστέλλει την ισχύ του νόμου, τίθεται νομίμως εκτός του (1).
Τι είναι όμως τελικά πιο επικίνδυνο για τον κυρίαρχο και τον νόμιμο νομοθέτη, η ρήξη με την ευνομούμενη κοινωνία που προκαλεί ο αυτόνομος, ή η έλξη που τελικά καταλήγει να της ασκεί.
Αν, πράγματι, κυρίαρχος είναι αυτός στον οποίο η έννομη τάξη αναγνωρίζει την εξουσία να κηρύσσει την κατάσταση εξαίρεσης και να αίρει, με αυτόν τον τρόπο, την ισχύ της τάξης, τότε ο ίδιος βρίσκεται έξω από την κανονικά ισχύουσα έννομη τάξη και ωστόσο ανήκει σ' αυτήν, εφόσον είναι αρμόδιος για τη λήψη της απόφασης αν η ισχύς του συντάγματος μπορεί να ανασταλεί εξ ολοκλήρου.
Ο κυρίαρχος μέσω της κατάστασης εξαίρεσης «δημιουργεί και εγγυάται την κατάσταση», την οποία το δίκαιο χρειάζεται για τη δική του ισχύ.
Εδώ διαχωρίζεται η πολιτική απόφαση από τον κανόνα δικαίου και η εξουσία αποδεικνύει ότι για να δημιουργήσει δίκαιο δεν χρειάζεται να 'χει δίκιο. Η εξαίρεση είναι πιο ενδιαφέρουσα από την κανονική περίπτωση. Το κανονικό δεν αποδεικνύει τίποτε, η εξαίρεση αποδεικνύει τα πάντα. Δεν επιβεβαιώνει απλώς τον κανόνα, παρά ο κανόνας ζει από την εξαίρεση και μόνο. Κι αν τελικά τα πλήθη έλκονται από την αυτονομία, οι νόμιμοι νομοθέτες και εκτελεστές της εξουσίας είναι αμείλικτοι απέναντί της.
Απέναντι στην αμφισβήτηση, η κυρίαρχη τάξη, αξιοποιεί μηχανισμούς πειθάρχησης και καταστολής με σκοπό την προστασία της εξουσίας της. Αυτό το διττό ρόλο εξυπηρετεί έτι περαιτέρω η μεταρρύθμιση του ποινικού δικαίου. Σε μια εποχή που οι δικτατορίες, -στις σύγχρονες δυτικές κοινωνίες τουλάχιστον, δεν επιβάλλονται με στρατιωτικές επεμβάσεις, αλλά με ρύθμιση και έλεγχο των λεπτομερειών της καθημερινής μας ζωής, η καταστολή των διαφωνούντων δεν στοχεύει στην εξουδετέρωση, τη σωματική τιμωρία και τη φυσική τους εξόντωση, αλλά πλέον αναπτύσσονται θεσμοί και μηχανισμοί που στοχεύουν στην πολιτική συνείδηση και ταυτότητα. Οι νεοφιλελεύθερες και αυταρχικές με ακροδεξιά στοιχεία κυβερνήσεις, αναπτύσσουν θεσμούς και μηχανισμούς που στοχεύουν στην πρόληψη, το φόβο και μετέπειτα την αναμόρφωση και μεταστροφή της συνείδησης του ατόμου, στην ενσωμάτωσή του στην οριζόμενη από το κράτος «κανονικότητα», στην κάμψη και υποδούλωση του ηθικού του˙ πλέον στόχος είναι το μυαλό και η εμπέδωση ότι το κάθε μορφής αντίσταση έχει δυσανάλογο με ό,τι ξέραμε ως τώρα κόστος.
Η επιχειρούμενη «μεταρρύθμιση» του Ποινικού Κώδικα και του Κώδικα Ποινικής Δικονομίας αποτελεί πολιτική επιλογή τιμώρησης και δίωξης πολιτικών αντιπάλων, εσωτερικών και εξωτερικών εχθρών, με την εισαγωγή διευρυμένης ποινικής ευθύνης και με σκοπό την κατασταλτική αντιμετώπιση της κοινωνικής αντίδρασης απέναντι στην επέλαση του πιο άγριου νεοφιλελεύθερου απολυταρχικού καθεστώτος μετά την μεταπολίτευση (2).
Εργαλειοποιεί και εντείνει το δόγμα «Νόμος και Τάξη», ως συνέχεια της αυταρχικής πολιτικής της ΝΔ, που μεταξύ άλλων, επέβαλε το 2020 αντισυνταγματική απαγόρευση του δικαιώματος συνάθροισης (επικαλούμενη τον covid-19), νομοθέτησε την κατάργηση του πανεπιστημιακού ασύλου, τον περιορισμό των διαδηλώσεων, μετέτρεψε όλα τα camp σε κλειστά κέντρα επιβάλλοντας καθεστώς εξαίρεσης στα σώματα των μεταναστ(ρι)ών που κήρυξε «εθνικό κίνδυνο» εκείνες τις μέρες της εθνικιστικής έξαρσης στον Έβρο.
Αποτελεί μέρος μόνο της κλιμακούμενης επίθεσης στο κεκτημένο δίκαιο των από τα κάτω στην προσπάθεια τους να περιορίσουν τον απόλυτο λόγο της εξουσίας πάνω στους ανθρώπους ακόμα κι όταν αυτοί παρανομούν (3).
Στην πρώτη θητεία της η κυβέρνηση της ΝΔ, πρόσθεσε στο αρ 187 ΠΚ περί εγκληματικής οργάνωσης, φωτογραφική για συλλογικότητες του κινήματος παράγραφο με σκοπό τη δίωξη κι εξόντωσή τους ως «συμμορίες με σκοπό την τέλεση πλημμελημάτων». Η τωρινή μεταρρύθμιση, πολλαπλασιάζει τον ήδη διογκωμένο πληθυσμό των κρατουμένων στις φυλακές, ενώ με δυσανάλογες και τιμωρητικές ποινές θέτει το επιθυμητό για την κυβέρνηση πλαίσιο μαζικών διώξεων και φυλακίσεων, που αφορούν το σύνολο των ενεργά πολιτικά υποκειμένων, τις συλλογικότητες, τα κέντρα αγώνα και τα κινήματα, αλλά και γενικότερα οποιονδήποτε αντιστέκεται στη λεηλασία κάθε ίχνους ζωής και ελευθερίας.
Βασικό χαρακτηριστικό του νέου νομοσχεδίου είναι η αυστηρή και εξοντωτική μεταχείριση ακόμη και για απλά πλημμεληματικού χαρακτήρα αδικήματα, με ταυτόχρονο περιορισμό της δυνατότητας αναστολής της ποινής, καθεστώς που έρχεται σε ευθεία σύγκρουση με μια παράδοση δεκαετιών του ποινικού συστήματος στο οποίο η αναστολή για τα πλημμελήματα ήταν ο κανόνας. Την ίδια στιγμή αυξάνονται τα ανώτατα όρια έκτισης ποινών και περιορίζονται ακόμη περισσότερο τα κριτήρια της αποφυλάκισης υπό όρους. Μια ακόμη θεμελιώδης αλλαγή είναι ο περιορισμός των πολυμελών συνθέσεων των δικαστηρίων με αποτέλεσμα η καταδίκη ή η αθώωση του κατηγορουμένου να είναι ατομική απόφαση ενός και μόνο δικαστικού λειτουργού, με συνεπακόλουθη διεύρυνση του περιθωρίου λαθεμένης δικαστικής κρίσης, αλλά και το συμβολισμό «ταχύτητας και συγκεντρωτισμού» ακόμα πιο εμφανή. Οι επιχειρούμενες αλλαγές εμπεδώνουν τη φυλακή ακόμα περισσότερο ως αποθήκη ζωών και χώρο «σωφρονισμού» αγωνιστών, την ίδια στιγμή που 24 από τα 34 καταστήματα κρίνονται υπερπλήρη4, ενώ παράλληλα οι αγροτικές φυλακές είναι άδειες. Εντείνουν τον ταξικό χαρακτήρα της «Δικαιοσύνης» στοχοποιώντας περαιτέρω τους ταξικά αποκλεισμένους, αφού πλέον θα είναι μεγάλο ρίσκο η εμφάνιση στο δικαστήριο ακόμα και με απλές κατηγορίες χωρίς συνήγορο υπεράσπισης (όπως συνέβαινε σε απλές δίκες), υπηρεσία μη προσβάσιμη στα πιο φτωχά στρώματα της κοινωνίας.
Την ίδια στιγμή επιχειρείται «η ελάφρυνση του φόρτου των αστυνομικών μαρτύρων» αφού, οι τελευταίοι απαλλάσσονται από την υποχρέωση να καταθέτουν στα δικαστήρια. Η νέα ρύθμιση έρχεται σε ευθεία σύγκρουση με βασικές γενικές αρχές του δικαίου όπως εκείνης της προφορικότητας της διαδικασίας, βάλλοντας το δικαίωμα του κατηγορουμένου σε μία δίκαιη δίκη και ταυτόχρονα συγκρούεται με υπερνομοθετικής ισχύος διατάξεις όπως της ΕΣΔΑ, αλλά και την πάγια νομολογία του ΕΔΔΑ, όπως και του Αρείου Πάγου, ο οποίος από το 1999 ρητά αναφέρει ότι απαγορεύεται η ανάγνωση καταθέσεων στο δικαστήριο, εκτός κι αν δικαιολογημένα κρίνεται ανέφικτη η κλήτευση και προσέλευση του μάρτυρα5. Tα δικαιώματα αυτά παραβιάζονται ολοκληρωτικά στις περιπτώσεις που οι καταθέσεις αστυνομικών και προανακριτικών υπαλλήλων είναι αυτές που στοιχειοθετούν την κατηγορία στο σύνολό της, ειδικά για αδικήματα που αποδίδονται σε διαδηλωτές, χωρίς -όπως δείχνει η εμπειρία σε δικογραφίες και ακροατήρια- ουδεμία ουσιαστική εξατομίκευση των κατηγοριών ή αναγνώριση των δραστών. Η δικαστική πρακτική έχει δείξει ότι όταν οι μάρτυρες αστυνομικοί ειδικά συγκεκριμένων υπηρεσιών (ΥΜΕΤ,ΥΑΤ,ΔΡΑΣΗ) υποβάλλονται στη βάσανο της εξέτασής τους από την έδρα και τους συνηγόρους υπεράσπισης, συνήθως αδυνατούν πλήρως να υποστηρίξουν οποιαδήποτε κατηγορία, υποπίπτουν σε κραυγαλέες αντιφάσεις κι απλώς υπεραμύνονται των ενεργειών σύλληψης, με αποτέλεσμα την ανάδειξη των σαθρών κατηγορητηρίων και σωρεία αθωωτικών αποφάσεων.
Το νέο νομοθέτημα προβλέπει ακόμη την κατάργηση της ενδιάμεσης διαδικασίας των Δικαστικών Συμβουλίων –που κρίνουν την παραπομπή ή μη ενός κατηγορούμενου σε δίκη και με ποιες κατηγορίες– στο όνομα της επιτάχυνσης της Δικαιοσύνης. Η εκτίμηση του Δικαστικού Συμβουλίου με την έκδοση βουλεύματος αποτελεί βασικό ανάχωμα στην παραπομπή αθώων άδικα και αναίτια στο ακροατήριο, ειδικά με βαριές κακουργηματικές κατηγορίες για τις οποίες στο στάδιο της ανάκρισης δεν έχουν προκύψει όχι αποδείξεις αλλά συχνά ούτε οι αναγκαίες ενδείξεις, αλλά και στην άνευ λόγου υπερφόρτωση των ποινικών δικαστηρίων, την οποία μάλιστα ευαγγελίζεται ο Υπουργός Δικαιοσύνης ότι θέλει με το εν λόγω νομοθέτημα να αντιμετωπίσει.
Το ποινικό δίκαιο με τις παραπάνω αλλαγές-τομές για τα μέχρι τώρα δεδομένα, μετατρέπεται σε ποινικό δίκαιο του Εχθρού-λαού, αφενός με την έννοια της ειδικής πρόληψης δηλαδή της καταστολής των κέντρων αγώνα, των κινημάτων, των αντιστεκόμενων μερών κι αφετέρου με την εμπέδωση του φόβου, της λεγόμενης γενικής πρόληψης προς τον νοικοκυραίο που όταν διαρρηχθεί η υπαρκτή συναίνεσή του προς την κυβέρνηση, δεν πρέπει να διανοηθεί να αντισταθεί σε όσα του επιφυλάσσουν. Πρέπει να παραμείνει πεισμένος, ειδάλλως φοβισμένος και πάντως ιεραρχών την ασφάλεια του ίδιου και της οικογένειάς του, και οπωσδήποτε μακριά από κάθε «ουτοπική σκέψη».
Απέναντι στο κρατικό μονοπώλιο της βίας θεσμοθετημένης ή μη φτιάχνουμε τις δικές μας αντιστάσεις, τα δικά μας κέντρα αγώνα, δομές αλληλεγγύης, αυτόνομους απελευθερωμένους χώρους.
Ο νόμος που καταπατά ο αυτόνομος τον φέρνει σε ρήξη με την κοινωνία, ο νόμος που φτιάχνει όμως τον συμφιλιώνει μαζί της.
Καλούμε στις συγκεντρώσεις ενάντια στο Νέο Ποινικό Κώδικα την Κυριακή 21/01, 13.00 στο Σύνταγμα και σε κάθε άλλη δράση/συγκέντρωση που θα καλεστεί το επόμενο διάστημα.
Καλούμε άτομα, συλλογικότητες και φορείς να συμμετάσχουν και να πλαισιώσουν το επόμενο διάστημα την σταθερή ανοιχτή συνέλευση για τον Νέο Ποινικό Κώδικα, κάθε Τετάρτη 18.30 στην ΑΣΟΕΕ, που καλέστηκε με πρωτοβουλία της Πλατφόρμας Συνομοσπονδιακής Ένωσης.
Επιτροπή για την Ανάδειξη και την Υπεράσπιση της Κοινότητας των Προσφυγικών και της Συλλογικής της Μνήμης
(1) Giorgio Agamben, Homo Sacer Kυρίαρχη εξουσία και γυμνή ζωή
(2) Αννυ Παπαρρούσου, «Εφ.Συν.»,
(4) Γιώργος Καρκανιας, ημερίδα της 18ης Δεκέμβρίου 2023 στον ΔΣΑ για τους νέους Ποινικούς Κώδικες
(5) Μαρίνα Δαλιάνη, ημερίδα της 18ης Δεκέμβρίου 2023 στον ΔΣΑ για τους νέους Ποινικούς Κώδικες, ο.π..
Η efsyn.gr θεωρεί αυτονόητο ότι οι αναγνώστες της έχουν το δικαίωμα του σχολιασμού, της κριτικής και της ελεύθερης έκφρασης και επιδιώκει την αμφίδρομη επικοινωνία μαζί τους.
Διευκρινίζουμε όμως ότι δεν θέλουμε ο χώρος σχολιασμού της ιστοσελίδας να μετατραπεί σε μια αρένα απαξίωσης και κανιβαλισμού προσώπων και θεσμών. Για τον λόγο αυτόν δεν δημοσιεύουμε σχόλια ρατσιστικού, υβριστικού, προσβλητικού ή σεξιστικού περιεχομένου. Επίσης, και σύμφωνα με τις αρχές της Εφημερίδας των Συντακτών, διατηρούμε ανοιχτό το μέτωπο απέναντι στον φασισμό και τις ποικίλες εκφράσεις του. Έτσι, επιφυλασσόμαστε του δικαιώματός μας να μην δημοσιεύουμε ανάλογα σχόλια.
Σε όσες περιπτώσεις κρίνουμε αναγκαίο, απαντάμε στα σχόλιά σας, επιδιώκοντας έναν ειλικρινή και καλόπιστο διάλογο.
Η efsyn.gr δεν δημοσιεύει σχόλια γραμμένα σε Greeklish.
Τέλος, τα ενυπόγραφα άρθρα εκφράζουν το συντάκτη τους και δε συμπίπτουν κατ' ανάγκην με την άποψη της εφημερίδας