"Ριζική" ανάπλαση στο πάρκο Αγρινίου

Στη θέση των κομμένων και ξεριζωμένων κορμών προβλέπεται γκαζόν, τσιμέντο, χαλίκια και ό,τι άλλο προκύψει στο αναπτυξιακό μέλλον του του «Παπαστράτειου» πάρκου

Το παράδειγμα του... αλησμόνητου τέως δημάρχου Αθηναίων με τις αυθαίρετες κοπές δέντρων σε πάρκα ακολουθούν και άλλες δημοτικές αρχές των νομών της Ελλάδας, πάντα φυσικά με πρόσχημα της ανάπτυξη και την ανάπλαση.

Ευρωπαϊκά προγράμματα στήριξης σε αναπλάσεις διασφαλίζονται χωρίς τις απαιτούμενες αλλού προϋποθέσεις, ακόμα και χωρίς τους επιβεβλημένους ανοιχτούς διαγωνισμούς, με αποτέλεσμα είτε τα έργα να σταματούν από τις αρμόδιες κρατικές υπηρεσίες είτε να καταδικάζεται η Ελλάδα για παρατυπίες.

Αυτές οι διαχρονικές πρακτικές όμως, εκτός από κερδοφόρες για ορισμένους, είναι πάνω απ’ όλα ζημιογόνες για το περιβάλλον και για τους πολίτες.

Τέτοιου είδους «σκυτάλη» πήρε πρόσφατα ο Δήμος Αγρινίου ξεκινώντας, με την παρουσία (πάντα) των ΜΑΤ, τις εκριζώσεις δέντρων και θάμνων για την υλοποίηση μιας αμφιλεγόμενης και περιβαλλοντικά ύποπτης μελέτης ανάπλασης του «Παπαστράτειου» πάρκου. Στη θέση των κομμένων (και ξεριζωμένων) κορμών προβλέπεται γκαζόν, τσιμέντο, χαλίκια και ό,τι άλλο προκύψει στο αναπτυξιακό μέλλον του Αγρινίου.

Οταν το Δημόσιο «ξυπνάει»!

Ευτυχώς για το Αγρίνιο και τους πολίτες του και ενώ ήδη ξεριζώθηκαν πολλά δέντρα, οι κεντρικές υπηρεσίες αντέδρασαν στις 5/9 και με επείγον έγγραφο διατύπωσαν τις αντιρρήσεις τους για τον τρόπο ανάθεσης και τις ελλείψεις του φακέλου.

Συγκεκριμένα, η Γενική Διεύθυνση Χωροταξικής και Περιβαλλοντικής Πολιτικής της Δυτ. Ελλάδας σημειώνει ότι υπάρχουν εργασίες που δεν περιέχονται στα έργα και για τις οποίες απαιτείται περιβαλλοντική μελέτη.

Σημειώνεται επίσης ότι αν γίνει οτιδήποτε άλλο πέραν της επανακατασκευής τού ήδη υπάρχοντος οδοστρώματος, τότε δεν ισχύει η απαλλαγή από την παραπάνω μελέτη.

Τονίζεται ότι δεν προκύπτει (από τα σχέδια που υποβλήθηκαν) η κοπή/εκρίζωση οποιουδήποτε αριθμού δέντρων ή θάμνων, ενώ επισημαίνει ότι τα σχέδια δεν είναι λεπτομερή για το τι (είδος πράσινου) ακριβώς περιέχουν οι περιοχές αυτές που θα «αναπλαστούν». Τέλος, από τα στοιχεία του φακέλου η υπηρεσία βεβαιώνει ότι δεν προκύπτει η εγκατάσταση χλωροτάπητα (χλοοτάπητα) στο πάρκο.

Η υπηρεσία ορίζει σαφώς και αναλυτικά σε ποια ακριβώς πλαίσια θα δοθεί το πράσινο φως για την ανάπλαση, ενώ καλεί άμεσα τους αρμόδιους να λάβουν υπόψη τους τις διαπιστώσεις της υπηρεσίας μετά τις καταγγελίες των κατοίκων που προσέφυγαν εκεί.

Με δυο λόγια ό,τι δέντρο κόπηκε (εκριζώθηκε) πρέπει να ξαναμπεί στη θέση του και η συγκεκριμένη ελλιπής και καταστρεπτική για το πάρκο μελέτη στο συρτάρι.

Δημοτική αρχή εναντίον πολιτών

Ας πάρουμε όμως τα πράγματα από την αρχή. Αξίζει να αναφερθεί εδώ το παράδειγμα που επικαλείται ο πρώην δήμαρχος Θεστιέων, Δημήτρης Τραπεζιώτης, για μια πρωτοβουλία στον Δήμο Βαρκελώνης της Ισπανίας.

Μια αλλαγή σε ένα δρόμο που βούλιαζε στα αυτοκίνητα μελετήθηκε διεξοδικά από τις δημοτικές υπηρεσίες με μελέτες επιστημονικές και αφού ενημερώθηκαν αναλυτικά οι κάτοικοι, κλήθηκαν να συμμετάσχουν σε τοπικό δημοψήφισμα για να εγκρίνουν τη νέα διαμόρφωση, ενώ η απόφασή τους εφαρμόστηκε στο ακέραιο από τον δήμαρχο.

Αυτά στην Ισπανία! Στην Ελλάδα του τσιμέντου, του πάρκινγκ και της μετατροπής του λιγοστού πράσινου σε κερδοφόρα τραπεζοκαθίσματα, γίνονται… άλλα κόλπα.

Παρ' όλα αυτά, ενεργοί πολίτες του Αγρινίου συγκρότησαν την Ανοιχτή Συνέλευση για τη σωτηρία (προστασία και αναζωογόνηση) του πάρκου για να συζητήσουν και να τοποθετηθούν στην ετσιθελική απόφαση του δημάρχου τους.

Η συνέλευση αυτή κατέληξε σε πολύ διαφωτιστικά συμπεράσματα σχετικά με τη σχεδιαζόμενη καταστροφική για το πάρκο παρέμβαση.

«Κατ' αρχήν, σε σχέση με τη μελέτη της “ανάπλασης”, αποδεικνύεται ότι ένας χώρος πρασίνου με ιδιαίτερη πολιτισμική αξία για τη πόλη του Αγρινίου μετατρέπεται, με το έτσι θέλω του δημάρχου Μοσχολιού και της αυλής του, σε πλατεία με γκαζόν και λίγα εναπομείναντα δένδρα.

»Η ίδια η λογική της μελέτης έρχεται να ξεριζώσει κάθε τι που θυμίζει την αρχική μορφή και τον αρχικό σχεδιασμό του πάρκου και εισάγει στοιχεία εντελώς ασύμβατα με το οικοσύστημα της περιοχής (γκαζόν, πάρκινγκ, μάρμαρα και πορσελάνες, αφαίρεση της παραδοσιακής πέτρινης μάντρας κτλ).

»Η αναζωογόνηση του πάρκου θα μπορούσε να γίνει με πολύ ήπια έργα.

»Ενδεικτικά: η συντήρηση και αναζωογόνηση της υπάρχουσας βλάστησης που για πολλά χρόνια έχει αφεθεί στην τύχη της, η ενσωμάτωση στοιχείων με αναφορά στην τοπική ιστορία, το πρασίνισμα των περιοχών που σε παλαιότερη φάση είχαν αναπλαστεί ανεπιτυχώς, η ανασύσταση δενδρώνα κι αμπελώνα με ντόπιες, σπάνιες παραδοσιακές ποικιλίες αμπελιών και δένδρων, η πληροφόρηση για τη χλωρίδα και την πανίδα που ενδημούν στο πάρκο με εκπαιδευτικούς περιπάτους, η αποκατάσταση και ο εκσυγχρονισμός του ηλεκτροφωτισμού με χρήση ανανεώσιμων πηγών ενέργειας, η ανασυγκρότηση του αρδευτικού δικτύου σύμφωνα με τις ανάγκες των υπαρχόντων φυτών».

Οι κάτοικοι όμως στις προτάσεις τους δεν έχουν… δυστυχώς να επιδείξουν κάτι που να εισφέρει ευρώ σε επιχειρηματίες και εργολάβους, που θεωρούν ότι πρέπει να κερδίσουν χρήματα από μια δωρεά αλλά και (στο όνομα μιας ανάπλασης) μέσω ευρωπαϊκών χρηματοδοτήσεων που φυσικά, αν μελλοντικά κριθούν παράτυπες, θα ζημιώσουν (ξανά) πολλαπλά το ελληνικό Δημόσιο.

Η βασική καταγγελία που πάνω της προφανώς στηρίχτηκε και το έγγραφο της αρμόδιας υπηρεσίας εντοπίζει την ανυπαρξία τοπογραφικού σχεδιαγράμματος με την ακριβή βοτανολογική αποτύπωση των δένδρων και των θάμνων του πάρκου και υποδεικνύει την «εξαφάνιση» από την αποτύπωση πριν και μετά την ανάπλαση 921 υφιστάμενων δέντρων, με συνέπεια μια μείωση της τάξης του 75%.

Η ανακοίνωση της Ανοιχτής Συνέλευσης συνεχίζει:

«Ως συνέχεια αυτής της παρανομίας η δημοτική αρχή παρουσιάζει ότι στον χώρο του φυτωρίου θα κατασκευαστεί νέα είσοδος και νέα δεξαμενή, καταργώντας ουσιαστικά τη φυτωριακή υποδομή του πάρκου. Στην ίδια περιοχή, την Τρίτη 13/08/2013, καταμετρήθηκαν με ακρίβεια και βοτανολογική αποτύπωση 92 δένδρα από τον κ. Θεοχάρη Ζάγκα (διευθυντή εργαστηρίου Δασοκομίας της Σχολής Δασολογίας και Φυσικού Περιβάλλοντος του ΑΠΘ).

»Ο συνδυασμός όλων αυτών των στοιχείων δείχνει γιατί το έργο εξαιρέθηκε από τη μελέτη περιβαλλοντικών επιπτώσεων. Το έργο στηρίχθηκε σε πλαστά στοιχεία και πλαστούς χάρτες. Επίσης υπάρχουν ερωτηματικά για τη στάση των υπαλλήλων του δασαρχείου Αγρινίου. Ολα αυτά κάτω από τη μύτη των αρμόδιων υπηρεσιών της περιφέρειας Δυτικής Ελλάδας, διά μέσου των οποίων πραγματοποιήθηκε η εκταμίευση ευρωπαϊκών χρημάτων για την υλοποίηση του περιγραφόμενου έργου».

Σε συνομιλία μας με τον κάτοικο Αγρινίου κ. Δημήτρη Γερονίκο, γεωπόνο και φωτογράφο (που μας έδωσε και πλούσιο φωτογραφικό υλικό), πληροφορηθήκαμε ότι το συγκεκριμένο έργο που προβλέπεται να γίνει με χρηματοδότηση 4,7 εκατ. ευρώ από την Ε.Ε. έχει πολύ συγκεκριμένες προϋποθέσεις.

«Τα ευρωπαϊκά προγράμματα στα έργα αρχιτεκτονικής τοπίου προϋποθέτουν στον φάκελο υποψηφιότητας την ύπαρξη σχεδίου βοτανολογικής αποτύπωσης των υφιστάμενων φυτικών ειδών.

»Το προαναφερόμενο σχέδιο δεν υπάρχει στον συγκεκριμένο φάκελο. Το σχέδιο περιλαμβάνει την απομάκρυνση, που σημαίνει κοπή ή εκρίζωση, πάνω από το μισό της υψηλής βλάστησης (δηλαδή δέντρων) και την αντικατάστασή τους με γκαζόν.

»Αν συμβεί αυτό, οι συνέπειες θα είναι καταστροφικές για την πόλη. Η πρόταση έχει εξαιρεθεί από μελέτη περιβαλλοντικών επιπτώσεων, ενώ οι υδατικές ανάγκες συντήρησης του χλοοτάπητα αυξάνουν τις διαστάσεις της δεξαμενής σε τριπλάσιο τουλάχιστον μέγεθος. Κάτι που σημαίνει πολύ νερό, άρα και πολλούς φόρους στους πολίτες για τη συντήρηση του χλοοτάπητα».

Τίτλοι τέλους με απώλειες

Την Πέμπτη 5/9/2013 (την ίδια δηλαδή ημέρα που εκδόθηκε το επείγον έγγραφο της κρατικής υπηρεσίας) συνεργεία εργολάβων, δημοτικών υπαλλήλων και φυσικά αστυνομικών, δυστυχώς, πρόλαβαν και ξερίζωσαν πολλές δεκάδες δένδρα που βρίσκονταν στον χώρο του φυτωρίου, χωρίς οι πολίτες να καταφέρουν να τους σταματήσουν.

Αργότερα και μετά την έκδοση του εγγράφου σταμάτησε τουλάχιστον προσωρινά αυτή η «ανάπλαση» και τα δέντρα που απέμειναν στο πάρκο ανέπνευσαν με ανακούφιση χαρίζοντας το οξυγόνο τους στους κατοίκους.

Η ειρωνεία είναι ότι ο μακαρίτης ο δωρητής Παπαστράτος είχε προβλέψει μέσα στο συμβόλαιο την κακοδαιμονία των ελληνικών αρχών και ίσως γι’ αυτό είχε όρο απαράβατο να μην αλλοιωθεί το πράσινο του πάρκου ποτέ.

Οψόμεθα!