ΣΣΕ και για τους μετανάστες

Από άποψη θεσμικού πλαισίου, οι μετανάστες βρίσκονται σε μνημόνια ήδη από τα τέλη της δεκαετίας του ‘90. Τότε έγιναν οι πρώτες προσπάθειες ρύθμισης του μεταναστευτικού μέσω προεδρικών διαταγμάτων, που δημιούργησαν ένα ξεχωριστό δίκαιο για τους γηγενείς και για τους μετανάστες, τόσο στο εργατικό δίκαιο όσο και σε άλλους τομείς της ζωής.

»Για παράδειγμα, μόνο οι μετανάστες υποχρεώνονταν, προκειμένου να βγάλουν άδεια εργασίας και παραμονής, να συνάψουν γραπτή και όχι προφορική σύμβαση εργασίας, και μάλιστα ετήσια, γεγονός που τους απέκλειε από τις συμβάσεις αορίστου χρόνου και τα δικαιώματα που απορρέουν από αυτές. Το αποτέλεσμα είναι να εμφανίσουν οι μετανάστες πολύ υψηλότερα ποσοστά ανεργίας μέσα στην κρίση και να διογκωθεί η αδήλωτη εργασία».

Η διαπίστωση του επιστημονικού συνεργάτη του ΙΝΕ-ΓΣΕΕ, Αποστόλη Καψάλη, για τις επιπτώσεις της κρίσης στους μετανάστες στην Ελλάδα αποτελεί κοινή διαπίστωση για τις χώρες του ευρωπαϊκού Νότου, σύμφωνα με όσα ακούστηκαν στην ημερίδα του ΙΝΕ-ΓΣΕΕ και του Εργατοϋπαλληλικού Κέντρου Αθήνας με θέμα «Συνδικάτα και μετανάστες: νέες προκλήσεις στην εποχή της κρίσης», που πραγματοποιήθηκε την Παρασκευή στο ξενοδοχείο «Τιτάνια».

Οι ομιλίες των εκπροσώπων συνδικάτων από τη Ρώμη, τη Μαδρίτη, τη Λισαβόνα, την Κύπρο και τη Συνομοσπονδία Ευρωπαϊκών Συνδικάτων αποτύπωσαν την αγωνία των συνδικάτων για να επιτευχθεί η κοινωνική, εργασιακή και συνδικαλιστική ένταξη των μεταναστών ως αντίδοτο στην ξενοφοβία και τον ρατσισμό που κάνουν την εμφάνισή τους στις περιοχές που πλήττονται με ιδιαίτερη δριμύτητα από την ύφεση.

Συνοψίζοντας τα συμπεράσματα της ημερίδας, η υπεύθυνη Διεθνών Σχέσεων του ΕΚΑ, Χριστίνα Θεοχάρη, επισήμανε την ανάγκη να συμπεριληφθούν οι μετανάστες στις συλλογικές διαπραγματεύσεις των όρων εργασίας, να δημιουργηθούν δίκτυα υπηρεσιών, ενημέρωσης και εκπαίδευσης και να ενταθεί η συνεργασία μεταξύ των συνδικάτων των ευρωπαϊκών πρωτευουσών.

Από την πλευρά του, ο Αχμέντ Μοαβία, συντονιστής του Ελληνικού Φόρουμ Μεταναστών, ανέδειξε την ιστορικά προβληματική σχέση συνδικάτων και μεταναστών στην Ελλάδα, καθώς -όπως είπε- ήταν τα συνδικάτα που είχαν εισηγηθεί τη δεκαετία του ‘90 να συνδεθούν οι άδειες παραμονής των μεταναστών με τη συμπλήρωση ενσήμων. Η κατάσταση φάνηκε να αλλάζει στα μέσα της δεκαετίας του 2000, όταν τα συνδικάτα υποστήριξαν με δράσεις την ένταξη των μεταναστών, δράσεις που ατόνησαν με την έλευση της κρίσης.

«Mπορούσαμε να κάνουμε περισσότερα, αλλά στην ουσία μας είχαν χρησιμοποιήσει εμάς τους εργαζόμενους σαν πειραματόζωα, στα οποία εφάρμοζαν τις νεοφιλελεύθερες πολιτικές για να δουν αν θα αντέξουμε. Εδώ και μία εβδομάδα, τα πειραματόζωα στην Ελλάδα κατέλαβαν το εργαστήριο και φιλοδοξούν, μαζί με τα συνδικάτα, να αντιστρέψουν το πείραμα, να το μετατρέψουν σε πείραμα διεύρυνσης της δημοκρατίας, συμμετοχής των εργαζομένων στα αγαθά που τους αναλογούν και επαναφοράς της έννοιας της κοινωνικής Ευρώπης», είπε ο Στάθης Τραχανατζής, γραμματέας του ΕΚΑ.

«Μελέτες του ΙΝΕ-ΓΣΕΕ έχουν αποδείξει πως η ελληνική μεταναστευτική πολιτική έχει δημιουργήσει ένα σπιράλ απονομιμοποίησης των μεταναστών και διόγκωσης της αδήλωτης εργασίας εν γένει. Η επαναρρύθμιση του εργατικού δικαίου, που έχει πλήρως απορρυθμιστεί με τα μνημόνια, δεν μπορεί να γίνει ξανά με το ίδιο εγκληματικό μεθοδολογικό σφάλμα. Πρέπει να γίνει προσπάθεια επαναρρύθμισης με έμφαση στην αναβάθμιση των δικαιωμάτων όλων των μισθωτών, λαμβάνοντας υπόψη τις ιδιαιτερότητες, αλλά αποφεύγοντας το λάθος να δημιουργηθούν διαφορετικά εργατικά δίκαια», σημείωσε ο Αποστόλης Καψάλης.