ΜΕΝΟΥ
Πέμπτη, 24 Απριλίου, 2025
Ο Γάλλο διανοητής Σαμφόρ

Οι ρόλοι, οι θεσμοί, τα πρόσωπα

Ο τρυφερός μισάνθρωπος και σπουδαίος αφορισματουργός, ο Γάλλος Σαμφόρ, ρώτησε κάποτε τον κύριο Μ..., τον πλασματικό δηλαδή εαυτό του, γιατί είχε αρνηθεί πολλά αξιώματα, για να λάβει την εξής απάντηση: «Δεν θέλω τίποτα απ’ όσα βάζουν έναν ρόλο στη θέση ενός ανθρώπου». Ο κύριος Μ... προτιμούσε να είναι παρά να υποκρίνεται, όπως θα έκανε κάθε σοβαρός άνθρωπος, καθένας που σέβεται τη ζωή και όχι το θέατρό της. Ο ρόλος, βέβαια, άλλοτε είναι δυναστικός κι άλλοτε απελευθερωτικός, εξαρτάται απ’ αυτόν που τον έχει αναλάβει, εάν τον χρησιμοποιεί για τους σκοπούς του ή εάν είναι υποχείριο της όποιας ισχύος φέρει ο ρόλος.

Σήμερα μας περιτριγυρίζουν ρόλοι και όχι άνθρωποι. Καλούμεθα να το αντιστρέψουμε αυτό όσο κι αν έχουμε αποχαυνωθεί, όσο κι αν το έχουμε αποδεχτεί ή έχουμε ξεχάσει την ανθρωπιά (μας). Ο ρόλος καθορίζει τη συμπεριφορά. Η μόνη αντίδραση των πολλών είναι το χαριτόβρυτο - εξυπνακίστικο «τι ρόλο βαράμε όλοι». Τελικά επικοινωνούν όχι οι άνθρωποι αλλά οι ρόλοι. Επικοινωνία ρόλων· τι κοινωνία είμαστε! Αλλά πόσο δημιουργική (η επικοινωνία, όχι η κοινωνία).

Πώς αποχτιέται ο ρόλος; Ποιος τον επιβάλλει ή ποιος τον θεσπίζει; Γιατί είναι τόσο ασφυκτικός και γιατί, επίσης, διαθέτει τόσο ελεγκτικούς μηχανισμούς; Γιατί χάνουμε τον εαυτό μας όταν τον ενδυόμαστε; Δεν χρειάζεται να δοθούν απαντήσεις, αρκεί να μην επικρατήσει σύγχυση μεταξύ ρόλου και θεσμών. Σε μια κοινοβουλευτική δημοκρατία λ.χ., τα κυβερνητικά αξιώματα είναι θεσμοί, όχι ρόλοι. Οι κάτοχοί τους, όμως, φαίνονται διατεθειμένοι να παίξουν καλά τους ρόλους τους και όχι να υπηρετήσουν τους θεσμούς. Δεν αρκούνται δε σ’ αυτό· το χαίρονται κιόλας και ίσως να ’χουν δίκιο, αφού κι όλοι εμείς απαιτούμε απ’ αυτούς να παίξουν καλά αυτόν τον ρόλο (!) ξεχνώντας τους θεσμούς και τα πρόσωπα· παραχωρήσαμε την τέχνη (του ζην) στην τεχνική. Ζούμε άρα όλοι μέσα σε μια συνειδητά αποδεκτή παραμυθία πολιτική (συναθροίσεις, ομάδες πίεσης, ιδεολογικές ταυτίσεις, επιτυχία).

Αυτή είναι δυστυχώς, για πολλούς, η πολιτική και μάλλον χρειαζόμαστε ένα καλό ταρακούνημα. Υπάρχει, όντως, ανθρωπιστική κρίση, κατά πόσον όμως αντιμετωπίζεται με νομοθετήματα όταν οι νομοθέτες παίζουν τον ρόλο του νομοθέτη και δεν υπηρετούν ως πρόσωπα τον θεσμό του νόμου;

Θεωρίες; Οχι. Τα πρόσωπα της κυβέρνησης είναι γνωστοί και φίλοι και οφείλουν (;) να μην αλλοτριωθούν από την εξουσία (αν και όλοι -σχεδόν- γνωρίζουμε ότι κάτι τέτοιο είναι μάλλον αδύνατο· η εξουσία φθείρει, να μην πούμε διαφθείρει, θα ήταν επιπόλαιο και άδικο, άκαιρο, τουλάχιστον). Δεν καλούνται να παίξουν, απλώς, τον ρόλο που τους ανατέθηκε και να γίνουν οι ίδιοι ρόλοι, αλλά να αποδείξουν ότι δεν είναι έρμαια του ρόλου, ότι είναι πάνω από ρόλους και σημασίες και λοιπά· ο ρόλος είναι υποχείριο του προσώπου τους, ότι θεσμός και πρόσωπο ταυτίζονται για το καλό της κοινωνίας. Και ύστερα;

Google News ΑΚΟΛΟΥΘΗΣΤΕ ΜΑΣ ΣΤΟ GOOGLE NEWS
Οι ρόλοι, οι θεσμοί, τα πρόσωπα

ΣΧΕΤΙΚΑ ΝΕΑ

ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ ΣΕ ΚΑΤΗΓΟΡΙΑ

Η efsyn.gr θεωρεί αυτονόητο ότι οι αναγνώστες της έχουν το δικαίωμα του σχολιασμού, της κριτικής και της ελεύθερης έκφρασης και επιδιώκει την αμφίδρομη επικοινωνία μαζί τους.

Διευκρινίζουμε όμως ότι δεν θέλουμε ο χώρος σχολιασμού της ιστοσελίδας να μετατραπεί σε μια αρένα απαξίωσης και κανιβαλισμού προσώπων και θεσμών. Για τον λόγο αυτόν δεν δημοσιεύουμε σχόλια ρατσιστικού, υβριστικού, προσβλητικού ή σεξιστικού περιεχομένου. Επίσης, και σύμφωνα με τις αρχές της Εφημερίδας των Συντακτών, διατηρούμε ανοιχτό το μέτωπο απέναντι στον φασισμό και τις ποικίλες εκφράσεις του. Έτσι, επιφυλασσόμαστε του δικαιώματός μας να μην δημοσιεύουμε ανάλογα σχόλια.

Σε όσες περιπτώσεις κρίνουμε αναγκαίο, απαντάμε στα σχόλιά σας, επιδιώκοντας έναν ειλικρινή και καλόπιστο διάλογο.

Η efsyn.gr δεν δημοσιεύει σχόλια γραμμένα σε Greeklish.

Τέλος, τα ενυπόγραφα άρθρα εκφράζουν το συντάκτη τους και δε συμπίπτουν κατ' ανάγκην με την άποψη της εφημερίδας