Εκβιασμοί στο παρά 5΄ του ανασχηματισμού

Στο παρά πέντε του ανασχηματισμού φαίνεται πως διάφορα κυβερνητικά στελέχη, τα οποία πιθανότατα θα μετακινηθούν σε άλλα πόστα, επιχειρούν να καλύψουν τα νώτα τους και να εξασφαλιστούν από μελλοντικούς ελέγχους για παρατυπίες και αδιαφανείς ενέργειες. Μια τέτοια περίπτωση αποτελεί και ο υφυπουργός Ψηφιακής Διακυβέρνησης, Κωνσταντίνος Κυρανάκης, ο οποίος χθες επιτέθηκε φραστικά σε μέλη του Δ.Σ. του Σωματείου Εργαζομένων στο Εθνικό Κέντρο Τεκμηρίωσης και Ηλεκτρονικού Περιεχομένου, επιχειρώντας με εκβιαστικό τρόπο να αποκτήσει τη σύμφωνη γνώμη των εργαζομένων –φέρνοντάς τους προ τετελεσμένων– για καθοριστικές αλλαγές στον εσωτερικό κανονισμό και στο οργανόγραμμα ενός κομβικού κρατικού φορέα που λειτουργεί υποστελεχωμένος σε κρίσιμους τομείς, χωρίς διασφαλισμένη χρηματοδότηση, ενώ παράλληλα εκχωρεί αδιαφανώς μεγάλο όγκο δεδομένων σε ιδιωτικές εταιρείες για την εκπαίδευση συστημάτων τεχνητής νοημοσύνης.

Οπως κατήγγειλε χθες το Δ.Σ. του Σωματείου Εργαζομένων, ο υφυπουργός κατά τη χθεσινή του επίσκεψη στο Εθνικό Κέντρο Τεκμηρίωσης επιτέθηκε στο Σωματείο για το γεγονός ότι το τελευταίο άσκησε το δικαίωμά του να ενημερώσει τα κοινοβουλευτικά κόμματα για σοβαρά θέματα που αντιμετωπίζει το προσωπικό, για άσκηση κοινοβουλευτικού ελέγχου.

Οπως αναφέρουν οι εργαζόμενοι για τον κ. Κυρανάκη, «τέτοιες συμπεριφορές είναι απαράδεκτες, αντιδημοκρατικές και υπονομεύουν τον θεσμικό διάλογο και το δικαίωμα της ελεύθερης έκφρασης των εργαζομένων. Παρουσία του υφυπουργού συνεδρίασε το Δ.Σ. του φορέα και εκεί ο ίδιος επιχείρησε να εκβιάσει, εν όψει των επικείμενων πολιτικών εξελίξεων, την έγκριση Εσωτερικού Κανονισμού και Οργανογράμματος, χωρίς προηγούμενη ειδοποίηση και πρόσκληση στη συνεδρίαση των εκπροσώπων του Σωματείου. Για τη χθεσινή συνεδρίαση του Δ.Σ. του φορέα το σωματείο ουδέποτε έλαβε επίσημη πρόσκληση. Ενημερωθήκαμε τηλεφωνικά, ενώ ήταν σε εξέλιξη η συνεδρίαση του Δ.Σ. παρουσία του υφυπουργού».

Αντιθεσμική

Οι εργαζόμενοι επεσήμαναν πως η διαδικασία διαβούλευσης εντός του Σωματείου είναι σε εξέλιξη και αναμένουν νομική γνωμοδότηση, ενώ και το σχέδιο του κανονισμού τούς παραδόθηκε μόλις πριν από 5 μέρες. Προειδοποιούν πως, σε περίπτωση που το Δ.Σ. του φορέα προχωρήσει εσπευσμένα στην επικύρωση του κανονισμού που θα δεσμεύσει τον φορέα για μεγάλο χρονικό διάστημα, θα προχωρήσουν σε όλες τις απαραίτητες ενέργειες σε νομικό, συνδικαλιστικό και πολιτικό επίπεδο για να ανακληθεί και να καταδειχθεί η αντιθεσμική και αντιδεοντολογική ουσία αυτής της μεθόδευσης.

Αυτό που ενόχλησε τον υφυπουργό είναι πως το σωματείο ενημέρωσε τα κοινοβουλευτικά κόμματα για τα σοβαρά προβλήματα λειτουργίας του Εθνικού Κέντρου Τεκμηρίωσης. Σε κοινοβουλευτική ερώτηση της βουλεύτριας του ΚΚΕ Αφροδίτης Κτενά αναφέρεται χαρακτηριστικά ότι «η διαχείριση των δεδομένων των πολιτών και των δημόσιων φορέων είναι κρίσιμη υπόθεση για το κοινωνικό σύνολο και όχι πεδίο κερδοφορίας για λίγους. Η κυβέρνηση οφείλει να διασφαλίζει τη διαφάνεια, τη λογοδοσία και τη θωράκιση του δημόσιου συμφέροντος και από τη χρήση δεδομένων, ειδικά όταν πρόκειται για τεχνολογίες με τεράστια δυναμική όπως η τεχνητή νοημοσύνη». Το ΚΚΕ ζητά, εκτός από τη διασφάλιση της απρόσκοπτης κρατικής χρηματοδότησης, να γνωστοποιηθεί σε ποιον φορέα ή επιχείρηση έχουν παραχωρηθεί τα διδακτορικά και τα άλλα δεδομένα που διατηρεί το ΕΚΤ και να δοθούν στη δημοσιότητα όλοι οι όροι της σχετικής σύμβασης.

Στη δική της ερώτηση η Νέα Αριστερά αναφέρθηκε στο «ζήτημα της διαρροής έμπειρου επιστημονικού προσωπικού, καθώς μέσα στο 2024 επτά στελέχη αποχώρησαν οικειοθελώς, ακριβώς λόγω της έλλειψης οράματος, θεσμικής σταθερότητας και προοπτικής. Εξίσου ανησυχητική είναι η παρέμβαση ιδιωτικών εταιρειών στις ευαίσθητες υποδομές ψηφιακού περιεχομένου, χωρίς την επιστημονική επίβλεψη των εργαζομένων του Κέντρου». Η Πανελλήνια Ομοσπονδία Συλλόγων Εργαζομένων σε Ερευνητικά Ιδρύματα Ιδιωτικού Δικαίου (ΠΟΣΕΕΙΙΔ) έχει καταγγείλει ότι οι εργαζόμενοι πληροφορούνται από τα μέσα ενημέρωσης για συμφωνίες που αφορούν τη διάθεση μεγάλου όγκου δεδομένων σε ιδιωτικές εταιρείες για την εκπαίδευση συστημάτων τεχνητής νοημοσύνης.

Θέσπιση ποινών

Σημειώνεται πως ο ιστορικός πρώτος πυλώνας του ΕΚΤ, το Ψηφιακό Περιεχόμενο, διαθέτει τεράστιο πλούτο δεδομένων που αποτελείται, μεταξύ άλλων, από 53.000 διδακτορικές διατριβές σε μηχαναγνώσιμα αρχεία και 970.000 τεκμήρια. Το σύνολο των χιλιάδων αυτών διατριβών φαίνεται πως έχει δοθεί με αδιαφανείς διαδικασίες σε εταιρικό κολοσσό, τον οποίο δεν κατονόμασε ο Κυρανάκης στη Βουλή, αλλά εικάζεται πως είναι η Amazon ή σχετιζόμενη με αυτήν εταιρεία. Το κυριότερο είναι πως το υπουργείο εκμεταλλεύεται τον επιστημονικό πλούτο της χώρας χωρίς λογοδοσία και κυρίως χωρίς να μπορεί η ερευνητική και επιστημονική κοινότητα να ελέγξει τις διαδικασίες εκχώρησης πνευματικών δεδομένων προς ιδιωτικές εταιρείες.

Παράλληλα επιχειρείται, μέσω του νεοπαγούς κανονισμού του ΕΚΤ, η δημιουργία ενός τείχους απορρήτου ώστε να ποινικοποιείται κάθε πράξη ελέγχου από την πλευρά των εργαζομένων, ενώ θεσπίζονται μέχρι και ποινές για τον εργαζόμενο που θα δώσει πληροφορίες για τη δραστηριότητα του οργανισμού σε τρίτους (π.χ. δημοσιογράφους).

Η Νέα Αριστερά ζητά η κυβέρνηση να αποκαταστήσει τη διοικητική και θεσμική ανεξαρτησία του ΕΚΤ, ώστε να μην εξαρτάται από πολιτικές αποφάσεις και να λειτουργεί με γνώμονα το δημόσιο συμφέρον και την ερευνητική κοινότητα, να υπάρξει ενίσχυση του προσωπικού του μέσω νέων προσλήψεων, ώστε να ανακοπεί το κύμα αποχωρήσεων και κυρίως να επανεξεταστεί η αποκοπή του Εθνικού Κέντρου Τεκμηρίωσης από το Εθνικό Ιδρυμα Ερευνών (ΕΙΕ).