Ποτάμι με... ευρωπαϊκή αύρα

Κάτι περισσότερο από διαφωτιστική ήταν η τετραήμερη περιοδεία του Σταύρου Θεοδωράκη σε Βρυξέλλες, Βερολίνο και Ρώμη, καθώς στο Ποτάμι αντιλήφθηκαν από πρώτο χέρι την εικόνα που έχουν οι εταίροι για την Ελλάδα και τη δύσκολη θέση στην οποία έχει περιέλθει η κυβέρνηση του Αλέξη Τσίπρα.

Μετά την ανάλυση όσων άκουσαν, στο επιτελείο της Σεβαστουπόλεως καταλήγουν σε δύο βασικά συμπεράσματα: Πρώτον, ότι το κλίμα στην υπόλοιπη Ευρώπη για την Ελλάδα είναι εξαιρετικά αρνητικό και η χώρα μας πρέπει να αποδείξει έμπρακτα και με πολύ συγκεκριμένο τρόπο ότι θέλει να προχωρήσει στις απαραίτητες μεταρρυθμίσεις στο κράτος και την οικονομία, ώστε να επανέλθει σε αναπτυξιακή τροχιά.

Το δεύτερο είναι ότι οι Ευρωπαίοι θεωρούν πως η Ελλάδα χρειάζεται μια πλατύτερη πολιτική συμμαχία από τη σημερινή κοινοβουλευτική πλειοψηφία για να υλοποιήσει τις μεταρρυθμίσεις, φέρνοντας ως παράδειγμα τον μεγάλο συνασπισμό στη Γερμανία, ενώ χαρακτηρίζουν ιδιαίτερα αρνητική τη συνεργασία του ΣΥΡΙΖΑ με το κόμμα των Ανεξάρτητων Ελλήνων.

Οι Ευρωπαίοι, και ειδικά οι Γερμανοί, δεν παρέλειπαν να υπενθυμίζουν συνεχώς ότι η Ελλάδα αποτελεί μόλις το 2% του ευρωπαϊκού ΑΕΠ, ενώ εξηγούσαν ότι η πιο φιλική στάση της Γαλλίας και της Ιταλίας οφείλεται στο γεγονός ότι οι δύο αυτές χώρες είναι οι περισσότερο εκτεθειμένες στο ελληνικό δημόσιο χρέος.

Είναι χαρακτηριστικό ότι τουλάχιστον οι μισοί από τους Σοσιαλδημοκράτες ευρωβουλευτές που έκαναν ερωτήσεις στον Στ. Θεοδωράκη, μετά την ομιλία του στην Κοινοβουλευτική Ομάδα Σοσιαλιστών και Δημοκρατών της Ευρωβουλής, έβλεπαν με θετικό τρόπο τις προσπάθειες της νέας κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ και ζητούσαν ανοιχτά από το Ποτάμι να βοηθήσει τον Αλέξη Τσίπρα.

Σύμφωνα με πληροφορίες, και ο Γερμανός Σοσιαλδημοκράτης, πρόεδρος του Ευρωκοινοβουλίου, Μάρτιν Σουλτς, επιβεβαίωσε στον επικεφαλής του Ποταμιού ότι έχει αναλάβει έναν διαμεσολαβητικό ρόλο, προκειμένου να γεφυρώσει το χάσμα ανάμεσα στην ελληνική και τις υπόλοιπες ευρωπαϊκές κυβερνήσεις. Για τον λόγο αυτό έχει στείλει στον Ελληνα πρωθυπουργό έναν αναλυτικό οδικό χάρτη, ειδικά σε θέματα φοροδιαφυγής και αναδιοργάνωσης της δημόσιας διοίκησης, ενώ περιμένει να γίνει αποδεκτή και η βοήθεια από τεχνικά κλιμάκια Γερμανών ειδικών, μια πρόταση που είχε απορρίψει η προηγούμενη κυβέρνηση Σαμαρά – Βενιζέλου.

Η σημαντικότερη συνάντηση

Ισως η πιο σημαντική συνάντηση ήταν με τον Ζίγκμαρ Γκάμπριελ, τον Γερμανό αντικαγκελάριο, πρόεδρο των Σοσιαλδημοκρατών και ομοσπονδιακό υπουργό Οικονομίας στην κυβέρνηση Μέρκελ. Εχοντας πικρή εμπειρία με τους Ελληνες, είναι χαρακτηριστικό ότι στα πρώτα λεπτά της συνάντησης ο κ. Γκάμπριελ ήταν ψυχρός και πέρασε τον Στ. Θεοδωράκη από μια ελαφριά μορφή «ιεράς εξέτασης», προκειμένου να καταλάβει τι εκπροσωπεί ο άνθρωπος που είχε απέναντί του.

«Αν ήσασταν πρωθυπουργός πριν από 14 χρόνια, θα μπαίνατε στην ευρωζώνη;» ήταν η αιφνιδιαστική πρώτη ερώτηση του αντικαγκελάριου, για να ακολουθήσει μια παρόμοια: «Σήμερα θα παίρνατε την ίδια απόφαση;». Οι απαντήσεις του επικεφαλής του Ποταμιού ήταν φυσικά καταφατικές, συνοδευόμενες με την απαραίτητη τεκμηρίωση, ενώ η συζήτηση συνεχίστηκε με ερωτήσεις σχετικά με το αν η Ελλάδα μπορεί να ακολουθήσει το γερμανικό μοντέλο ανάπτυξης της οικονομίας και με το ποια θεωρεί εκείνος ότι είναι τα αναπτυξιακά και παραγωγικά πλεονεκτήματα της χώρας.

Μόλις έσπασε ο πάγος μεταξύ των δύο ανδρών, ο Ζ. Γκάμπριελ εξήγησε στον Στ. Θεοδωράκη ότι κατά την άποψή του οι Ελληνες δεν έχουν μάθει να κάνουν συμβιβασμούς και πως η ίδια Ευρώπη είναι ένας χώρος που κατεξοχήν προχωρά με συμβιβασμούς. Προειδοποίησε μάλιστα πως αυτή ήταν η τελευταία φορά που οι Γερμανοί Χριστιανοδημοκράτες της Ανγκελα Μέρκελ ψήφισαν υπέρ της Ελλάδας χωρίς να έχουν πειστεί.

Από την άλλη πλευρά, παραδέχτηκε ότι η τρόικα έκανε λάθη και ότι οι ελληνικές ελίτ δεν σήκωσαν το βάρος που τους αναλογεί. Ο Γερμανός χαμογέλασε όταν ο Στ. Θεοδωράκης παρομοίωσε την τρόικα με τον «χωροφύλακα», ενώ το καλό κλίμα και τα πειράγματα συνεχίστηκαν, με τον κ. Γκάμπριελ να εύχεται στον κ. Θεοδωράκη να γίνει πρωθυπουργός, «αλλά είναι το ίδιο δύσκολο με το να γίνω εγώ καγκελάριος», όπως είπε.

Τελευταίος σταθμός του Στ. Θεοδωράκη ήταν η Ρώμη και η συνάντηση με στελέχη του ιταλικού Δημοκρατικού Κόμματος του πρωθυπουργού Ματέο Ρέντσι.

Οι Ιταλοί είχαν ενημερωθεί –και ενοχληθεί- για τη συζήτηση που ξεκίνησε στην Ελλάδα με αφορμή τις δηλώσεις του νυν υπουργού Παιδείας Αρ. Μπαλτά για τα Πρότυπα Σχολεία. Ομως ο Ιταλός πρωθυπουργός Μ. Ρέντσι έχει ιδιαίτερη ευαισθησία στο θέμα, καθώς είναι εκείνος που έφτιαξε αρκετά τέτοια σχολεία στη Φλωρεντία, κατά τη θητεία του ως δημάρχου. «Δεν νομίζω ότι ο Μαρξ πριν πεθάνει είπε “κλείστε τα Πρότυπα”», σχολίασε με νόημα στον Στ. Θεοδωράκη ο Λορέντσο Γκερίνι, το Νο2 του Δημοκρατικού Κόμματος.

Σημειώνεται ότι η ιταλική ηγεσία είναι πιο ευέλικτη με το ελληνικό ζήτημα σε σχέση με τη Γερμανία, καθώς οι σχετικές αποφάσεις δεν πρέπει να περάσουν από την ιταλική Βουλή. Τα στελέχη του Δημοκρατικού Κόμματος υπογράμμιζαν την ανάγκη για «αριστερές μεταρρυθμίσεις» και όχι κρατισμό, τονίζοντας με νόημα ότι «οι σύντροφοι στην Ελλάδα μπερδεύουν τον σταλινισμό με την Αριστερά».