Φρ. Μπίφο: Η ελπίδα που προσφέρει ο ΣΥΡΙΖΑ

Μία από τις πιο σημαντικές φωνές της σύγχρονης ιταλικής διανόησης, ο Φράνκο Μπίφο (καθηγητής Αισθητικής και Πολιτικής Οικονομίας, δημιουργός του πρώτου ελεύθερου ραδιοφώνου στη χώρα του -του θρυλικού Radio Alice, το 1976- και συνεργάτης, εμπνευστής, πολλών περιοδικών στην Ιταλία και αλλού), υπογραμμίζει πως η Ε.Ε. είναι πλέον ένα «πτώμα» και πως όλοι όσοι πιστεύουν ολόψυχα στη δημοκρατία και στις συνθήκες διαβίωσης στην κοινωνία, ευελπιστούν ότι στην Ελλάδα θα αναδυθεί κάτι πιθανά καινούργιο, δηλαδή μία κυβέρνηση υπό την καθοδήγηση του ΣΥΡΙΖΑ.

Σε συνέντευξή του στο ΑΠΕ-ΜΠΕ, ο Φρ. Μπίφο τονίζει πως «θα πρέπει να απελευθερωθούμε από το 'πτώμα' της Ευρώπης και να ξεκινήσουμε την οικοδόμηση ενός κράτους πρόνοιας, να μειώσουμε τον χρόνο εργασίας, να υπάρξει δημοκρατία από τη βάση - κι αυτή είναι η ελπίδα που προσφέρει ο ΣΥΡΙΖΑ».

H συνέντευξη του Φράνκο Μπίφο έχει ως εξής:

Ερ: Καθηγητά Μπίφο, τώρα που η Ελλάδα βρίσκεται καθ’ οδόν προς την κρίσιμη εκλογική αναμέτρηση όχι μόνον για τη χώρα, αλλά και όπως όλα δείχνουν και για την γενικότερη κατάσταση στην Ευρώπη, ποιες είναι, κατά τη γνώμη σας, οι πιθανότητες για μία διαγραφόμενη αλλαγή και ποια είναι η εικόνα που διαμορφώνεται, τόσο στην Ιταλία, όσο κι αλλού, από τα γεγονότα στην Ελλάδα.

Απ: Θα έλεγα πως η προσοχή όλων δεν είναι τόσο στραμμένη προς την Ελλάδα, όσο προς τον ΣΥΡΙΖΑ. Είναι ο ΣΥΡΙΖΑ το καινούργιο δεδομένο σε τούτην την περίοδο. Όλοι εκείνοι, που πιστεύουν ολόψυχα στη δημοκρατία και στις συνθήκες διαβίωσης στην κοινωνία ευελπιστούν ότι στην Ελλάδα θα αναδυθεί κάτι πιθανά καινούργιο, δηλαδή μία κυβέρνηση υπό την καθοδήγηση του ΣΥΡΙΖΑ. Αυτό είναι που αναμένουν, τουλάχιστον όλοι εκείνοι που γνωρίζω εγώ, ως ένα θετικά καινούργιο σ’ αυτήν την περίοδο.

Ερ: Θα αποτολμούσατε μία πρόβλεψη για το τι θα μπορούσε να σημαίνει μία πιθανή νίκη του ΣΥΡΙΖΑ συνολικά για την Ευρώπη; Εσείς πιστεύετε ότι είναι δυνατόν να υπάρξει κάποια αλλαγή, ακόμη και στο επίπεδο της πολιτικής συνείδησης όχι μόνον σ’ ότι αφορά τις πολιτικές αρχές της Ευρώπης, αλλά και των λαών όχι μόνον των λαών της Νοτίου Ευρώπης, αλλά και των άλλων λαών στην υπόλοιπη Ευρώπη, όπως στην Ιρλανδία, στον Βορρά. Θα μπορέσει να σημειωθεί μία αλλαγή στην αντίληψη και στην εικόνα που έχουμε για τις οικονομικές και κοινωνικές συνθήκες, το κράτος πρόνοιας στην Ευρώπη;

Απ: Λοιπόν, εγώ είμαι της γνώμης ότι πλέον μιλάμε για ένα «πτώμα». Η Ευρώπη δεν υπάρχει πια. Αυτή είναι μία υπόθεση από την οποία οφείλουμε να ξεκινήσουμε. Ο σκοπός των εργαζομένων, των διανοουμένων και των δημοκρατικών δυνάμεων είναι να επανασυγκροτήσουν, να ξαναεφεύρουν την Ευρώπη. Και μία πιθανή νίκη του ΣΥΡΙΖΑ ανοίγει διάπλατα αυτή τη δυνατότητα. Κι εξηγούμαι: η Ε.Ε. υπήρξε ένα σημαντικό πολιτικό πείραμα, το οποίο καταστράφηκε από τον διεθνή νεοφιλελευθερισμό, τον παγκόσμιο χρηματοοικονομικό καπιταλισμό. Και αυτό το πείραμα καταστράφηκε. Και μαζί η συνείδηση του κόσμου και στη συνέχεια κι οι μισθοί των ανθρώπων και κατόπιν ο τρόπος -οι μορφές— ζωής του, και μετά η δημοκρατία. Λοιπόν, δεν μπορούμε να σκεφτόμαστε πως μία πιθανή νίκη του ΣΥΡΙΖΑ θα μπορούσε να σώσει κάτι. Η Ευρώπη δεν μπορεί πλέον να σωθεί… Οφείλουμε να ξεκινήσουμε να σκεφτόμαστε ένα άλλο πείραμα, το οποίο μπορεί κάλλιστα να ονομάζεται πάλι Ε.Ε. Δεν γνωρίζω τι μπορεί να συμβεί σε θεσμικό επίπεδο, όμως σε κοινωνικό επίπεδο, στην πραγματική ζωή, στις συνειδήσεις των ανθρώπων, η Ε.Ε. λογίζεται ως ένα «πτώμα». Από αυτό θα πρέπει να απελευθερωθούμε και να ξεκινήσουμε την οικοδόμηση ενός κράτους πρόνοιας, να μειώσουμε τον χρόνο εργασίας, να υπάρξει δημοκρατία από τη βάση κι αυτή είναι η ελπίδα που προσφέρει ο ΣΥΡΙΖΑ.

Ερ: Θα παρατηρούσα πως και στην Ιταλία αποτολμήθηκε ένα τέτοιο «πείραμα». Βρίσκεται στην εξουσία ένα κόμμα, που προέρχεται από το πάλαι ποτέ ΚΚ Ιταλίας, δηλ, ένα αριστερό κόμμα στη διακυβέρνηση της Ιταλίας. Όμως, διαπιστώνουμε πως τα μέτρα που λαμβάνει ο Ματέο Ρεντσι είναι ευθυγραμμισμένα με τα ευρωπαϊκά δεδομένα την ώρα που η Ιταλία θα μπορούσε να είναι ένας σημαντικός σύμμαχος σ’ αυτή τη νέα προσπάθεια για μία αλλαγή στην Ευρώπη. Είναι σε αντιστοιχία με την ευρωπαϊκή πολιτική της κυρίας Μέρκελ. Πιστεύετε πως είναι πραγματικά εφικτό να δρομολογηθεί κάποια ευρύτερη αλλαγή με απαρχή την Ελλάδα, ή την Ισπανία, εάν αποδεχθούμε ότι το κίνημα Podemos θα έχει την ίδια δυναμική;

Απ: Θα λέγαμε ότι ο ΣΥΡΙΖΑ και το Podemos αποτελούν δύο διαφορετικά φαινόμενα από αυτό που θεωρείται αριστερά, ή Δημοκρατικό Κόμμα στην Ιταλία. Αυτά τα δύο πράγματα είναι ολότελα διαφορετικά. Το Δημοκρατικό Κόμμα του Ρέντσι, όπως και του προκατόχου του Ντ’ Αλέμα, ακόμη κι αυτό που ήταν χθες, το Δημοκρατικό αυτό Κόμμα ενσαρκώνει μία επιθετική χρηματοοικονομική και νεοφιλελεύθερη μορφή μέσα στην Ε.Ε. Αυτού του είδους οι άνθρωποι κατέστρεψαν την Ευρώπη. Τώρα, αρχίζουμε να σκεφτόμαστε λογικά για τα πάντα, γι αυτό που θα συμβεί αύριο. Γι αυτό μία πιθανή και πολυπόθητη νίκη του ΣΥΡΙΖΑ θα είναι η απαρχή για μία ανοικοδόμηση της νέας Ε.Ε. Που δεν θα μπορέσει να επιτύχει, εάν δεν σημειωθεί μία βαθιά ρήξη με την κουλτούρα αυτής της πολιτικής κάστας που κυβέρνησε και κατέστρεψε την Ευρώπη τα τελευταία χρόνια. Δηλαδή, το Ιταλικό Δημοκρατικό Κόμμα είναι ένας εχθρός της δημοκρατίας, εχθρός της κοινωνίας, των εργατών και δεν μπορεί να υπάρξει κάποιος διάλογος με το Δημοκρατικό Κόμμα.

Ερ: Μιλήσατε για εχθρούς της δημοκρατίας, της κοινωνίας, για εχθρούς της Ευρώπη. Σήμερα όμως εμφιλοχωρεί στο πολιτικό προσκήνιο και μία άλλη παράμετρος, που έχει να κάνει με όσα συνέβησαν στο Παρίσι και βλέπουμε ότι και η ευρωπαϊκή πολιτική βρίσκεται εστιασμένη σ’ αυτόν τον παράγοντα. Εσείς βλέπετε πως αυτός ο παράγοντας, είτε ονομάζεται τρομοκρατία, είτε πολιτισμική σύγκρουση μεταξύ των πολιτισμών εκείνων που σήμερα συγκροτούν την Ευρώπη, η οποία δεν είναι πλέον αμιγώς Χριστιανική, με λευκούς κατοίκους και με τα άλλα στερεότυπά της. Εσείς πιστεύετε ότι αυτό μπορεί ν’ αποτελέσει ακόμη μία απειλή γι αυτή τη δημοκρατία που πολλοί εύχονται για το μέλλον της Ευρώπης;

Μα βεβαίως, αυτή η ισλαμιστική, τρομοκρατική, επίθεση αποτελεί έναν κίνδυνο για την ευρωπαϊκή κοινωνία. Όμως, το πραγματικό πρόβλημα είναι ότι εμείς ζούμε σε συνθήκες πολέμου. Εάν δούμε τι συμβαίνει στη Μεσόγειο σήμερα, τα όσα τεκταίνονται στη Μέση Ανατολή, στη Βόρειο Αφρική, είναι προφανές ότι η πολεμοχαρής πολιτική των κυβερνώντων και της κυβέρνησης τού (πρώην προέδρου των ΗΠΑ) Μπους δημιούργησαν συνθήκες πολέμου. Έτσι έγινε στη Λιβύη, τώρα γίνεται στη Συρία, διαιωνίζεται στα Παλαιστινιακά Εδάφη, αυτό γίνεται σε μεγάλο τμήμα της Μεσογείου. Και βεβαίως ό,τι συνέβη είναι ένα προϊόν του θρησκευτικού φανατισμού, αλλά πάνω απ’ όλα είναι προϊόν του ατέρμονου πολέμου που είχε κηρύξει ο Τζορτζ Μπους και στον οποίο συμφώνησε μεγάλο τμήμα των κυβερνήσεων άλλων κρατών. Αυτό αποτελεί ένα τμήμα της σημερινής κρίσης στην Ευρώπη, θα λέγαμε της αγωνίας στην οποία εισέρχεται η ΕΕ, η οποία δημιουργήθηκε ως ένα σχέδιο για την κοινωνική αλληλεγγύη και την ειρήνη. Ο νεοφιλελευθερισμός κατέστρεψε την κοινωνική αλληλεγγύη. Οι Ευρωπαίοι, οι Μπλερ, Μπους και Σια κατέστρεψαν την ειρήνη. Ιδού η κατάσταση στην οποία βρισκόμαστε.