Κουβέντα για τη ρύθμιση του χρέους

«Η δεύτερη αξιολόγηση του προγράμματος πρέπει να ολοκληρωθεί γρήγορα», τόνισε ο υπουργός Οικονομικών της Γερμανίας Β. Σόιμπλε, σε γραπτό μήνυμά του στο συνέδριο του Economist και του Ελληνογερμανικού Εμπορικού και Βιομηχανικού Επιμελητηρίου στη Φρανκφούρτη, για την πορεία της Ε.Ε. και την προοπτική εξόδου της Ελλάδας στις αγορές.

Πλην όμως απέφυγε κάθε αναφορά στο θέμα της διευθέτησης του χρέους ενώ, όσον αφορά την επιστροφή στις χρηματαγορές, διαμήνυσε ότι η χώρα «έχει ακόμα εμπόδια που πρέπει να υπερβεί».

Σε παρόμοιο μήκος κινήθηκαν στις ομιλίες τους και ο εκπρόσωπος του ESM Νίκολα Τζιαμαριόλι και ο επικεφαλής της αποστολής της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ντέκλαν Κοστέλο, ενώ ο εκπρόσωπος της ΕΚΤ Μπενουά Κερέ ζήτησε να υπάρξει σαφήνεια από την πλευρά της Ε.Ε. και του ΔΝΤ, διαφορετικά η τράπεζα δεν μπορεί να καταρτίσει έκθεση βιωσιμότητας ούτε να συμπεριλάβει τα ελληνικά ομόλογα στο πρόγραμμα ποσοτικής χαλάρωσης.

Να δοθεί λύση στο θέμα του χρέους κάλεσε τους εταίρους ο υπουργός Οικονομικών Ευκλείδης Τσακαλώτος, ζητώντας σαφήνεια, ενώ ο διοικητής της ΤτΕ Γιάννης Σουρνάρας παρουσίασε τα στοιχεία προόδου της ελληνικής οικονομίας.

Οι μεταρρυθμίσεις

Στη γραπτή παρέμβασή του ο Βόλφγκανγκ Σόιμπλε επέμεινε στην ανάγκη ολοκλήρωσης των μεταρρυθμίσεων που έχουν συμφωνηθεί, λέγοντας ότι «είναι ο καλύτερος δρόμος για να μπορέσει η Ελλάδα να σταθεί και ξανά στα πόδια της, όπως συνέβη με τις άλλες χώρες που έλαβαν βοήθεια. Οι μεταρρυθμίσεις θέτουν τα θεμέλια, ώστε το κράτος να γίνει πιο αποτελεσματικό, ενώ δημιουργούν τις κατάλληλες συνθήκες για ιδιωτικές επενδύσεις, οικονομική ανάπτυξη και θέσεις εργασίας, ανοίγοντας προοπτικές για το μέλλον».

Ο υπουργός Οικονομικών της Γερμανίας επανέλαβε ότι «είναι προς το συμφέρον όλων να βελτιωθεί η κατάσταση στην Ελλάδα το ταχύτερο δυνατόν», ενώ όσον αφορά τη συνέχεια δήλωσε ότι «η μαγική λέξη είναι “εμπιστοσύνη”». Υπεραμύνθηκε των προγραμμάτων της Ε.Ε. με τη συμμετοχή του ΔΝΤ, δίχως όμως να κάνει καμία άλλη αναφορά στη διαμάχη με το Ταμείο για τους όρους βιωσιμότητας του ελληνικού χρέους.

Ο εκπρόσωπος του ESM N. Τζιαμαριόλι αναγνώρισε ότι η βιωσιμότητα του χρέους είναι ένα σημαντικό θέμα, αλλά όπως πρόσθεσε «θα ήταν καλύτερα εάν η συζήτηση αφορούσε το τι κάνει η Ελλάδα για να εφαρμόσει το πρόγραμμα».

Σύμφωνα με τον εκπρόσωπο του ESM, «η εστίαση στην ελάφρυνση χρέους αποσπά την προσοχή από αυτό που χρειάζεται να γίνει πραγματικά: η Ελλάδα να αναλάβει την πλήρη κυριότητα του προγράμματος και να εφαρμόσει το πρόγραμμα».

Η πρόσβαση

Συμπληρώνοντας το πλαίσιο που έχει ορίσει ο Β. Σόιμπλε και μέσω του ESM o N. Τζιαμαριόλι, έκλεισε την ομιλία του λέγοντας ότι «τα βασικά στοιχεία για την επιτυχία του τρίτου προγράμματος είναι η εφαρμογή της πολιτικής και η κυριότητα του προγράμματος. Αυτός είναι ο μόνος τρόπος για την Ελλάδα να επιστρέψει στις αγορές και να βάλει την οικονομία της σε σταθερή βάση».

Ο εκπρόσωπος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Ντ. Κοστέλο, εκτίμησε ότι η Ελλάδα «δεν αντιμετωπίζει πλέον δημοσιονομικό πρόβλημα», πως κατά τη γνώμη της Επιτροπής δεν χρειάζεται να ληφθεί κανένα επιπλέον μέτρο και ότι προτεραιότητα πλέον είναι να «βοηθήσουμε τη χώρα να επανακτήσει την πρόσβαση στις αγορές». Για την επιστροφή στις αγορές όμως καθοριστική είναι η συμβολή της ΕΚΤ.

Ο Μπ. Κερέ, μέλος της Εκτελεστικής Επιτροπής, τόνισε ότι «η αβεβαιότητα σχετικά με τα υψηλά επίπεδα χρέους έχει υπονομεύσει την εμπιστοσύνη στην ελληνική οικονομία γενικά και ειδικότερα στο χρηματοπιστωτικό σύστημα» και πρόσθεσε ότι «είναι σημαντικό να επιτευχθεί συμφωνία κατά τη συνεδρίαση του Eurogroup στις 15 Ιουνίου».

Σύμφωνα με τον εκπρόσωπο της ΕΚΤ, «με βάση το πλαίσιο που συμφωνήθηκε τον Μάιο του 2016, τα μέτρα για το χρέος θα εφαρμοστούν στα μέσα του 2018, στο τέλος του προγράμματος», αλλά όπως υπογράμμισε «η επαρκής σαφήνεια σχετικά με τα μέτρα σήμερα θα βοηθούσε στον εμπλουτισμό πολλών από τις ευεργετικές επιδράσεις, ιδιαίτερα στην αποκατάσταση της εμπιστοσύνης τόσο της διεθνούς όσο και της εγχώριας κοινότητας στην ικανότητα της ελληνικής οικονομίας να επιστρέψει σε μια οδό ομαλότητας και σταθερότητας». «Λυπούμαστε», πρόσθεσε, «που στην τελευταία συνάντηση των υπουργών Οικονομικών δεν έγινε καμία δήλωση για την ελάφρυνση του χρέους».

Ο Ευκλ. Τσακαλώτος, συνομιλώντας με τον Μπ. Κερέ, ζήτησε από την ΕΚΤ «να δηλώσει ξεκάθαρα εάν συμφωνεί με τις απαισιόδοξες προβλέψεις του ΔΝΤ. Είναι σημαντικό οι ευρωπαϊκοί θεσμοί να είναι ανεξάρτητοι από τους μη ευρωπαϊκούς και να υποστηρίζουν τη δική τους άποψη» τόνισε ο υπουργός Οικονομικών, ενώ επέκρινε ιδιαίτερα τη Γερμανία και την Ολλανδία για τη στάση που τηρούν στις συζητήσεις με το ΔΝΤ και ζήτησε να υπάρξει μεταξύ τους συμβιβασμός και να αποσαφηνιστούν οι κανόνες.

Επανεκκίνηση

Οπως ανέφερε χαρακτηριστικά, νιώθει σαν τον προπονητή που δεν γνωρίζει πού είναι το τέρμα. «Θα ήμουν ευτυχής εάν οι χρηματοπιστωτικές αγορές ανέφεραν ότι αυτή τη φορά η Ευρώπη δεν ανέβαλε και πάλι τις αποφάσεις», είπε ο Ευκλ. Τσακαλώτος.

Ο αναπληρωτής υπουργός Αλέξης Χαρίτσης εξέφρασε την πεποίθησή του πως «η ελληνική οικονομία είναι στα πρόθυρα μιας δυναμικής επανεκκίνησης με υψηλούς ρυθμούς ανάπτυξης και σημαντικές επενδυτικές ευκαιρίες», για να διασφαλιστεί ωστόσο αυτή η δυναμική «πρέπει όλες οι πλευρές να τηρήσουν τις δεσμεύσεις τους».

Ο Γ. Στουρνάρας παρουσίασε ανάλυση της ΤτΕ για τη βιωσιμότητα του ελληνικού χρέους, η οποία βασίζεται σε πρόταση μείωσης του πρωτογενών πλεονασμάτων στο 2% από το 3,5% του ΑΕΠ, έναν χρόνο νωρίτερα από ό,τι αποφάσισε το Eurogroup της 22ας Μαΐου, δηλαδή από το 2021.

Σύμφωνα με αυτό το σενάριο, προκειμένου να καταστεί βιώσιμο το χρέος θα πρέπει να ληφθούν μέτρα, όπως η αναβολή πληρωμής των τόκων, η επιμήκυνση των ωριμάνσεων των δανείων και η επιστροφή των κερδών των ευρωπαϊκών τραπεζών από τα ελληνικά ομόλογα (SNP και ΑΝFA).

Οπως τόνισε, αυτό είναι το «λιγότερο» που χρειάζεται το ελληνικό χρέος για να γίνει βιώσιμο. Καταλήγοντας ο Γ. Στουρνάρας υπογράμμισε πως οι διευκολύνσεις στην πληρωμή των τόκων των δανείων είναι μια «πολύ πιο αποτελεσματική μέθοδος μείωσης του χρέους από την αύξηση των πρωτογενών πλεονασμάτων».