Ανοχή Βρυξελλών στο ασφαλιστικό

Μέχρι την Τετάρτη αναμένεται να κατατεθεί στη Βουλή το σχέδιο νόμου για τη θέσπιση νέου κεφαλαιοποιητικού συστήματος επικουρικών συντάξεων στο οποίο θα ενταχθούν υποχρεωτικά όλοι οι νεοεισερχόμενοι και πρωτοασφαλιζόμενοι στην αγορά εργασίας από την 1η Ιανουαρίου 2022, που θα είναι σε κάθε περίπτωση υποχρεωμένοι να ασφαλιστούν για κύρια και επικουρική ασφάλιση.

Eπίσης, από το 2023 μπορούν να υπάγονται στο νέο σύστημα, εφόσον το επιθυμούν, και όσοι θα είναι κάτω των 35 ετών κι έχουν υποχρεωτική ασφάλιση. Με την κατάθεσή του το σχέδιο νόμου θα εισαχθεί προς συζήτηση στις αρμόδιες επιτροπές της Βουλής, αλλά η εισαγωγή στην Ολομέλεια για την ψήφισή του θα γίνει με την επανέναρξη της Βουλής από την καλοκαιρινή διακοπή των εργασιών της, στα τέλη Αυγούστου.

Η κατάθεση εντός των ημερών συμπίπτει με τις διαβεβαιώσεις από την ηγεσία του υπουργείου Εργασίας ότι οι Βρυξέλλες αίρουν τις επιφυλάξεις τους. Ο υπουργός Εργασίας δεν το βροντοφωνάζει κιόλας. Αφήνει να εννοηθεί ότι οι σχετικές διαβεβαιώσεις προέρχονται από τον υφυπουργό του, ο οποίος είχε και την ευθύνη των συζητήσεων με τους επικεφαλής των κλιμακίων. Αλλωστε το νέο επικουρικό των ιδιωτικών -με τη χρηματοδότηση του κράτους- συντάξεων έχει τραυματίσει αρκετά το υπουργείο Εργασίας.

Στην πραγματικότητα είναι αυτό που προκάλεσε την απομάκρυνση του τ. υπουργού Εργασίας Γ. Βρούτση, ο οποίος, αν και ουδέποτε δημοσιοποίησε τις διαφωνίες του, δεν είχε συναινέσει στο εγχείρημα της κεφαλαιοποίησης, υπερασπιζόμενος μέχρι τέλους τη λογική της νοητής κεφαλαιοποίησης, δηλαδή των αλλαγών που είχε ακολουθήσει στον ασφαλιστικό νόμο που φέρει το όνομά του.

Το νέο επικουρικό ήταν ένας από τους δύο βασικούς λόγους που προκάλεσε και την τοποθέτηση του Κ. Χατζηδάκη σε ένα υπουργείο που θα προτιμούσε να αποφύγει. Και δεν είχε άδικο. Οι πρόσφατες σφυγμομετρήσεις της κοινής γνώμης δείχνουν ότι ο κ. Χατζηδάκης αρχίζει να χάνει το λούστρο της δημοφιλίας που κατείχε, εξαιτίας και του εργασιακού που προηγήθηκε. Δεύτερο χτύπημα -χωρίς να έχει αποκλειστεί παντελώς το ενδεχόμενο εθνικών εκλογών- μέσα στο εξάμηνο δεν αντέχεται!

Πάντως, όντως φαίνεται ότι οι εκπρόσωποι της Ε.Ε. αίρουν τις όποιες επιφυλάξεις τους. Επιφυλάξεις που είχαν διατυπώσει στο περιθώριο της πρόσφατης 11ης αξιολόγησης και αφορούσαν το υψηλό κόστος μετάβασης από το ισχύον αναδιανεμητικό στο νέο κεφαλαιοποιητικό σύστημα. Το κόστος αυτό υπολογίζεται ότι μπορεί να ανέλθει στο ποσό των 74 δισ. ευρώ σε βάθος χρόνου. Παρότι αξιωματούχοι της Ε.Ε., όταν ρωτήθηκαν από την «Εφ.Συν.», επιβεβαίωσαν τη συγκράτηση ως προς την τελική έγκριση, οι τελευταίες πληροφορίες καταδεικνύουν ότι επήλθε συμβιβασμός καθώς το πολιτικό ιερατείο της Ε.Ε. δεν θέλει και δεν μπορεί να ανοίγει πολλά μέτωπα σε αυτήν την πανδημική φάση, αντιμετωπίζοντας με χαλαρά κριτήρια τις δημοσιονομικές πρωτοβουλίες που λαμβάνουν οι κυβερνήσεις των κρατών- μελών της Ε.Ε. Το αν και κατά πόσο σφάλλει η Ε.Ε., όταν δεν θέτει φρένο στην επιβάρυνση των μελλοντικών γενεών για ένα δυσβάσταχτο κόστος που θα κληθούν να πληρώσουν με ισοδύναμα μέτρα νέας φορολογίας και μείωσης κοινωνικών παροχών, είναι κάτι που θα φανεί στο μέλλον με την αποστολή του λογαριασμού.

Επί του παρόντος, και με την επιφύλαξη του τελικού κειμένου που θα έλθει τέλη Αυγούστου προς ψήφιση στη Βουλή, οι πιστωτές δείχνουν να πείθονται από όλα τα εξιδανικευμένα σενάρια που εμπεριέχονται στη μακροοικονομική μελέτη του ΙΟΒΕ, η οποία θεωρεί ότι το νέο σύστημα θα έχει μέση ετήσια εισφορά στο 0,6% του ΑΕΠ που θα προστίθεται στο νέο Ταμείο και θα προκαλεί ακριβώς αντίστοιχα φορολογικά οφέλη και έσοδα για τον Κρατικό Προϋπολογισμό.

Με αυτόν το τρόπο, αντί για ζημία, προβλέπει οφέλη στο ύψος των 50 δισ. ευρώ, παρουσιάζοντας το κόστος μετάβασης διαχειρίσιμο και ουσιαστικά αυτοχρηματοδοτούμενο, πράγμα που, όπως σημειώνει ο ειδικός της κοινωνικής ασφάλισης Σ. Ρομπόλης, «δεν ισχύει, αφού η μακροοικονομική μελέτη έχει γίνει χωρίς να λαμβάνει υπόψη τα πληθυσμιακά δεδομένα για την προβολή του εργατικού δυναμικού της χώρας, διατυπώνοντας συμπεράσματα που δεν τεκμηριώνονται από την πραγματικότητα».