Ξαφνικά, όλα καλώς καμωμένα

Ολα θετικά τα βλέπει από το περασμένο καλοκαίρι η Τράπεζα της Ελλάδος (ΤτΕ) στην ελληνική οικονομία… Αυτό προκύπτει τόσο από την ενδιάμεση έκθεση νομισματικής πολιτικής όσο και από τις δηλώσεις του ίδιου του διοικητή της ΤτΕ Γιάννη Στουρνάρα, κατά την παράδοση της έκθεσης στη Bουλή.

Χωρίς την παραμικρή αιχμή για την ασκούμενη οικονομική πολιτική και τους κινδύνους που ελλοχεύουν από τις παροχές και τις φοροελαφρύνσεις παρά μόνο για αυτούς που προέρχονται από το εξωτερικό περιβάλλον (επιβράδυνση παγκόσμιας ανάπτυξης κ.λπ.), η Τράπεζα της Ελλάδος έρχεται να «προσυπογράψει» την προσπάθεια που κάνει η κυβέρνηση για μείωση της λιτότητας.

Από την άλλη όμως δεν υιοθετεί τις πολύ αισιόδοξες προβλέψεις του προϋπολογισμού για ρυθμό ανάπτυξης 2,8% τον επόμενο χρόνο. Η ΤτΕ τοποθετεί στο πήχη για την ανάπτυξη στο 2,4% το 2020, δηλαδή 0,4 μονάδες χαμηλότερα από τις κυβερνητικές προβλέψεις, και στο 2,5% το 2021. Για φέτος περιμένει κάτι πολύ καλύτερο από 1,9%.

Ο Γιάννης Στουρνάρας τάσσεται υπέρ της μείωσης του στόχου για το πρωτογενές πλεόνασμα το 2021 και σε ειδικό κεφάλαιο της έκθεσης υποστηρίζει ότι οι νέες συνθήκες που έχουν διαμορφωθεί στη χρηματοδότηση της Ελλάδας από τις αγορές αφήνουν περιθώρια να μειωθεί από το 2021 ο στόχος για το πλεόνασμα στο 2,2%, κάτι που αποτελεί και τον βασικό διαπραγματευτικό στόχο της κυβέρνησης.

Η ΤτΕ σημειώνει ότι η ανάλυση βιωσιμότητας του χρέους, μέσω της οποίας κατέληξε το Eurogroup στον στόχο για πλεόνασμα 3,5% του ΑΕΠ μέχρι και το 2022, βασίστηκε σε παραδοχές για υψηλό κόστος χρηματοδότησης του Δημοσίου από τις αγορές. «Το επιτόκιο αναχρηματοδότησης από τις αγορές θεωρήθηκε ότι θα εκκινούσε από 4,1% το 2019, θα αυξανόταν βαθμιαία σε 5,4% το 2030 και θα σταθεροποιούνταν κοντά στο 5,1% μετά το 2040» τονίζει η Τράπεζα της Ελλάδος και προσθέτει ότι αυτές οι παραδοχές «έχουν μέχρι στιγμής αποδειχθεί ιδιαίτερα συντηρητικές».

Επιτόκια

«Το επιτόκιο των εκδόσεων του δεκαετούς ομολόγου μειώθηκε από 3,875% το Μάρτιο σε 1,50% τον Οκτώβριο» αναφέρει, μεταξύ άλλων, η ΤτΕ για να καταδείξει τη μεγάλη μείωση του κόστους δανεισμού. «Στην περίπτωση που η παρέκκλιση από τις παραδοχές του Ιουνίου 2018 στοιχειοθετεί μια μόνιμη διόρθωση, η βιωσιμότητα του χρέους εκτιμάται ότι βελτιώνεται σημαντικά, όπως άλλωστε αναγνωρίζεται και στην Εκθεση Ενισχυμένης Εποπτείας του Νοεμβρίου 2019» τονίζει η ΤτΕ.

Ετσι το σενάριο βιωσιμότητας χρέους που παρουσιάζει η έκθεση, ενσωματώνοντας στους υπολογισμούς μια μείωση στο κόστος αναχρηματοδότησης σε 1,7% το 2019 και με βαθμιαία αύξηση στο 4,25% μέχρι το 2035, δείχνει ότι μόνο από τη μείωση του κόστους δανεισμούς το χρέος «μειώνεται κατά περίπου 20 ποσοστιαίες μονάδες μέχρι το 2060, ενώ οι χρηματοδοτικές ανάγκες μειώνονται κατά περίπου 4,5% του ΑΕΠ». Με αυτό τον τρόπο ανοίγει ο χώρος για να μειωθεί από 3,5% σε 2,2% του ΑΕΠ ο στόχος για το πρωτογενές πλεόνασμα, χωρίς να διογκωθεί το χρέος.

Ο Γιάννης Στουρνάρας πιστώνει στην κυβέρνηση «ένα δυναμικό ξεκίνημα» ιδίως σε ό,τι έχει να κάνει με τις μεταρρυθμίσεις που θα πρέπει να διευρυνθούν, δίνοντας παράλληλα έμφαση στην επανεκκίνηση εγκεκριμένων εμβληματικών επενδυτικών έργων, στην επιτάχυνση των ιδιωτικοποιήσεων, στην προσέλκυση επενδύσεων, στην αναμόρφωση της δημόσιας διοίκησης και στη μείωση της φορολογίας. Η ΤτΕ περιμένει σημαντική ενίσχυση των επενδύσεων την προσεχή διετία, για να μπορέσει να αντιμετωπιστεί η υψηλή ανεργία, κυρίως στους νέους.