Οικονομικό άνοιγμα προς Ανατολάς

Στη Μόσχα, με στόχο να ξαναζεστάνει τις παγωμένες ενεργειακές σχέσεις Ρωσίας-Ελλάδας και να στρώσει το έδαφος για την επίσκεψη του Αλέξη Τσίπρα στις 8 Απριλίου, βρίσκεται εκτάκτως από χθες ο υπουργός Παραγωγικής Ανασυγκρότησης Παναγιώτης Λαφαζάνης, ο οποίος λειτουργεί ως εμπροσθοφυλακή της κυβέρνησης για το οικονομικό άνοιγμα προς Ανατολάς και υποστηρίζει με σθένος την ανάγκη απεξάρτησης της Ελλάδας από την ενιαία ενεργειακή πολιτική της Ευρωπαϊκής Ενωσης.

Συνοδευόμενος από τον κοινοβουλευτικό εκπρόσωπο του ΣΥΡΙΖΑ Θανάση Πετράκο, η παρουσία του οποίου προσδίδει επιπλέον πινελιές «πολιτικής διαπραγμάτευσης» στο ταξίδι στη Μόσχα, ο υπουργός Παραγωγικής Ανασυγκρότησης θα συναντηθεί σήμερα με τον Ρώσο ομόλογό του υπουργό Ενέργειας Αλεξάντερ Νόβακ και με τον διευθύνοντα σύμβουλο της Gazprom Αλεξέι Μίλερ, ενώ στην ατζέντα των συναντήσεων περιλαμβάνονται επίσης επαφές με εκπροσώπους της ρωσικής Δούμας και κυβερνητικούς αξιωματούχους.

Είναι αξιοσημείωτο πως η επίσκεψη Λαφαζάνη στη Μόσχα κλείστηκε μόλις την περασμένη Παρασκευή έπειτα από αίτημα της ρωσικής κυβέρνησης να επισπευστεί το ταξίδι. Συμπίπτει δε με την κορύφωση της πολιτικής διαπραγμάτευσης στις Βρυξέλλες για τη χαλάρωση της χρηματοδοτικής θηλιάς που έχει επιβληθεί από τους δανειστές και ενώ στο παρασκήνιο καλλιεργούνται σενάρια για την αναζήτηση «εναλλακτικών πηγών χρηματοδότησης».

Κυβερνητική πηγή έλεγε, πάντως, χθες, στον απόηχο των όσων δήλωσε στην «Καθημερινή» ο Ρώσος πρέσβης Α. Μάσλοφ για την πρόθεση της Ρωσίας να εξετάσει ενδεχόμενο ελληνικό αίτημα διμερούς δανείου, ότι οποιαδήποτε συμφωνία διμερούς χρηματοδότησης «δεν είναι ρεαλιστική σε αυτή τη χρονική φάση και δεν μπορεί κανείς να προσδοκά σε χρηματοδότηση όσο οι ελληνο-ρωσικές σχέσεις δεν αναπτύσσονται».

Σε κάθε περίπτωση, στην κυβέρνηση επιμένουν ότι οι επαφές Λαφαζάνη στη Ρωσία έχουν πρωτίστως στόχο να επεκτείνουν τη συνεργασία στον ενεργειακό τομέα με άξονα τις προμήθειες φυσικού αερίου, τις έρευνες για πετρέλαιο και το χτίσιμο νέων συμμαχιών μέσω της «διπλωματίας των αγωγών». Επιπροσθέτως θα αναζητηθούν λύσεις και στο πρόβλημα που έχει ανακύψει με το εμπάργκο αγροτικών προϊόντων προς τις χώρες της Ευρωπαϊκής Ενωσης.

Εν προκειμένω, η ελληνική αντιπροσωπεία θα θέσει επισήμως:

● Το θέμα της περαιτέρω μείωσης των τιμών προμήθειας του φυσικού αερίου από την Gazprom μετά την έκπτωση 15% που διασφάλισε πέρυσι η Ελλάδα.

● Την επαναδιαπραγμάτευση της ρήτρας «take or pay» μεταξύ Gazprom και ΔΕΠΑ, λόγω της οποίας η ελληνική εταιρεία απειλείται φέτος με «ποινή» 100 εκατ. ευρώ επειδή το 2014 απορρόφησε λιγότερες από τις προσυμφωνημένες ποσότητες αερίου. Πληροφορίες αναφέρουν πως ήδη υπάρχει συμφωνία για μείωση του προστίμου στα 50 εκατ. ευρώ.

● Τη συμμετοχή ρωσικών εταιρειών πετρελαίου στον διαγωνισμό παραχώρησης των 20 θαλάσσιων οικοπέδων σε Ιόνιο και νότια της Κρήτης μετά και την παράσταση που αναμένεται να αποφασίσει η κυβέρνηση, με καταληκτική ημερομηνία τα μέσα Ιουλίου.

● Την εξαίρεση των ελληνικών αγροτικών προϊ- όντων από το εμπάργκο που επέβαλε η Ρωσία συνολικά στις ευρωπαϊκές εξαγωγές ως αντίμετρα για τις κυρώσεις για το θέμα της Ουκρανίας.

Ερώτημα αποτελεί η θέση της ελληνικής κυβέρνησης σε ό,τι αφορά την πρόταση που έχει ήδη υποβληθεί ανεπίσημα από τη Ρωσία, για συμμετοχή της χώρας μας στο νέο σχέδιο δημιουργίας του ρωσο-τουρκικού αγωγού μεταφοράς φυσικού αερίου Turkish Stream.

Πρόκειται για ένα σχέδιο πολλαπλάσιας χωρητικότητας, αλλά ευθέως ανταγωνιστικό του αγωγού TAP, τον οποίο στηρίζει μέχρι σήμερα ως σκέλος του Νότιου Διαδρόμου η Ελλάδα, και το οποίο έχει προκαλέσει την αντίδραση τόσο των ΗΠΑ όσο και της Ευρωπαϊκής Ενωσης.

Η «ρωσόφιλη» πλευρά της ελληνικής κυβέρνησης δεν έχει κρύψει ότι φλερτάρει με την ιδέα συμμετοχής της Ελλάδας στο ρωσο-τουρκικό project, με επιχείρημα ότι η δημιουργία κόμβου (hub) στα ελληνοτουρκικά σύνορα θα ενδυνάμωνε τη γεωπολιτική θέση της Ελλάδας, ωστόσο κορυφαίες πηγές του υπουργείου Παραγωγικής Ανασυγκρότησης λένε ότι οποιαδήποτε πρόταση γίνει, θα αξιολογηθεί «στο πλαίσιο του εθνικού συμφέροντος».