Φοροφυγάδες εκ συστήματος οι έξι από τις μεγαλύτερες εταιρείες υψηλής τεχνολογίας των ΗΠΑ, καθώς στην τελευταία δεκαετία κατέβαλαν 278 δισεκατομμύρια δολάρια λιγότερο εταιρικό φόρο από αυτόν που θα όφειλαν να καταβάλουν βάσει των νόμιμων εταιρικών φορολογικών συντελεστών. Ο λόγος για τις Amazon, Meta (Facebook), Alphabet (Google), Netflix, Apple και Microsoft -επονομαζόμενες και «Silicon Six»-, τη φορολογική συμπεριφορά των οποίων έβαλαν στο μικροσκόπιό τους τους οι αναλυτές τής μη κερδοσκοπικής οργάνωσης Fair Tax Foundation (FTF).
Οι εν λόγω επιχειρηματικοί κολοσσοί κυριαρχούν εδώ και χρόνια στις ψηφιακές υποδομές και υπηρεσίες της υφηλίου. Εχουν συνολική κεφαλαιοποίηση 12,9 τρισεκατομμυρίων δολαρίων και αξίζουν περισσότερο απ’ ό,τι όλες μαζί οι 100 εταιρείες υψηλής κεφαλαιοποίησης που διαμορφώνουν τον γνωστό δείκτη του Χρηματιστηρίου του Λονδίνου FTSE 100 και οι 50 ευρωπαϊκές εταιρείες -επίσης υψηλής κεφαλαιοποίησης- που διαμορφώνουν τον πανευρωπαϊκό δείκτη Euro Stoxx 50 (μαζί). Τα έσοδά τους ανήλθαν πέρσι στα 1,8 τρισ. δολάρια, ποσό μεγαλύτερο από το ετήσιο ΑΕΠ 182 από τις συνολικά 193 χώρες της υφηλίου. Την τελευταία δεκαετία είχαν έσοδα 11 τρισ. δολαρίων, ενώ τα κέρδη τους ξεπέρασαν τα 2,5 τρισ. δολάρια. Παρά την ανθηρή τους οικονομική κατάσταση οι εταιρείες αυτές αποφεύγουν να πληρώσουν τον φόρο που τους αναλογεί.
H ανάλυση της FTF διαπίστωσε οι «6» έχουν ενσωματώσει τη φοροαποφυγή στις εταιρικές δομές τους. Ο φόρος που πληρώνουν είναι σε ποσοστιαίες τιμές πολύ χαμηλότερος από αυτόν που πληρώνουν οι εταιρείες κομβικών τομέων της παγκόσμιας οικονομίας, όπως οι τράπεζες και οι ενεργειακές.
Απώλειες
Οι ερευνητές διαπίστωσαν μεταξύ άλλων ότι, ενώ οι ονομαστικοί συντελεστές εταιρικής φορολόγησης ήταν στην τελευταία δεκαετία κατά μέσο όρο 29,7% στις ΗΠΑ και 27% σε όλον τον κόσμο, οι Silicon Six επιβαρύνθηκαν με πραγματικό εταιρικό φορολογικό συντελεστή μόλις 18,8% παγκοσμίως. Το κενό αυτό ισοδυναμεί με απώλεια φορολογικών εσόδων ύψους 277,8 δισ. δολαρίων, χρήματα που αντί να κατευθυνθούν μέσω των κυβερνήσεων σε νοσοκομεία, σχολεία και άλλες κοινωφελείς υπηρεσίες κατέληξαν στις τσέπες των διοικήσεων και των μεγαλομετόχων των 6 εταιρειών. Η ανάλυση του μη κερδοσκοπικού οργανισμού διαπίστωσε ακόμη ότι αν εξαιρεθούν οι εφάπαξ πληρωμές φόρου επαναπατρισμού κερδών στις ΗΠΑ -που συνδέονται με τη μακροχρόνια φοροαποφυγή των 6 κολοσσών-, τότε ο μέσος πραγματικός συντελεστής φορολόγησης του εισοδήματός τους στη δεκαετία 2016-2024 είναι ακόμη χαμηλότερος, μόλις 16,1%.
Τα «ψίχουλα» που πληρώνουν ως φόρο είναι σύμφωνα με τον διευθύνοντα σύμβουλο της FTF, Paul Monaghan, απόρροια των επιθετικών φορολογικών πρακτικών που ακολουθούν και οι οποίες είναι πλήρως ενταγμένες στο επιχειρηματικό τους μοντέλο αλλά και της οικονομικής ισχύος και πολιτικής επιρροής που ασκούν. Πέρσι οι έξι δαπάνησαν μόνο για άμεση άσκηση πολιτικής επιρροής στην αμερικανική κυβέρνηση 78,4 εκατ. δολάρια, ενώ ακόμη 33,8 εκατ. ευρώ ξόδεψαν αντίστοιχα για λόμπι στην Ευρωπαϊκή Ενωση κυριαρχώντας έναντι των υπόλοιπων εταιρικών ομάδων. Σε όρους κατάταξης καμιά τους δεν αποτελεί παράδειγμα υπεύθυνης φορολογικής συμπεριφοράς. Ωστόσο ο βαθμός ανευθυνότητας και η σχετική φορολογική εισφορά τής κάθε μίας ποικίλλει.
Η Amazon έχει πληρώσει στη δεκαετία 38,6 δισ. δολάρια σε φόρους εισοδήματος, ενώ η Microsoft έχει πληρώσει 113 δισ. δολάρια και η Apple 160,2 δισ. δολάρια. Πρόκειται για τεράστια απόκλιση αν ληφθεί υπόψη ότι τα έσοδα της Amazon στη διάρκεια αυτής της περιόδου (3,52 τρισ. δολάρια) ήταν διπλάσια από αυτά της Microsoft (1,48 τρισ. δολάρια) και σημαντικά μεγαλύτερα από αυτά της Apple (3,01 τρισ. δολάρια). Η Amazon υποστηρίζει ότι είναι μια επιχείρηση λιανικού εμπορίου με στενά περιθώρια κέρδους και ότι οι συγκρίσεις είναι άδικες. Ωστόσο το 2024 το 58% των κερδών της εταιρείας τού Μπέζος προέρχονταν από την Amazon Web Services (AWS), η οποία λειτουργεί με περιθώριο κέρδους 37%. Ετσι στην κατάταξή της με τη χειρότερη φορολογική συμπεριφορά η FTF κατατάσσει πρώτη την Amazon, ενώ ακολουθούν οι Meta, Alphabet, Netflix, Apple, Microsoft.
Μέτρα διαφάνειας
Η έκθεση κάνει τρεις συστάσεις. Συνιστά στις ΗΠΑ να τερματίσουν τη φοροελάφρυνση που παρέχουν στο άυλο εταιρικό εισόδημα που προέρχεται από το εξωτερικό και συνιστά μεγάλο μέρος των εσόδων των Silicon Six και να υιοθετήσουν τον Παγκόσμιο Ελάχιστο Φόρο 15% του ΟΟΣΑ. Καλεί κάποιες χώρες να εισάγουν τη δημόσια αναφορά εταιρικών κερδών ανά χώρα δραστηριοποίησης των εταιρειών. Επισημαίνει ότι η υιοθέτηση αυτού του μέτρου διαφάνειας θα εντόπιζε οποιαδήποτε επιθετική μετατόπιση εταιρικών κερδών. Τέλος, συνιστά στις κυβερνήσεις να εξετάσουν σοβαρότερα τα έσοδα των Silicon Six στο εξωτερικό που φορολογούνται χαμηλά και να αναπτύξουν πιο δυναμικές απαντήσεις για να εξασφαλίσουν μια δικαιότερη φορολογική συνεισφορά εκ μέρους τους και για να μπορέσει να λειτουργήσει ένας πιο δίκαιος επιχειρηματικός ανταγωνισμός εντός των δικαιοδοσιών τους.
Η efsyn.gr θεωρεί αυτονόητο ότι οι αναγνώστες της έχουν το δικαίωμα του σχολιασμού, της κριτικής και της ελεύθερης έκφρασης και επιδιώκει την αμφίδρομη επικοινωνία μαζί τους.
Διευκρινίζουμε όμως ότι δεν θέλουμε ο χώρος σχολιασμού της ιστοσελίδας να μετατραπεί σε μια αρένα απαξίωσης και κανιβαλισμού προσώπων και θεσμών. Για τον λόγο αυτόν δεν δημοσιεύουμε σχόλια ρατσιστικού, υβριστικού, προσβλητικού ή σεξιστικού περιεχομένου. Επίσης, και σύμφωνα με τις αρχές της Εφημερίδας των Συντακτών, διατηρούμε ανοιχτό το μέτωπο απέναντι στον φασισμό και τις ποικίλες εκφράσεις του. Έτσι, επιφυλασσόμαστε του δικαιώματός μας να μην δημοσιεύουμε ανάλογα σχόλια.
Σε όσες περιπτώσεις κρίνουμε αναγκαίο, απαντάμε στα σχόλιά σας, επιδιώκοντας έναν ειλικρινή και καλόπιστο διάλογο.
Η efsyn.gr δεν δημοσιεύει σχόλια γραμμένα σε Greeklish.
Τέλος, τα ενυπόγραφα άρθρα εκφράζουν το συντάκτη τους και δε συμπίπτουν κατ' ανάγκην με την άποψη της εφημερίδας