Καμπανάκια για στασιμοπληθωρισμό

Σαθρό βλέπουν το αφήγημα του Ντόναλντ Τραμπ για την αμερικανική οικονομία αρκετοί οικονομολόγοι, πριν καν προλάβει να συμπληρωθεί μήνας από την ανάληψη της προεδρίας. Μεταξύ αυτών και ο νομπελίστας οικονομολόγος Τζόζεφ Στίγκλιτς, ο οποίος προειδοποίησε χθες ότι οι πολιτικές του Τραμπ καθιστούν τις ΗΠΑ «τρομακτικό μέρος για επενδύσεις», ενώ ενέχουν τον κίνδυνο να τις βυθίσουν σε στασιμοπληθωρισμό.

Ο Στίγκλιτς υποστήριξε σε συνέντευξή του στον Guardian ότι παρά την αισιοδοξία που δημιουργήθηκε στις τάξεις των επενδυτών και των επιχειρήσεων μετά την εκλογή του Τραμπ, η αβεβαιότητα που προκαλούν τα δασμολογικά σχέδιά του και η προφανής περιφρόνησή του στο κράτος δικαίου θα αποτρέψει τις επενδύσεις.

Αρνητικά σήματα

Επίσης οι προσπάθειες του Ελον Μασκ να διαλύσει διάφορα τμήματα του κράτους χωρίς την έγκριση του Κογκρέσου και η περιφρόνηση των διεθνών συμβάσεων (συμπεριλαμβανομένης της εμπορικής συμφωνίας με τον Καναδά και το Μεξικό η οποία υπογράφηκε στην πρώτη θητεία του Τραμπ) αποτελούν αρνητικά σήματα για όσους επενδυτές θεωρούν τις ΗΠΑ προορισμό τους. «Η κυβέρνηση έχει τεράστιο αριθμό συμβάσεων και απλώς τις σκίζουμε. Πόσο (ακόμη) ρίσκο θέλετε; Οι ΗΠΑ έχουν γίνει, θα έλεγα, ένα τρομακτικό μέρος για επενδύσεις», προειδοποίησε.

Ο πρώην οικονομολόγος της Παγκόσμιας Τράπεζας και καθηγητής του Κολούμπια τόνισε ότι η αβεβαιότητα είναι πολύ πιθανό να οδηγήσει σε επιβράδυνση της οικονομικής ανάπτυξης, ενώ την ίδια στιγμή οι δασμοί που επιβάλλει ο Τραμπ -και τα αντίποινα από άλλες χώρες- θα προκαλέσουν άνοδο του πληθωρισμού. «Σχεδόν όλοι οι οικονομολόγοι συμφωνούν ότι οι δασμοί θα αυξήσουν τις τιμές. Το πόσο θα αυξηθούν οι τιμές εξαρτάται ώς έναν βαθμό από το μέγεθος ανατίμησης της συναλλαγματικής ισοτιμίας. Ωστόσο όλοι οι οικονομολόγοι πιστεύουν ότι η έκταση της ανατίμησης του δολαρίου δεν θα είναι αρκετή για να αντισταθμίσει τους δασμούς. Σίγουρα θα μπορούσα να δω ένα σενάριο κατάληξης σε στασιμοπληθωρισμό, αδύναμη οικονομία με πληθωρισμό», είπε.

Δεν είναι ο μοναδικός οικονομολόγος που προειδοποιεί για στασιμοπληθωρισμό. Ο Νουριέλ Ρουμπινί έχει χτυπήσει καμπανάκι εδώ και καιρό για το ενδεχόμενο η επιβολή δασμών, ο οικονομικός πόλεμος με την Κίνα, ο εκτεταμένος περιορισμός της μετανάστευσης, οι μειώσεις φόρων χωρίς τη λήψη αντισταθμιστικών μέτρων και τα δημοσιονομικά ελλείμματα, η προσπάθεια αποδυνάμωσης του δολαρίου και η πιθανή παρέμβαση στην ανεξαρτησία της Fed να οδηγήσουν σε πληθωρισμό δυναμιτίζοντας την ανάπτυξη και ανατρέποντας τις θετικές προοπτικές των φίλιων προς τις επιχειρήσεις και τους επενδυτές πολιτικών του Τραμπ. Τα τελευταία στοιχεία έδειξαν ανάκαμψη του πληθωρισμού τον Ιανουάριο. Η εξέλιξη αυτή ταρακούνησε τις αγορές, ασκώντας πίεση στις μετοχές και τις αποδόσεις των ομολόγων καθώς οι επενδυτές μείωσαν τις προσδοκίες για μείωση των επιτοκίων, ενώ ορισμένοι αναβίωσαν ακόμη και την πιθανότητα αύξησης.

Πορεία σύγκρουσης

Ο Ρουμπινί προειδοποίησε ότι ακόμη και μια καθυστέρηση μείωσης των επιτοκίων θα μπορούσε να θέσει από μόνη της σε «πορεία σύγκρουσης» τη Fed με τον Τραμπ, καθώς ο τελευταίος θέλει άμεσα μείωση. «Βλέπουμε ήδη αυτές τις εντάσεις και πρόκειται να αυξηθούν», είπε. Ο επικεφαλής οικονομολόγος της Moody's Analytics Μαρκ Ζάντι υποστηρίζει από την πλευρά του ότι ο πληθωρισμός του Ιανουαρίου υποδεικνύει πως η πτωτική του τροχιά έχει φτάσει στο τέλος της καθώς οι τιμές αυξήθηκαν σε διάφορους τομείς, όπως η ενέργεια, τα τρόφιμα, τα μεταχειρισμένα αυτοκίνητα και φορτηγά και η ασφάλιση αυτοκινήτων. «Η ευρεία φύση των αυξήσεων των τιμών… είναι κάτι ανησυχητικό με δεδομένους τους δασμούς», σημειώνει, προσθέτοντας πως η ολοκλήρωση της πτωτικής τροχιάς των τιμών συμβαίνει χωρίς να έχει επιτευχθεί ο στόχος της Fed για τον πληθωρισμό.

Διαδηλώσεις με στόχο «φήμη και πελατεία» της Tesla

Στην τσέπη, εκεί που τον πονά περισσότερο, χτύπησαν τον Ιλον Μασκ το περασμένο Σαββατοκύριακο οι Αμερικανοί πολίτες που αντιδρούν στις προσπάθειές του να διαλύσει το ομοσπονδιακό κράτος των ΗΠΑ περικόπτοντας κοινωνικές δαπάνες και απολύοντας κατά χιλιάδες δημόσιους υπαλλήλους.

Ομάδες διαδηλωτών συγκεντρώθηκαν έξω από τους εκθεσιακούς χώρους της εταιρείας του Μασκ, Tesla, σε δεκάδες πόλεις των ΗΠΑ, όπως η Νέα Υόρκη, το Σιάτλ, το Κάνσας Σίτι, η Ουάσινγκτον, η Μινεάπολη, το Πίτσμπουργκ, το Μπέρκλεϊ της Καλιφόρνιας, διαμαρτυρόμενοι. Πολλοί από τους διαδηλωτές έφεραν πλακάτ που υπενθύμιζαν ότι ο Μασκ δεν είναι ο πρόεδρος των ΗΠΑ, αλλά και ότι κλέβει τους απλούς ανθρώπους. Αλλα πάλι πλακάτ που κρατούσαν οι διαδηλωτές παρομοίαζαν την κυβέρνηση Τραμπ με ναζί.

Ο Μασκ, πλουσιότερος άνθρωπος του κόσμου, μεγαλομέτοχος και διευθύνων σύμβουλος της Tesla, είχε χαιρετίσει ναζιστικά στην ορκωμοσία του Τραμπ, τον οποίο χρηματοδότησε αδρά για να εκλεγεί. Ηγείται του «υπουργείου Κυβερνητικής Αποτελεσματικότητας» της νέας κυβέρνησης Τραμπ, με βασικό του αντικείμενο το γκρέμισμα του εναπομείναντος κοινωνικού κράτους των ΗΠΑ. Η απόφαση των διαδηλωτών να εκδηλώσουν τη διαμαρτυρία έξω από τις αντιπροσωπείες της Tesla φόβισε τους ιθύνοντες της εταιρείας, οι οποίοι ανησυχούν για το ενδεχόμενο καθίζησης των πωλήσεων λόγω της ακροδεξιάς πολιτικής ατζέντας που προωθεί ο Μασκ.

Αρκετοί επενδυτές διαμήνυαν ότι η Tesla δεν είναι μόνο ο Μασκ. Ωστόσο, το 1/3 της αμύθητης περιουσίας του οφείλεται στην εκτόξευση που γνώρισε η μετοχή της αυτοκινητοβιομηχανίας. Ας σημειωθεί ότι οι πωλήσεις της Tesla βυθίστηκαν τον προηγούμενο μήνα και σε ευρωπαϊκές χώρες, όπως στη Γαλλία και τη Γερμανία, με αρκετούς σχολιαστές να το αποδίδουν εν μέρει και στις φραστικές παρεμβάσεις του Μασκ υπέρ της Ακροδεξιάς.